Zmiany temperatury wody powierzchniowej na morzach Arktyki Rosyjskiej i ich konsekwencje dla żeglugi na Północnej Drodze Morskiej (1979-2016)

Styszyńska, A.; Pastusiak, T.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Zmiany temperatury wody powierzchniowej na morzach Arktyki Rosyjskiej i ich konsekwencje dla żeglugi na Północnej Drodze Morskiej (1979-2016)

Autorzy

Styszyńska A. , Pastusiak T.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Changes of sea surface temperature in the Russian Arctic Seas and their implications for shipping in the Northern Sea Route (1979-2016)

Języki publikacji

Abstrakty

Praca omawia zmiany średniej miesięcznej temperatury wody powierzchniowej na morzach Arktyki Rosyjskiej w latach 1979-2016. Stwierdzono, że w badanym okresie następował powolny wzrost temperatury wody. Jednakże tylko na Morzu Barentsa był on istotny statystycznie we wszystkich miesiącach roku, a w SW części Morza Karskiego oraz w zachodniej części Morza Czukockiego w okresie od czerwca do grudnia. W analizowanym 38.leciu największy wzrost temperatury wody powierzchniowej miał miejsce na Morzu Wschodniosyberyjskim (+0,57°C/10 lat w sierpniu i +0,44°C/10 lat we wrześniu) oraz w SW części Morza Karskiego w lipcu (+0,53°C/10 lat). W dalszym ciągu na wszystkich morzach, poza Morzem Barentsa, do czerwca włącznie temperatura wody ma wartości niższe od temperatury jej zamarzania przy swoistym dla danego morza zasoleniu. Najpóźniej temperaturę zamarzania osiągają wody Morza Barentsa gdzie w ostatniej dekadzie (2006-2015) na podejściu do północnego wejścia na PDM rzadko kiedy temperatura wody spadała poniżej temperatury zamarzania oraz wody Morza Czukockiego (w grudniu). Oznacza to, że statki pokonujące PDM w listopadzie będą miały szansę przepłynąć ją po „czystej” wodzie lub w cienkich, młodych lodach, które dla współczesnych statków nie stanowią większego zagrożenia.

The paper discusses changes of the mean monthly sea surface temperature on the Russian Arctic seas in the years 1979-2016. It was found that during the period under investigation there was a slow increase in water temperature. However, only in the Barents Sea it was statistically significant in all months of the year, and in the SW part of the Kara and western Chukchi seas from June to December. In the analyzed 38 years the highest rise in surface water temperature was recorded in the East Siberian Sea (+0.57°C/decade in August and +0.44°C/decade in September) and in the SW Kara Sea in July (+0.53°C/decade). Still on all these seas, except for the Barents Sea, until June inclusive, the water temperature was lower than its freezing temperature for a particular salinity specific for the sea. At the latest, freezing temperatures reached the waters of the Barents Sea, where in the last decade (2006-2015) at the approach to the north entrance of the Northern Sea Route (NSR) rarely water temperature has fallen below the freezing point. At the same time, the Chukchi Sea waters reached freezing temperatures in December. This means that vessels sailing through the NSR in November will have the chance to pass it through "ice free" water or in thin, young ice, which for modern ships is not a major threat.

Słowa kluczowe

temperatura wody powierzchniowej zmiany temperatury wody Północna Droga Morska Arktyka Rosyjska

sea surface temperature changes in water temperature Northern Sea Route Russian Arctic

Wydawca

Stowarzyszenie Klimatologów Polskich

Czasopismo

Problemy Klimatologii Polarnej

Rocznik

2016

Tom

Nr 26

Strony

165--177

Opis fizyczny

Bibliogr. 27 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Styszyńska A.

anna.styszynska@pg.gda.pl

Katedra Urbanistyki i Planowania Regionalnego, Politechnika Gdańska ul. Narutowicza 11/12, 11/12 80-233 Gdańsk

autor

Pastusiak T.

tadeusz.pastusiak@wp.pl

Katedra Nawigacji, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni ul. Jana Pawła II 3, 81-345 Gdynia

