Problem występowania wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w żywności

• Autorzy: Kępińska Jagoda , Biel Wioletta

Identyfikatory

DOI

10.15199/65.2020.7.4

Warianty tytułu

EN

The problem of polycyclic aromatic hydrocarbons in food

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) występują powszechnie w środowisku, a rozwój technologiczny powoduje, że rośnie stopień narażenia człowieka na te zanieczyszczenia. Stanowią one bardzo liczną grupę związków organicznych charakteryzujących się obecnością dwóch lub więcej sprzężonych pierścieni aromatycznych w cząsteczce. Wiele WWA to związki genotoksyczne i rakotwórcze. Związki te mogą się tworzyć zarówno w samej żywności (pierwotnie), jak i podczas procesów jej przemysłowego przetwarzania, utrwalania czy przygotowywania do spożycia. W przeciągu ostatnich kilkunastu lat udało się przeprowadzić wiele badań jakościowych i ilościowych WWA w różnych produktach żywnościowych. Celem artykułu jest charakterystyka głównych WWA oraz aktualna ocena występowania i zawartości WWA w artykułach spożywczych produkcji krajowej w odniesieniu do wymagań w ustawodawstwie Unii Europejskiej.

EN

Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) are commonly found in the environment, and technological development increases human exposure to these pollutants. They are a large group of organic compounds characterized by the presence of two or more conjugated aromatic rings in the molecule. Many PAHs are genotoxic and carcinogenic. These compounds can form in the food itself (initially), as well as during the processes of its industrial processing, preparation for consumption or preservation. Over the past several years, many qualitative and quantitative tests of PAHs have been carried out in various food products. The purpose of the article is to characterize the main PAHs and to evaluate the occurrence and content of PAHs in food products of domestic production in relation to the requirements of the European Union legislation.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo żywności; wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne; zanieczyszczenia; zdrowie ludzi

EN

food safety; polycyclic aromatic hydrocarbons; human health; contaminants

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Spożywczy
• Rocznik: 2020
• Tom: T. 74, nr 7
• Strony: 19--24
• Opis fizyczny: Bibliogr. 39 poz.

Twórcy

autor

Kępińska Jagoda

• Wydział Nauk o Żywności i Rybactwa, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

autor

Biel Wioletta

• Pracownia Żywienia Zwierząt i Żywności, Wydział Biotechnologii i Hodowli Zwierząt, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie

Bibliografia

• [1] Ciecierska M., M. Obiedziński. 2006. „Zanieczyszczenie olejów roślinnych wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi”. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość. Suplement 2 (13) : 48-55.
• [2] Ciecierska M., M. Obiedziński. 2009. „Występowanie WWA w preparatach do początkowego i dalszego żywienia niemowląt oraz w żywności dla małych dzieci w odniesieniu do wymagań prawa żywnościowego Unii Europejskiej”. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 1 (62) : 37-45.
• [3] Ciecierska M., M.W. Obiedziński. 2013. „Polycyclic aromatic hydrocarbons in the bakery chain”. Food Chemistry 141 (1) : 1-9.
• [4] Ciemniak A., L. Chrąchol. 2008. „Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) w zbożowych produktach śniadaniowych”. Roczniki Państwowego Zakładu Higieny 59 (3) : 301-307.
• [5] Daniel C.R., K.L. Schwartz, J.S. Colt, L.M. Dong, J.J. Ruterbusch, M.P. Purdue, R. Sinha. 2011. „Meat-cooking mutagens and risk of renal cell carcinoma”. British Journal of Cancer 105 (7) : 1096-1104.
• [6] EC (European Commission). 2002. „Opinion of the Scientific Committee on Food on the risks to human health of Polycyclic Aromatic Hydrocarbons in food”. http://ec.europa.eu/food/fs/sc/scf/out153_en.pdf [dostęp 22.03.2020].
• [7] FAO/WHO (Food and Agriculture Organization of the United Nations/World Health Organization). 2005. Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA). „Summary and conclusions of the sixty--fourth meeting of the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives (JECFA)”. http://www.fao. org/3/a-at877e.pdf.
• [8] IARC (International Agency for Research on Cancer). 2010. „Some non-heterocyclic polycyclic aromatic hydrocarbons and some related exposures”. Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans 92 : 1-853.
• [9] Iwegbue C.M.A., U.A. Onyonyewoma, F.I. Bassey, G.E. Nwajei, B.S. Martincigh. 2015. „Concentrations and health risk of polycyclic aromatic hydrocarbons in some brands of biscuits in the Nigerian market”. Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal 21 (2) : 338-357.
• [10] Jimenez F.J.L., A. Ballesteros-Gomez, S. Rubio. 2014. „Determination of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAH4) in food by vesicular supramolecular solvent-based microextraction and LC-fluorescence detection”. Food Chemistry 143 : 341-347.
• [11] Kiljanek T., A. Niewiadomska, J. Żmudzki, S. Semeniuk. 2014. „Występowanie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w żywności pochodzenia zwierzęcego poddanej procesowi wędzenia – ocena ryzyka”. Państwowy Instytut Weterynaryjny – Państwowy Instytut Badawczy.
• [12] Kubiak M.S. 2013. „Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) – ich występowanie w środowisku i w żywności”. Problemy Higieny i Epidemiologii 94 (1) : 31-36.
• [13] Kuna P. 2011. „Zanieczyszczenie wybranych komponentów środowiska przez wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) w Dąbrowie Górniczej”. Nauka Przyroda Technologie 8 : 1-9.
• [14] Ledesma E., M. Rendueles, M. Diaz. 2014. „Benzo(a)pyrene penetration on a smoked meat product during smoking time”. Food Additives & Contaminants: Part A 31 (10) : 1688-1698.
• [15] Ledesma E., M. Rendueles, M. Diaz. 2016. „Contamination of meat products during smoking by polycyclic aromatic hydrocarbons: Processes and prevention”. Food Control 60 : 64-87.
• [16] Londono V.A.G., L.P. Garcia, V.M. Scussel, S. Resnik. 2013. „Polycyclic aromatic hydrocarbons in milk powders marketed in Argentina and Brazil”. Food Additives & Contaminants: Part A 30 (9) : 1573-1580.
• [17] Misnawi J. 2012. „Effect of cocoa bean drying methods on polycyclic aromatic hydrocarbons contamination in cocoa butter”. International Food Research Journal 19 (90) : 1589-1594.
• [18] Niewiadomska A., T. Kiljanek, S. Semeniuk, K. Niemczuk, J. Żmudzki. 2016. „Zawartość wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w wędzonych produktach mięsnych i rybnych”. Medycyna Weterynaryjna 72 : 383-388.
• [19] Olatunji O.S., O.S. Fatoki, B.J. Ximba, B.O. Opeolu. 2014. „Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in edible oil: Temperature effect on recovery from base hydrolysis product and health risk factor”. Food and Public Health 4 (2) : 23-30.
• [20] Olesen L.D., M. Navaratnam, J. Jewula, H. Jensen. 2015. „PAH in Some Brands of Tea and Coffee”. Polycyclic Aromatic Compounds 35 (1) : 74-90.
