Europejski Zielony Ład : szanse i zagrożenia dla Polski

• Autorzy: Guziałowska-Tic Joanna , Tic Wilhelm J.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2024.1.13

Warianty tytułu

EN

European Green Deal : opportunities and threats resulting from it for Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Europejski Zielony Ład to pakiet inicjatyw politycznych, którego celem jest skierowanie Unii Europejskiej na drogę transformacji ekologicznej, a ostatecznie osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 r. Przed Polską, której polityka energetyczna oparta jest w większości na węglu, stoją spore wyzwania związane z transformacją energetyczną. W pracy omówiono szanse i zagrożenia dla Polski, jakie wynikają z wejścia w życie Europejskiego Zielonego Ładu i wprowadzenia inicjatyw transformacyjnych.

EN

The problem related to the introduction in Poland of a package of political initiatives called the European Green Deal to direct the EU countries towards green transformation and achieving climate neutrality by 2050, was presented. An anal. of the condition of the Polish energy sector, which is mostly based on coal, was carried out and the challenges related to the energy transformation were discussed. Particular attention was paid to inefficient system heating, which requires transition away from coal and complete restructuring. One of the most important opportunities for the Polish economy was seen in the Just Transition Fund, which is a financial instrument under the Cohesion Policy.

Słowa kluczowe

PL

Europejski Zielony Ład; szanse dla Polski; zagrożenia dla Polski; zielona transformacja

EN

European Green Deal; opportunities for Poland; threats for Poland; green transformation

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2024
• Tom: T. 103, nr 1
• Strony: 136--142
• Opis fizyczny: Bibliogr. 50 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Guziałowska-Tic Joanna

• Katedra Inżynierii Procesowej i Środowiska, Wydział Mechaniczny, Politechnika Opolska, ul. Mikołajczyka 5, 45-271 Opole

• https://orcid.org/0000-0003-2598-2672

autor

Tic Wilhelm J.