Bibliografia

1. Bulatov L.V., Zakharov V.F., 1976. Formirovanie termicheskogo rezhima poverkhnostnykh vod v Arkticheskikh moryakh. Trudy AANII, 319; 63-72.
2. Danilov A.I., Mironov E.Yu, Spičkina V.A., 2004. Izmenčivost’ prirodnykh uslovij v šel’fovoj zone Barenceva i Karskogo morej. AARII, St. Petersburg: 431 s.
3. Dobrovolskij A.D., Zalogin B.S., 1982. Morja SSSR. Izdatel’stvo Moskovskogo Universiteta: 192 s.
4. Frolov I.E., Gudkovich Z.M., Karklin V.P., Kovalev E.G., Smolyanitsky V.M., 2009. Climate change in Eurasian Arctic Shelf seas. Centennial ice cover observations. Springer-Praxis Publishing, Chichester: 164 s.
5. Locija Karskogo Morja, 1998. Čast 1. GUNiO (Главное Управление навигации и океанографии Министерства обороны Российской Федерации) nr 1115, poprawione do 05.02. 2011: 472 s.
6. Locija Morja Laptevych, 2009. GUNiO (Главное Управление навигации и океанографии Министерства обороны Российской Федерации) nr 1118, poprawione do 05.02.2011: 300 s.
7. Locija Vostočno-Sibirskogo Morja, 1998. GUNiO (Главное Управление навигации и океанографии Министерства обороны Российской Федерации) nr 1119, poprawione do 05.02.2011: 208 s.
8. Locija zapadnoj časti Čukotskogo Morja, Beringovo Proliva i Severo-Zapadnoj časti Beringovo Morja, 1999. GUNiO (Главное Управление навигации и океанографии Министерства обороны Российской Федерации) nr 1120, poprawione do 30.04.2011: 240 s.
9. Marsz A.A., 2015. Model zmian powierzchni lodów morskich Arktyki (1979-2013) – zmienne sterujące modelu „minimalistycznym” i ich wymowa klimatyczna. Problemy Klimatologii Polarnej, 25: 249-334.
10. Marsz A.A., Pastusiak T., Styszyńska A., 2014. Zmiany powierzchni lodów morskich na morzach eurazjatyckich Arktyki i ich potencjalny wpływ na na nawigację na Północnej Drodze Morskiej w drugiej dekadzie XXI wieku. Problemy Klimatologii Polarnej, 24: 73-99.
11. Nghiem S.V., Rigor I.G., Perovich D.K., Clemente-Colón P., Weatherly J.W., Neumann G., 2007. Rapid reduction of Arctic perennial sea ice. Geophysical Research Letters, 34, L19504, doi:10.1029/2007GL031138.
12. Pastusiak T., 2014. Zmienność sezonu “bezlodowego” na Północnej Drodze Morskiej. Problemy Klimatologii Polarnej, 24: 101-108.
13. Pastusiak T., 2016. The Northern Sea Route as a shipping lane. Expectations and reality. Springer International Publishing Switzerland: 219 s.
14. Polyakov I.V., Beszczynska A., Carmack E.C., Dmitrenko I.A., Fahrbach E., Frolov I.E., Gerdes R., Gerdes R., Hansen E., Holfort J., Ivanov V., Jonson M., Karcher M., Kauker F., Morison J., Orvik K., Schauer U., Smmons H., Skagseth O., Sokolov V., Steel M., Timokhov L., Walsh D., Walsh J.E., 2005. One more step toward a warmer Arctic. Geophysis Research Letters, 32 (17): 1–4, L17605, doi:10.1029/2005GL0237402005.
15. Polyakov I.V., Timokhov L.A., Alexeev V.A., Bacon S., Dimitrenko I.A., Fortier L., Frolov I.E., Gascard J-C., Hansen E., Ivanov V.V., Laxon S., Mauritzen C., Perovich D., Shimada K., Simmons H.L., Sokolov V.T., Steele M., Toole J., 2010. Arctic Ocean Warming Contributes to Reduced Polar Ice Cap. Journal of Physical Oceanography, 40: 2743-2756. doi:10.1175/2010JPO4339.1.
16. Rodrigues J., 2008. The rapid decline of the sea ice in the Russian Arctic. Cold Regions Science and Technology, 54: 124-142.
17. Smith T.M., Reynolds R.W., Peterson T.C., Lawrimore J., 2008. Improvements to NOAA's Historical Merged Land-Ocean Surface Temperature Analysis (1880-2006). Journal of Climate, 21: 2283-2296.
18. Steele M., Dickinson S., 2016. The phenology of Arctic Ocean surface warming. Journal of Geophysical Research: Oceans, 121: 6847-6861, doi:10.1002/2016JC012089.
19. Steele M., Zhang J., Ermold W., 2010. Mechanisms of summertime upper Arctic Ocean warming and the effect on sea ice melt. Journal of Geophysical Research, 115, C11004, doi:10.1029/2009JC005849.
20. Stiepanov S.I., 1972. Prostranstvenno-vremennaya izmenchivost perenosa vody, tepla i solej v Karskom More v naviacionnyj period. Trudy AANII, 306: 181-187.
21. Styszyńska A., Marsz A.A., 2016. Zmiany zlodzenia Morza Karskiego w latach 1979-2015. Podejście systemowe. Problemy Klimatologii Polarnej, 26: 109-156.
22. Timmermans M.-L., 2016. Sea surface temperature. [w:] Arctic Report Card 2016. http://arctic.noaa.gov/ReportCard/Report-Card-2016.
23. Timokhov L., Ashik I., Dmitrenko I., Hoelemann J., Kassens H., Kirillov S., Polyakov I., Sokolov V., 2012. Extreme changes of the Arctic Ocean during and after IPY 2007/2008. Polarforschung, 81 (2): 85-102.
24. Timokhov L., Ashik I., Kirillov S., Karpij V., Lebedev N., Sokolov V., 2013. Termokhalinnoe sostojanie poverkhnostnogo słoja Severnogo Ledovitogo Okean v 2012 g. i tendencii nabljudaemykh izmenenij. Problemy Arktiki i Antarktiki, 4 (98): 56-70.
25. Zblewski S., 2008. Zmiany pokrywy lodowej na Morzu Wschodniosyberyjskim w XX i XXI wieku i ich wpływ na zmiany klimatu tego obszaru. [w:] Kowalska A., Latocha A., Marszałek H., Pereyma J. (red.), Środowisko przyrodnicze obszarów polarnych. Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław: 187-196.
26. Zblewski S., Marsz A.A., 2009. Zmiany temperatury powierzchni Morza Czukockiego (1982-2008). Problemy Klimatologii Polarnej, 19: 147-158.
27. Zubakin G.K. (red.), 2006. Ledjanye obrazovanija morej zapadnoj Arktiki. GNCRF AANII, Sankt-Peterburg: 272 s.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017)

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-413ee2c3-bd49-4317-8981-fce2b788794a