• [21] Orecchio S., V.P. Ciotti, L. Culotta. 2009. „Polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) in coffee brew samples: Analytical method by GC–MS, profile, levels and sources”. Food and Chemical Toxicology 47 (4) : 819-826.
• [22] Perello G., R. Marti-Cid, V. Castell, J.M. Llobet, J.L. Domingo. 2009. „Concentrations of polybrominated diphenyl ethers, hexachlorobenzene and polycyclic aromatic hydrocarbons in various foodstuffs before and after cooking”. Food and Chemical Toxicology 47 (4) : 709-715.
• [23] Pietrzak-Fiećko R., J. Parol, M.S. Kubiak. 2015. „Porownanie zawartości wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w wędzonych tradycyjnie rybach słodkowodnych” Nauka Przyroda Technologie 9 (3) : 1-9.
• [24] Plaza-Bolanos P., A. Garrido Frenich, J.L. Martinez Vidal. 2010. „Polycyclic aromatic hydrocarbons in food and beverages. Analytical methods and trends”. Journal of Chromatography 41 : 6303-6326.
• [25] Polanska K., G. Dettbarn, J. Jurewicz, W. Sobala, P. Magnus, A. Seide, W. Hanke. 2014. „Effect of prenatal polycyclic aromatic hydrocarbons exposure on birth outcomes: the Polish mother and child cohort study”. Biomed Research International doi: 10.1155/2014/408939.
• [26] Rociek A.S., M. Surma, E. Cieślik. 2014. „Comparison of different modifications on QuEChERS sample preparation method for PAHs determination in black, green, red and white tea”. Environmental Science and Pollution Research International 21 (2) : 1326-1338.
• [27] Rose M., J. Holland, A. Dowding, R.S. Petch, S. White, Q. Alwyn, D. Mortimer. 2015. „Investigation into the formation of PAHs in foods prepared in home to determine the effects of frying, grilling, barbecuing, toasting and roasting”. Food and Chemical Toxicology 78 : 1-9.
• [28] Rozporządzenie Komisji (UE) nr 835/2011 z dnia 19 sierpnia 2011 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 odnośnie do najwyższych dopuszczalnych poziomów wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w środkach spożywczych (Dz.U. L 215/4 z 20.8.2011).
• [29] Rozporządzenie Komisji (UE) Nr 1327/2014 z dnia 12 grudnia 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 1881/2006 w odniesieniu do najwyższych dopuszczalnych poziomów wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (WWA) w mięsie wędzonym tradycyjnie i produktach mięsnych wędzonych tradycyjnie oraz w rybach i produktach rybołowstwa wędzonych tradycyjnie (Dz.U. L 358 z 13.12.2014).
• [30] Rozporządzenie Komisji (WE) nr 208/2005 z dnia 4 lutego 2005 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 466/2001 w odniesieniu do wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych (Dz.U. L 34 z 08.02.2005).
• [31] Singh L., J.G. Varshney, T. Agarwal. 2016. „Polycyclic aromatic hydrocarbons’ formation and occurrence in processed food”. Food Chemistry 199 (15) : 768-781.
• [32] Skałecki P., M. Babicz, P. Domaradzki, A. Litwińczuk, M. Hałabis, B. Ruda. 2019. „Podstawowy skład chemiczny, barwa oraz zawartość WWA i azotanów w wędzonych produktach z mięsa świń rasy puławskiej”. Medycyna Weterynaryjna 75 (7) : 422-425.
• [33] Sun Y., S. Wu, G. Gong. 2019. „Trends of research on polycyclic aromatic hydrocarbons in food: A 20-year perspective from 1997 to 2017”. Trends in Food Science & Technology 83 : 86-98.
• [34] Trapido M. 1999. „Polycyclic aromatic hydrocarbon in Estonian soil: contaminations and profiles”. Environmental Pollution 105 : 67-74.
• [35] WHO (World Health Organization) Technical Report Series, 930. 2006.„Evaluation of certain food contaminants. Sixty-fourth report of the Joint FAO/WHO Expert Committee on Food Additives”.
• [36] WHO/IPCS (World Health Organization – International Programme on Chemical Safety). 1998. „Selected nonheterocyclic polycyclic aromatic hydrocarbons”. Environmental Health Criteria 202. WHO, Geneva, Switzerland.
• [37] Wieczorek J., Z. Wieczorek. 2011. „Pobranie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych z żywnością”. Bromatologia i Chemia Toksykologiczna 44 (3) : 725-731.
• [38] Zachara A., L. Juszczak. 2016. „Zanieczyszczenie żywności wielopierścieniowymi węglowodorami aromatycznymi – wymagania prawne i monitoring”. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 3 (106) : 5-20.
• [39] Zachara A., D. Gałkowska, L. Juszczak. 2017. „Występowanie wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w wybranych produktach zbożowych”. Żywność. Nauka. Technologia. Jakość 24 (2) : 67-77.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).