• Politechnika Opolska

• https://orcid.org/0000-0002-9071-5565

Bibliografia

• [1] D. Szpilko, J. Ejdys, Ekon. Sr. 2022, 81, nr 2, 8.
• [2] V. Masson-Demotte i in. (red.), Global warming of 1.5°C. An IPCC special report on the impacts of global warming of 1.5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty, Cambridge University Press, 2018, doi: 10.1017/9781009157940.003.
• [3] Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, Europejski Zielony Ład, COM(2019) 640, Bruksela 2019.
• [4] M. W. Kleespies, P. W. Dierkes, Humanit. Soc. Sci. Commun. 2022, 9, 218.
• [5] Platforma Web of Science, https://www.webofscience.com/, dostęp 09.10.2023 r.
• [6] M. H. Khan, S. N. Muktar, Cogent Bus. Manag. 2020, 7, nr 1, 1831165.
• [7] X. Wang, Z. Fang, X. Sun, Scientometrics 2016, 109, nr 2, 917.
• [8] A. Smaliychuk, A. Latocha-Wites, Cities 2023, 141, 104474.
• [9] E. Mazur-Wierzbicka, Int. J. Environ. Res. Public Health 2023, 20, 563.
• [10] H. Brauers, P.-Y. Oei, Energy Policy 2020, 144, 111621.
• [11] J. Brodny, M. Tutak, J. Clean. Prod. 2022, 375, 134061.
• [12] A. Kowalska-Pyzalska, J. Kott, M. Kott, Renew. Sustain. Energy Rev. 2020, 133, 110076.
• [13] K. Prandecki, W. Wrzaszcz, Ekon. Sr. 2022, 83, nr 4, 149.
• [14] B. Zagożdżon, J. Manag. Financ. Sci. 2022, 15, nr 46, 65.
• [15] G. Szczubełek, Olszt. Econ. J. 2022, 17, nr 2, 175.
• [16] B. Igliński, M. M. Pietrzak, U. Kiełkowska, M. Skrzatek, A. Gajdos, A. Zyadin, K. Natarajan, Energies 2022, 15, 2296.
• [17] T. Bojar-Fijałkowski, GIS Odyssey J. 2021, 1, nr 1, 121.
• [18] J. L. Bednarczyk, K. Brzozowska-Rup, S. Luściński, Energies 2022, 15, 5503.
• [19] M. Pyra, Energies 2023, 16, 4635.
• [20] https://www.pse.pl/dane-systemowe/funkcjonowanie-kse/raporty-dobowe-z-pracy-kse, dostęp 14.10.2023 r.
• [21] A. Wagner, K. C. Matuszek, Futures 2022, 140, 102959.
• [22] Eurostat, Coal production and consumption statistics. Coal production and consumption statistics - Statistics Explained (europa.eu), dostęp 15.10.2023 r.
• [23] Ministerstwo Środowiska i Klimatu, Polityka Energetyczna Polski do 2040 r., Załącznik do uchwały nr 22/2021 Rady Ministrów z dnia 02.02.2021 r., Warszawa 2021.
• [24] K. Talarek, A. Knitter-Piątkowska, T. Garbowski, Energies 2022, 15, nr 19, 7004.
• [25] Uchwała nr 141 Rady Ministrów z dnia 2 października 2020 r. w sprawie aktualizacji programu wieloletniego pod nazwą „Program polskiej energetyki jądrowej”, M.P. 2020, poz. 946.
• [26] J. Gierszewski, Ł. Młynarkiewicz, T. R. Nawacki, J. Dworzecki, Energies 2021, 14, nr 12, 3626.
• [27] T. Leppänen, D. Liefferink, Eur. Policy Anal. 2022, 8, nr 1, 51.
• [28] Polska w Zielonym Ładzie. Korzyści i możliwości i ocena SWOT, Kancelaria Senatu, Biuro analiz, dokumentacji i korespondencji, Warszawa 2020.
• [29] A. Nowakowska, A. Rzeńca, A. Sobol, Land 2021, 10, nr 10, 1072.
• [30] W. Biedka, M. Herbst, J. Rok, Pap. Reg. Sci. 2022, 101, nr 2, 303.
• [31] T. Kupiec, Eval. Program Plann. 2022, 93, 102103.
• [32] M. Miniszewski, J. Strzelecki, M. Wąsiński, Polska na mapie „zielonego” handlu, Polski Instytut Ekonomiczny, Warszawa 2020.
• [33] V. J. Seigneur i in., The State of Renewable Energies in Europe-edition 2022, Report EurObserv’ER 2023.
• [34] https://www.wnp.pl/gornictwo/wydobycie-wegla-w-polsce-nadalspada-zatrudnienie-w-gornictwie-rowniez,640264.html, dostęp 17.10.2023 r.
• [35] Transformacja ciepłownictwa 2030. Małe systemy ciepłownicze. Forum energii. Analizy i dialogi, https://www.forum-energii.eu/transformacja-cieplownictwa-2030-male-systemy-cieplownicze.
• [36] Impuls energii dla Polski. Forum energii. Analizy i dialog, Lewiatan, Warszawa 2020, https://lewiatan.org/wp-content/uploads/2021/08/ impuls_energii_dla_polski.pdf.
• [37] European Environment Agency, European city air quality viewer, https://www.eea.europa.eu/themes/air/urban-air-quality/european-city-air-quality-viewer, dostęp 17.10.2023 r.
• [38] Gdyby nie OZE, ceny energii byłyby jeszcze wyższe! Ile pieniędzy oszczędza Europa? Raport IEA - Glob Energia, https://globenergia.pl/gdybynie-oze-ceny-energii-bylyby-jeszcze-wyzsze-ile-pieniedzy-oszczedza-europa-raport-iea/, dostęp 17.10.2023 r.
• [39] Teraz środowisko, Polska popiera neutralność klimatyczną UE, ale..., https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/Polska-poparcie-neutralnosc-klimatyczna-UE-10367.html, dostęp 19.10.2023 r.
• [40] Region turoszowski bez funduszy na transformację. Skorzystał Bełchatów z największą elektrownią węglową, https://publicystyka.ngo.pl/region-turoszowski-bez-funduszy-na-transformacje, dostęp 19.10.2023 r.
• [41] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2020/2092 z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie ogólnego systemu warunkowości służącego ochronie budżetu Unii, Dz.Urz. UE 2020 L433 I/1.
• [42] Ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007-2022, Dz.U. 2023, poz. 1030.
• [43] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/240 z dnia 10 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument Wsparcia Technicznego, Dz.Urz. UE 2021 L 57/I.
• [44] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/241 z dnia 12 lutego 2021 r. ustanawiające Instrument na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności, Dz.Urz. UE 2021 L 57/17.
• [45] A. Soltys, Hague J. Rule Law 2023, 15, 19.
• [46] M. Bernadelli, Z. Korzeb, P. Niedziółka, Energies 2022, 15, nr 4, 1495.
• [47] IEA - Coal, Increased coal use in Europe is expected to be temporary, with demand falling in advanced economies in the coming years but remaining robust in emerging Asia, https://www.iea.org/news/the-world-scoal-consumption-is-set-to-reach-a-new-high-in-2022-as-the-energycrisis-shakes-markes, dostęp 21.10.2023 r.
• [48] Unia Europejska ratuje się węglem, choć surowiec jest na cenzurowanym, https://www.wnp.pl/gornictwo/unia-europejska-ratuje-sie-weglem-choc-surowiec-jest-na-cenzurowanym,676226.htm, dostęp 21.10.2023 r.
• [49] W. J. Tic, J. Guziałowska-Tic, Energies 2021, 14, 4295.
• [50] Z. Sui, Y. Zhang, J. Yao, P. Norris, Y. Cao, W.-P. Pan, Fuel 2016, 184, 718.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).