Charakterystyka parametrów hydrogeologicznych szczelinowo-porowego złoża wód leczniczych w Krynicy

• Autorzy: Nałęcki P. , Reśko D. , Schmalz A. , Witczak S.

Warianty tytułu

EN

Hydrogeological parameters description of fissured-porous therapeutic groundwater basin in Krynica

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Testy hydrodynamiczne w uzdrowisku krynickim przeprowadzono w latach 1998–1999. Do testowania zastosowano sondę z ciągłą rejestracją ciśnienia dennego oraz redukcją ciśnienia barometrycznego. Pozwoliło to uniknąć efektów związanych z obecnością ruchu dwufazowego (woda + CO[sub]2[/sub]) w badanych odwiertach. Testy hydrodynamiczne przeprowadzono w warunkach ruchu nieustalonego. Współczynniki filtracji ośrodka szczelinowo-porowego uzyskane w trakcie testów zmieniają się w granicach od 1,25 × 10[sup]-9[/sup] do 1,13 × 10[sup]-4[/sup] m/s. Są w większości przypadków co najmniej o rząd wielkości niższe od uzyskiwanych wcześniej tradycyjnymi, krótkotrwałymi pompowaniami. Konsekwencją jest nowa, realistyczna ocena zasobów eksploatacyjnych złoża wód leczniczych. Wypracowane w toku badań metody postępowania mogą być wykorzystane w innych złożach o szczelinowo-porowym charakterze i o niskiej przepuszczalności.

EN

Pumping tests were performed in the Krynica Spa during the years 1998–1999. Special equipment was applied during tests as the probe with continuous downhole pressure registration and barometric pressure reduction. As a consequence the effect of different density of the gaseous-water mixture (CO[sub]2[/sub] + water) has been eliminated. Hydrodynamic tests have been performed in transient nonsteady state conditions. Conductivities of the fissured-porous aquifer have values from 1.25x10[sup]-9[/sup] to 1.13 × 10[sup]-4 [/sup]m/s. These are of order of magnitude lower than obtained during past traditionally performed short pumping tests. More realistic safe yield of therapeutic waters is a consequence of the performed hydrodynamic tests. Developed methods can be used to overcome similar problems in other fissured-porous aquifers with low permeability.

Słowa kluczowe

PL

pompowanie próbne; środowisko szczelinowo-porowe; wody lecznicze; płaszczowina magurska; flisz karpacki

EN

well testing; fissure-porous aquifer; mineral waters; Magura Nappe; Flysh Carpathians

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2002
• Tom: nr 404
• Strony: 145--163
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Nałęcki P.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

autor

Reśko D.

• Uzdrowisko Krynica-Żegiestów S. A., ul. Kraszewskiego 1, 33-380 Krynica

autor

Schmalz A.

• Uzdrowisko Krynica-Żegiestów S. A., ul. Kraszewskiego 1, 33-380 Krynica

autor

Witczak S.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, Al. Mickiewicza 30, 30-059 Kraków

