Polityka transportu zrównoważonego w polskich miastach w kontekście jakości powietrza i emisji z sektora transportu cz. II

• Autorzy: Zawieska J. , Skotak K.

Warianty tytułu

EN

Sustainable transport policies in Polish cities in the context of air quality and emissions from transport sector part II

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ograniczenie zanieczyszczenia środowiska naturalnego generowanego przez ludzką aktywność jest jednym z głównych wyzwań XXI wieku. Ze względu na wielkość emisji do atmosfery do najbardziej istotnych należy sektor transportu. Koszty i zagrożenia związane z tymi emisjami są szczególnie wysokie w miastach i na terenach cechujących się wysoką gęstością zaludnienia. W pierwszej części artykułu zostały zaprezentowane narzędzia polityki transportowej miast umożliwiające redukcję negatywnego wpływu transportu na środowisko naturalne. Przedstawiono także analizę rzeczywistych działań z zakresu polityki transportowej w latach 2000–2013 dla czterech wybranych miast w Polsce: Gdańska, Krakowa, Poznania oraz Warszawy. Druga część artykułu prezentuje zaobserwowane zmiany zachodzące w funkcjonowaniu systemów transportowych tych miast oraz przedstawia wyniki analizy jakości powietrza w tych miastach w analogicznym okresie wraz z próbą określenia wpływu sektora transportu na jakość powietrza atmosferycznego.

EN

Reduction of emissions polluting natural environment is one of the main challenges of the 21st century. Transport sector is one of the main contributors to the global pollution. External costs and threats caused by these emissions are particularly dangerous in cities and densely populated areas. In the first part of the article urban transport policy tools enabling reduction of negative transport impact on the natural environment are presented. Analyzis of real actions in the scope of transport policy between 2000 and 2013 in four selected Polish cities: Gdańsk, Kraków, Poznań and Warszawa is presented as well. The second part of the article describes observed transformations of transport systems functionning of above mentioned cities and results of the air quality analyzis in the cities in the corresponding period with an attempt to determine transport sector impact on the quality of atmospheric air.

Słowa kluczowe

PL

polityka transportowa miasta; emisja zanieczyszczeń z sektora transportu; transport zrównoważony; jakość powietrza atmosferycznego

EN

urban transport policy; transport emissions; sustainable transport; air quality in cities

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2015
• Tom: nr 12
• Strony: 11--17
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Zawieska J.

• Zakład Systemów Zarządzania i Telematyki, Instytut Badawczy Dróg i Mostów w Warszawie, doktorant w Katedrze Transportu, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, ul. Instytutowa 1, 03-302 Warszawa

autor

Skotak K.

• Stacja Kompleksowego Monitoringu Środowiska „Puszcza Borecka”, Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, ul. Kolektorska 4 , 01- 692 Warszawa

Bibliografia

• 1. Uchwała nr LXXX/1220/13 RADY MIASTA KRAKOWA z dnia 28 sierpnia 2013 r. w sprawie przyjęcia Planu zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego dla Gminy Miejskiej Kraków oraz gmin sąsiadujących, z którymi Gmina Miejska Kraków zawarła porozumienie w zakresie organizacji publicznego transportu zbiorowego.
• 2. Komunikat Prasowy Komisji Europejskiej „Środowisko: Nowy pakiet polityczny w celu zagwarantowania czystszego powietrza w Europie”. Bruksela, 18 grudnia 2013 r. IP/13/1274 http://europa.eu/rapid/press-release_IP-13-1274_pl.htm
• 3. Środowisko Europy 2015 – Stan i prognozy: Synteza. Europejska Agencja Środowiska. EEA, Kopenhaga 2015.
• 4. Air quality in Europe – 2014 report, EEA Report No 5/2014, European Environment Agency, Copenhagen 2014.
• 5. Lim S.S. et al: A comparative risk assessment of burden of disease and injury attributable to 67 risk factors and risk factor clusters in 21 regions, 1990–2010: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2010. Lancet 2012 (380) 2224–2260.
• 6. Krajowy bilans emisji SO2, NOx, CO, NH3, NMLZO, pyłów, metali ciężkich i TZO w układzie klasyfikacji SNAP i NFR. Raport podstawowy. Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami (KOBiZE) Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa 2015.
• 7. Health relevance of particulate matter from various sources. Report of a WHO Workshop. Copenhagen, WHO Regional Office for Europe, 2007.
• 8. Air quality guidelines for particulate matter, ozone, nitrogen dioxide and sulfur dioxide. Global update 2005. Summary of risk assessment, World Health Organization, Geneva 2006.
• 9. Environment and human health, EEA Report No 5/2013. European Environment Agency and the European Commission’s Joint Research Centre, Copenhagen 2013.
• 10. Dyrektywa 2008/50/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (Dz. U. UE L 152/1, 11.6.2008).
• 11. Stan środowiska w Polsce. Raport 2014. Biblioteka Monitoringu Środowiska. Inspekcja Ochrony Środowiska. Warszawa 2014.
• 12. Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2012 roku, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie, 2013.
• 13. Stan środowiska w województwie mazowieckim w 2012 roku, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Warszawie, 2013
• 14. Błażejczyk K. i in., Miejska wyspa ciepła w Warszawie, Informator, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa 2014.
• 15. Program ochrony powietrza dla strefy aglomeracja warszawska, w której zostały przekroczone poziomy dopuszczalne pyłu zawieszonego PM10 i dwutlenku azotu w powietrzu. Załącznik nr 1 do uchwały Nr 186/13 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 25 listopada 2013 r. Warszawa 2013
• 16. Program ochrony powietrza dla strefy aglomeracja warszawska, w której został przekroczony poziom dopuszczalny dla pyłu zawieszonego PM2,5. Załącznik nr 1 do uchwały Nr 162/13 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 28 października 2013 r. Warszawa 2013.
• 17. Raport o stanie środowiska w województwie pomorskim w 2013 roku, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Inspekcja Ochrony Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Gdańsku, Gdańsk 2014.
• 18. Program ochrony powietrza dla strefy aglomeracji trójmiejskiej, w której został przekroczony poziom dopuszczalny pyłu zawieszonego PM10 oraz poziom docelowy benzo(a)pirenu. Załącznik nr 1 do Uchwały Nr 754/XXXV/13 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 25 listopada 2013 roku. Gdańsk 2013.
• 19. Aktualizacja programu ochrony powietrza dla strefy: Aglomeracja Poznań (strefa Miasto Poznań) w województwie wielkopolskim, Załącznik do Uchwały Nr XXIX/561/12 Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 17 grudnia 2012 r. Poznań 2012.