Place zabaw w krakowskich parkach

• Autorzy: Litwin Dominika , Morawska Paulina , Opyd Karolina , Wiśniewska Judyta

Identyfikatory

DOI

10.37705/PUA/1/2023/14

Warianty tytułu

EN

Playgrounds in Cracow’s parks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł dotyczy analizy wybranych placów zabaw na terenie krakowskich parków. Skoncentrowano się na obszarach, których powierzchnia parku wynosiła powyżej 15 ha, a ich lokalizacja mieściła się w trzech sąsiadujących dzielnicach miasta. Badania oparte zostały na indywidualnej analizie stanu i funkcjonowania placów zabaw, których wytycznymi była użytkowość terenu, aranżacja, zieleń, zanieczyszczenie powietrza oraz potencjalne zagrożenia i wady.

EN

The article concerns the analysis of selected playgrounds in Krakow’s parks. The focus was on the areas for which selection criteria were set in the form of: a park area of more than 15 ha and their location in three neighboring districts of the city. The considerations were based on an individual analysis of the condition and functioning of playgrounds, the guidelines of which were land use, arrangement, greenery, air pollution and potential threats and defects.

Słowa kluczowe

PL

plac zabaw; park; zieleń; analiza; Kraków

EN

playground; park; greenery; analysis; Cracow

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 1
• Strony: 200--214
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., il., wykr., tab.

