Rola zmysłu dotyku w percepcji architektury historycznej : makieta sali jadalnej Pałacu Poznańskiego w Łodzi

• Autorzy: Pietrzykowska J.

Warianty tytułu

EN

The role of sense of touch in perception of historical architecture : a model of the dining room at the Poznanski Palce in Lodz

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Architektura historyczna oddziałuje na wszystkie zmysły, a więc ma wymiar multisensoryczny. Jest odwiedzana przez osoby niewidome i słabo widzące, których percepcja formy oraz przestrzeni jest ograniczona. W momencie utraty wzroku następuje kompensacja innymi zmysłami, a w kontekście poznania rzeczywistości dominującą rolę odgrywa wówczas dotyk. Percepcja haptyczna wiąże się z koniecznością bezpośredniego kontaktu z obiektem. W przypadku poznania architektury często bywa niemożliwa lub znacząco ograniczona z powodu rozmiaru budynku, niedostępnego położenia ornamentu lub odgórnego zakazu dotykania obiektu. Artykuł prezentuje proces tworzenia makiety sali jadalnej Pałacu Poznańskiego w Łodzi oraz jej zastosowanie jako próby przybliżenia architektury osobom niewidomym i słabowidzącym.

EN

Historical architecture can be perceived with all senses, which means that it has a multi-sensory dimension. Blind and partially sighted people, whose perception of form and space is limited and mainly dependent on the sense of touch, often visit historical architecture. In the case of vision loss, it is compensated with the other senses, however, in terms of the reality recognition the role of touch plays a crucial role. The haptic perception depends on direct contact with an object. Recognition of architecture, is often impossible or extremely limited because of the size of the objects, the position of an ornament or a ban. It is impossible to embrace the entire building, touch the detail on the ceiling or learn items forbidden to tactile perception. The article presents the process of creating a model of the dining room at the Poznanski Palace in Lodz and its application as an attempt to show architecture to blind and partially sighted.

Słowa kluczowe

PL

percepcja pozawzrokowa; niewidomi; model architektoniczny; zmysły; budynki historyczne; percepcja haptyczna

EN

non-visual perception; blind; architectural model; senses; historical buildings; haptic perception

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
• Czasopismo: Architecturae et Artibus
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 7, no. 2
• Strony: 19--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys.

Twórcy

autor

Pietrzykowska J.

• Politechnika Łódzka, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska, al. Politechniki 6a, 90-924 Łódź

Bibliografia

• 1. Grabowska-Pałecka H. (2004), Niepełnosprawni w obszarach i obiektach zabytkowych. Problem dostępności, Kraków.
• 2. Heylighen, A. (2012), Inclusive Built Heritage as a Matter of Concern: A Field Experiment [w:] Langdon P., Clarkson P., Robinson P., Lazar J. i in. (eds.), Designing Inclusive Systems, Chapt. 21, SpringerVerlag, London.
• 3. Kłopotowska A. (2007), Niewidzialna architekturastatus piękna w pozawzrokowej percepcji przestrzeni architektonicznej [w:] Definiowanie przestrzeni architektonicznej. Co z tym pięknem architektury współczesnej, „Czasopismo Techniczne Architektura”, z. 6-A/2007, Kraków.
• 4. Majewski T. (1983), Psychologia niewidomych i niedowidzących, Warszawa.
• 5. Lai H.-H., Chen Y.-C. (2006), A study on the blind’s sensory ability, “International Journal of Industrial Ergonomice”, 36.
• 6. Pallasmaa J. (2012), Oczy skóry, Kraków.
• 7. Rasmussen S. E. (1964), Experiencing Architecture, Cambridge, Mass: MIT Press.
• 8. Zumthor P. (2010), Thinking architecture, Basel.