Perspektywy wykorzystania wód intensywnie zabarwionych z poziomu mioceńskiego w Wielkopolsce dla potrzeb przyrodolecznictwa

• Autorzy: Górski J. , Latour T. , Siepak M. , Drobnik M. , Sziwa D.

Warianty tytułu

EN

Prospects of using brown water from the Miocene aquifer of the Wielkopolska region for physiotherapy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na terenie Wielkopolski w utworach miocenu lądowego strefowo występują wody intensywnie zabarwione, o barwie rzędu kilkuset do kilku tysięcy mg Pt/l. Ich geneza związana jest z obecnością rozproszonej materii organicznej pochodzenia roślinnego w utworach piaszczystych miocenu, a strefowość występowania wynika z paleohydrogeologicznych warunków krążenia i wymiany wód. Wody zabarwione nie są przydatne do zaopatrzenia ludności w wodę do picia, a ich współwystępowanie z wodami o niskim zabarwieniu utrudnia pobór wód użytkowych. W świetle wykonanych badań farmakodynamicznych wody te wykazują dużą aktywność biologiczną i korzystne oddziaływanie na organizmy żywe. W artykule przedstawiono podstawowe informacje o występowaniu i genezie wód zabarwionych w Wielkopolsce oraz zaprezentowano wyniki wstępnych badań chemicznych tych wód z pięciu wybranych otworów. Badania wykazały, że dla potrzeb balneologii w szczególności są przydatne wody zabarwione, cechujące się zawartością substancji humusowych powyżej 200 mg/l oraz wykazujące trwałość zabarwienia po wydobyciu wody z poziomu wodonośnego. Wody, które mogą być wykorzystane dla potrzeb balneoterapii stwierdzono w dwóch z pięciu przebadanych otworów.

EN

The Miocene aquifer formations of the Wielkopolska region are marked by the zonal occurrence of “brown water” with the colour intensity ranging from several hundred to several thousand mg Pt/l. Its origin is linked to the presence of organic matter dispersed in the sand formations, and the zonal character of its occurrence results from the paleohydrogeological conditions of water circulation and exchange. Brown water is not suitable for drinking purposes, and its co-occurrence with the water of low colour intensity impedes the exploitation of usable water. However, in view of the conducted pharmacodynamic analysis, such water shows high biological activity and has beneficial influence on living organisms. Therefore, it can be applied in balneotherapy. The article presents basic information on the occurrence and origin of brown water in the Wielkopolska region, as well as the results of preliminary chemical analyses of brown water collected from five selected wells. The study revealed that brown water containing humus substances amounting to over 200 mg/l and showing high colour durability following its collection from the water-bearing layer is especially useful for the purposes of therapy. Such water was found in two out of the five studied wells, and it can be used for baleotherapeutical purposes.

Słowa kluczowe

PL

wody podziemne; poziom mioceński; surowce balneologiczne

EN

ground water; Miocene aquifer; balneological resources

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2012
• Tom: nr 452
• Strony: 59--66
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., il.,tab.

Twórcy

autor

Górski J.

• Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, ul. Maków Polnych 16, 61-606 Poznań

autor

Latour T.

• Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, ul. Chocimska 24, 00-791 Warszawa

autor

Siepak M.

• Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Nauk Geograficznych i Geologicznych, ul. Maków Polnych 16, 61-606 Poznań

autor

Drobnik M.

• Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, ul. Chocimska 24, 00-791 Warszawa

autor

Sziwa D.

• Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, ul. Chocimska 24, 00-791 Warszawa

Bibliografia

• [1] BANASZKIEWICZ W., LATOUR T., DROBNIK M., 1994a — Badania chemiczne i farmakodynamiczne wód mioceńskich zawierających kwasy fulwonowe oraz ocena ich przydatności do celów balneologicznych. Baln. Pol., 36, 2: 65-74.
• [2] BANASZKIEWICZ W., LATOUR T., DROBNIK M., 1994b — Właściwości biologiczne naturalnych i izolowanych kwasów huminowych zastosowanych w formie kuracji pitnej w warunkach doświadczalnych. Baln. Pol., 36, 3-4: 35-41.
• [3] EICHELSDORFER D., 1989 — Naturwissenschaftliche Grundlage der Moortherapie. Z. Phys. Med. Baln., 17: 101-104.
• [4] FLAIG W., GOECKE CL., 1989 - Moortherapie-Grundlage und Anwendung. Heilbad u. Kurort, 5: 136-140.
• [5] GOECKE S., RIEDE N., 1993 — Biologische wirkungen von Moorinhaltsstoffen. Heilbad u. Kurort, 45, 4: 115-117.
• [6] GÓRSKI J., 1989 — Główne problemy chemizmu wód podziemnych utworów kenozoiku środkowej Wielkopolski. Z. Nauk. AGH 45.
• [7] HUSSON G. P., LATOUR T., LULEK J., 1996 — Caracteristique chimique et etude de cytotoxicite d'une eau souterraine polonaise de Braczewo. Cahiers de l'Association Scientifique Europaenne pour l'Eau et la Sante, 1: 43-48.
• [8] ISO 5667-11. 1993 — Water quality – Sampling; Part 11: Guidance on sampling of groundwaters. International Organization for Standardization. Geneva, Switzerland.
• [9] ISO 5667-18. 1999 — Water quality – Sampling; Part 18: Guidance on sampling of groundwater at contaminated sites. International Organization for Standardization. Geneva, Switzerland.
• [10] KLOCKING R., SPROSSING M., 1972 — Antiviral properties of humic acids. Experientia, 28: 607-608.
• [11] MACIOSZCZYK A., 1979 — Chemizm wód trzeciorzędowych i kredowych oraz jego geneza w zachodniej części Niecki Mazowieckiej. Zeszyt hydrogeologiczny – seria specjalna, 11.
• [12] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 29 marca 2007 w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. Nr 61, poz. 417).
• [13] ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA z dnia 20 kwietnia 2010 zmieniające rozporządzenie w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. Nr 72 poz. 466).
• [14] SENESI N., MIANO T. M., 1994 — Humic Substances in the global Environment and Implications on Human Heath. Elsevier, Amsterdam.
• [15] SIEPAK M., NOVOTNY K., VACULOVIC T., GÓRSKI J., PRZYBYŁEK J., 2010 — Variability of chemical composition of groundwater at the Miocene aquifer in the Poznań-Gostyń fault graben region (Poland). Biul. Państw. Inst. Geol., 441: 145-156.
• [16] SZAJDAK L., 2007 — Udział związków humusowych w transporcie wody w torfach. W.: Torfowiska i mokradła (red. E. Biernacka): 75-89. Wyd. SGGW.