Twórcy

autor

Litwin Dominika

• Studentka, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki

• https://orcid.org/0009-0008-0669-9533

autor

Morawska Paulina

• Studentka, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki

• https://orcid.org/0009-0001-1426-0888

autor

Opyd Karolina

• Studentka, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki

• https://orcid.org/0009-0009-4204-5219

autor

Wiśniewska Judyta

• Studentka, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki

• https://orcid.org/0009-0000-6532-0652

Bibliografia

• 1. Byrdy, L. (2020). W 2021 roku Kraków przeznaczy 190 milionów na zieleń. Pobrane z: https://swiatoze.pl/w-2021-roku-krakow-przeznaczy-190-milionow-na-zielen/ [dostęp: 9.10.2022].
• 2. Czałczyńska-Podolska, M. (2019). Architektura miejsca zabawy. Zabawa jako czynnik integracji (w) przestrzeni miejskiej. Szczecin: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie.
• 3. Dworak, K., Domańska, H., Paciej, J. (2005). Hałas środowiskowy a zdrowie. Katowice: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Katowicach, Oddział Higieny Komunalnej i Środowiska.
• 4. Dzieciochatki.pl. (b.r.). 15 najlepszych placów zabaw w Krakowie. Pobrane z: https://www.dzieciochatki.pl/ciekawe-miejsca-na-wyprawy-z-dziecmi/krakow-place-zabaw [dostęp: 28.03.2023].
• 5. Google Maps (b.r.). Pobrane z: https://www.google.pl/maps/ [dostęp 28.03.2023].
• 6. Hodor, K., Fekete, A., Matusik, A. (2018). The future of Planty Park in Cracow compared to other examples of city walls being transformed into urban parks. W: S. Delarue, R. Dufour (red.), Landscapes of conflict: ECLAS Conference 2018, Ghent, Belgium (s. 413-418). Ghent: University College Ghent - School of Arts - Landscape & Garden Architecture and Landscape Development.
• 7. Jaszczak, A., Pochodyła, E., Kristianova, K., Małkowska, N., Kazak, J.K. (2021). Redefinition of Park Design Criteria as a Result of Analysis of Well-Being and Soundscape: The Case Study of the Kortowo Park (Poland). International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(6), 2972.
• 8. Kopacz-Lembowicz, M., Kossowska-Cezak, U., Martyn, D., Olszewski, K. (1984). Wpływ zieleni miejskiej na klimat lokalny. Warszawa: Instytut Kształtowania Środowiska, PWN.
• 9. Kraków.pl. (2021). Kraków w czołówce najbardziej zielonych miast świata. Pobrane z: https://www.krakow.pl/aktualnosci/247058,26,komunikat,krakow_w_czolowce_najbardziej_zielonych_miast_swiata.html [dostęp: 8.10.2022].
• 10. Krasnowolski, B. (2018). Krakowskie Planty - zarys dziejów. Kraków: Universitas.
• 11. McPherson, G.E., Nowak, D.J., Rowntree, R.A. (1994). Chicago’s urban forest ecosystem: results of the Chicago Urban Forest Climate Project. Radnor, Pensylvania: Northern Forest Experiment Station, General Technical Report, NE-186, USDA.
• 12. Parki. (2018). Pobrane z: https://zzm.krakow.pl/lista-parkow/210-parki.html?highlight=WzUxXQ%3D%3D&fbclid=IwAR1qhRyQKlLl3J2mDkhE2O3RNshJoaOrT7Ub0MbhHi-IO3tTuzj5D5B-t-0 [dostęp: 9.10.2022].
• 13. Pawlikowska-Piechotka, A. (2011). Przestrzeń rekreacji dziecka w mieście. Gdynia: Wydawnictwo Novae Res.
• 14. PFR dla Miast. (2022). Miasto 15‐minutowe czyli jakie? Koncepcja i przykłady. Pobrane z: https://pfrdlamiast.pl/aktualnosci/miasto-15-minutowe-czyli-jakie-koncepcja-i-przyklady.html) [dostęp: 9.04.2022].
• 15. Polsa.gov.pl (b.r.). Monitoring satelitarny dla klimatu. Miejskie wyspy ciepła. Pobrane z: https://polsa.gov.pl/aktywnosci/obserwacja-ziemi/miejskie-wyspy-ciepla/ [dostęp: 10.04.2023].
• 16. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz. U. 2007 nr 120 poz. 826).
• 17. Schmager, M. (2006). Miejski park historyczno-krajobrazowy Młynówka Królewska. Problemy Rozwoju Miast, 3(1-4), 65-77.
• 18. Tereny zielone w Metropolii Krakowskiej. (b.r.). Pobrane z: https://kma4business.metropoliakrakowska.pl/aktualnosci/tereny-zielone-w-metropolii-krakowskiej [dostęp: 9.10.2022].
• 19. Torowska, J. (2006). Park im. dra Henryka Jordana. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida.
• 20. Torowska, J. (2012). Planty krakowskie i ich przestrzeń kulturowa. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida.
• 21. Uchwała X II1/77/95 Rady Dzielnicy VI z dnia 1 czerwca 1995 r. w sprawie podjęcia działań mających na celu objęcie szczególną ochroną terenów dawnej Młynówki Królewskiej na całym jej przebiegu i nadanie jej statusu parku miejskiego.
• 22. Uchwała nr XXIV/300/07 Rady Miasta Krakowa z dnia 24 października 2007 r. w sprawie ustalenia kierunków działania dla Prezydenta Miasta Krakowa dotyczących nadania statusu parku miejskiego ciągowi spacerowemu Młynówka Królewska oraz zniesienia nazwy ul. Młynówka Królewska.
• 23. Uchwała nr XCIV/2449/18 Rady Miasta Krakowa z dnia 7 lutego 2018 r. w sprawie przyjęcia dokumentu „Strategia Rozwoju Krakowa. Tu chcę żyć. Kraków 2030”.
• 24. Wilson E., Nicol, F., Nanayakara, L., Ueberjahn-Trita, A. (2008). Public urban open space and human thermal comfort the implications of alternative climate change and socio-economic scenarios. Journal of Environmental Policy & Planting, 10(1), 31-45.
• 25. Wójtowicz, P. (2021). Najbardziej zielone miasta świata. Pobrane z: https://inzynieria.com/budownictwo/rankingi/60537,najbardziej-zielone-miasta-swiata,pozycja-rankingu-krakow-polska [dostęp: 14.03.2023].

Uwagi

1. Sekcja "Architektura Krajobrazu"

2. Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).