Bibliografia

• [1] BĄK W. (red), 1997 — Dokumentacja powykonawcza pomiarów złożowych w odwiertach Zuber I i Zuber II. STIPNiG Zespół rzeczoznawców, grupa terenowa Krosno. Arch. U.Z.G. Krynica.
• [2] CHRZĄSTOWSKI J., NESCIERUK P., WÓJCIK A., 1993 — Objaśnienia do Szczegółowej mapy geologicznej Polski 1:50 000. Ark. Muszyna. Państw. Inst. Geol. Warszawa.
• [3] CĘŻKOWSKI W., JÓZEFKO I., SCHMALZ A., WITCZAK S., 1999 — Dokumentacja hydrogeologiczna ustalająca zasoby eksploatacyjne wód leczniczych i dwutlenku węgla (jako kopaliny towarzyszącej) ze złoża w uzdrowisku Krynica oraz ustalająca zasoby dyspozycyjne wód podziemnych (zwykłych oraz leczniczych i o właściwościach leczniczych) w zlewni Kryniczanki. Arch. U.Z.G. Krynica.
• [4] DULIŃSKI W., 1968 — Dobór optymalnych warunków wydobywania wód mineralnych za pomocą sprężonych gazów w warunkach złoża Krynica Zesz. Nauk. AGH. Gór., 20.
• [5] DULIŃSKI W., ROPA C. E., REŚKO D., SZAREK W., 1992 — Hydro- i termodynamiczne problemy otworowej eksploatacji wody i C02 na przykładzie odwiertu Zuber 1 w Krynicy. Zesz. Nauk. AGH nr 1440 Sozol. Sozotech., 35:61 -74.
• [6] DULIŃSKI W., ROPA CZ., REŚKO D., SZAREK W., 1995 — Założenia do projektu modernizacji systemu eksploatacji wód mineralnych w Uzdrowisku Krynica. W: Współczesne problemy hydrogeologii, 7, 1:109-116. Wyd. Profil. Kraków.
• [7] FISTEK J., WĘCŁAWIK S., 1990 — Charakter dyslokacji tylickiej w świetle wierceń i obserwacji terenowych. Spraw. Z Pos. Komis. Nauk. PAN, Oddz Kraków, 1988, 32,2: 318-320.
• [8] DE VRIES J. J., GIESKE A., 1988 — Barometric tides in partly saturated confined aquifers in Botswana. J. Hydrol. 104: 17-32.
• [9] GIESKE A., DE VRIES J. J., 1985 — An analysis of earth-tide-induced groundwater flow in Eastern Botswana. J. Hydrol., 82:211-222.
• [10] KAPUŚCIŃSKI J., NAGY S., DŁUGOSZ P., BIERNAT H., BENTKOWSKI A., ZAWISZA L., MACUDA J., BUJAKOWSKA K., 1997 — Zasady i metodyka dokumentowania zasobów wód termalnych i energii geotermalnej oraz sposoby odprowadzania wód zużytych. Poradnik metodyczny. MOŚZNiL. Warszawa.
• [11] KRUSEMAN G.P., DE RIDDERN.A., 1991 — Analysis and evaluation of pumping test data. International Institute for Land Reclamation and Improvement, Wageningen. Netherlands.
• [12] LEE J., 1982 — Well testing, SPE Textbook series. Vol.1, SPE, Dallas.
• [13] OSZCZYPKO N.. CHOWANIEC J., KONCEWICZ A., 1981 — Wodonośność piaskowców magurskich w świetle badań ich wodochłonności. Rocz. Pol Tow. Geol., 51,1/2: 273-302.
• [14] OSZCZYPKO N., MALATA E., OSZCZYPKO-CLOWES M. I DUŃCZYK L., 1999 — Budowa geologiczna Krynicy (płaszczowina magurska). Prz. Geol., 47, 6: 549—559.
• [15] PANSYSTEM, 1998 — Eps PanSystem User Guide, Version 2.5, Edinburgh Petroleum Services Ltd.
• [16] PAZDRO Z., KOZERSKI В., 1990 — Hydrogeologia ogólna. Wyd. Geol. Warszawa.
• [17] STRELTSOVA T. D., 1988 — Well testing in heterogenous formations. J. Wiley and Sons. New York.
• [18] ŚWIDZIŃSKI H. (red), 1953—Dokumentacja naukowo-techniczna źródeł mineralnych w Krynicy. Arch. UZG Krynica.
• [19] ŚWIDZIŃSKI H., 1972—Geologia i wody mineralne Krynicy. Pr. Komis. Nauk. Geol. Oddz Kraków PAN, 70:82 pp.
• [20] WITCZAK S., DUŃCZYK L., MOTYKA J., OSZCZYPKO N., 2002 — Regionalny wielowarstwowy model pola hydrodynamicznego w utworach fliszu karpackiego na przykładzie zlewni Kryniczanki (płaszczowina magurska). Biul. Państw. Inst. Geol., 404: 263-290.