„Warzywna ceramika” z wytwórni w Korcu ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie na tle nurtu trompe l'oeil w sztuce europejskiej

• Autorzy: Wolska-Pabian Karolina

Warianty tytułu

EN

Trompe l’oeil, about vegetable decorations in ceramics on the example of the Ceramics Collection of the National Museum in Warsaw

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

„Trompe l’oeil” dosłownie oznacza „oszukać oko” i zostało zainspirowane długą historią złudzenia optycznego w sztuce, w tym w sztuce użytkowej, malarstwie, a nawet w projektach architektonicznych. Fascynacja wiernym naśladowaniem natury nasiliła się w XVIII-wiecznej Europie. Pierwsze znane przykłady pochodzą ze słynnej manufaktury porcelany w Miśni, ale trend ten był również szeroko rozpowszechniony w Anglii, Francji i Niderlandach. Sukces trompe l’oeil wynikał z wyjątkowej dbałości o szczegóły. Ceramicy wykorzystywali cechy każdej rośliny lub warzywa, aby stworzyć elementy naczynia, np. uchwyty do naczyń wykonane z wygiętych szparagów lub liści kapusty. W artykule przedstawiono przykłady z polskiej manufaktury w Korcu zachowane w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie.

EN

‘Trompe l’oeil’ literally means to ‘fool the eye’ in French, and has been inspired by a long history of optical illusion in art, including works of silver, stone, paintings and even architectural designs. The fascination with faithful imitation of nature intensified in 18th-century Europe. The first known examples came from the famous porcelain factory in Meissen, but the trend was also widespread in England, France and the Netherlands. The trompe l’oeil’s success was due to exceptional attention to detail. The potters cleverly used the characteristics of each vegetable or plant to create dish handles, such as a crumpled piece of asparagus or cabbage leaves. The article presents examples from the Polish manufacture in Korzec (today Korets, Ukraine) in the collection of the National Museum in Warsaw.

Słowa kluczowe

PL

manufaktura porcelany w Korcu; trompe l’oeil; malarstwo iluzjonistyczne; ceramika europejska; Muzeum Narodowe w Warszawie; porcelana; fajans

EN

porcelain Manufactory in Korets; trompe l’oeil; illusionist painting; European ceramics; National Museum in Warsaw; porcelain; faience

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
• Czasopismo: Szkło i Ceramika
• Rocznik: 2022
• Tom: R. 73, nr 2
• Strony: 38--42
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., il.

Twórcy

autor

Wolska-Pabian Karolina

• Muzeum Narodowe w Warszawie

• https://orcid.org/0000-0001-9936-2295

Bibliografia

• 1 Pliniusz, Historia naturalna, t. 2, tłum. I. i T. Zawadzcy, Wrocław 2004,s. 395.
• 2 D. Thornton, T. Wilson, Italian renaissance ceramics: a catalogue of the British Museum collection, Londyn 2009, t. 1, pp. 157–158.
• 3 http://collections.madparis.fr/vase-a-eau-en-forme-de-tomate, (dostęp: 15.04.2022 r.).
• 4 https://www.metmuseum.org/art/collection/search/205293?ft=meissen&offset=640&rpp=40&pos=675 (dostęp: 12.04.2022 r).
• 5 Por.: https://www.sothebys.com/en/buy/auction/2020/style-online-silver-ceramics-furniture/a-meissen-lettuce-box-and-cover-late-18th-early lub https://www.christies.com/lot/a-continental-faience-cabbage-tureen-and-cover-4973902/?intObjectID=4973902&lid=1 (dostęp: 14.04.2022 r.).
• 6 Por.: wykonane w Miśni z porcelany – https://www.christies.com/en/lot/lot-5353103 lub fajansowe por.: https://www.christies.com/lot/a-continental-fayence-melon-tureen-and-cover-4973898/?intObjectID=4973898&lid=1
• 7 Wedgwood, ceramika XVIII–XX wieku z kolekcji Wedgwood Museum Trust w Barlaston, Potteries Museum & Art Gallery w Stoke-on-Trent, Nottingham Castle Museum & City Gallery oraz ze zbiorów polskich, pod red. W. Załęskiej, Warszawa 2002, pp. 70–76.8 Ibidem, 75.
• 9 J. Grzonkowska, Ogrody botaniczne jako naukowo opracowane kolekcje muzealne, „Muzealnictwo” nr 2014 (55), s. 99.
• 10 https://www.vam.ac.uk/articles/fooling-the-eye-trompe-loeil-ceramics (dostęp: 13.04.2022 r.).
• 11 E. Kowecka, Mi J. Łosiowie, L. Winogradow, Polska porcelana, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1983, ss. 14–40.
• 12 Wymiary: wys. 3,5 cm, dł. 10 cm.
• 13 Nr inw. 124491 MNW, 124492 MNW, 20572 MNW.
• 14 Wymiary: wys. podstawy 5 cm, śr. 23, wys. naczynia 5 cm, dł. 9,5 cm, szer. 7,5 cm.
• 15 Por.: A. Szkurłat, Manufaktura porcelany i fajansu w Korcu, Warszawa 2011, s. 224.
• 16 https://madparis.fr/trompe-l-oeil-imitations-pastiches (dostęp: 15.04.2022 r.).
• 17 https://www.france24.com/en/20120204-exhibit-art-trick-eye-optical-illusion-trompe-oeil-paris-museum-decorative-arts (dostęp: 20.04.2022 r.).