Kontrola i nadzór w prawie administracyjnym – wybrane zagadnienia teoretycznoprawne i dogmatycznoprawne

Gołębiowska, A.; Kociołek-Pęksa, A.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Kontrola i nadzór w prawie administracyjnym – wybrane zagadnienia teoretycznoprawne i dogmatycznoprawne

Autorzy

Gołębiowska A. , Kociołek-Pęksa A.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

3. ZN SGSP_67 Agnieszka Gołębiowska, Anna Kociołek-Pęksa

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Control and supervision in administrative law – some selected issues from the legal and legal dogmatic point of view

Języki publikacji

Abstrakty

W artykule omówiono wybrane bieżące problemy w zakresie stosowania norm prawa administracyjnego, w szczególności dotyczących instytucji kontroli i nadzoru administracji publicznej. Wskazano na prawne uwarunkowania kształtujące specyfikę polskiego modelu sądowej kontroli administracji publicznej. Dokonano rekonstrukcji i odróżnienia pomiędzy pojęciami kontroli i nadzoru, a także innymi formami ingerencji w działalność administracyjną. Wskazano na uprawnienia kontrolne faktycznie sprawowane przez sądy, potwierdzające, iż organy te pełnią funkcję instytucji kontroli w systemie prawnym administracji publicznej. Badanie, mające za przedmiot przeobrażenia w systemie sądownictwa administracyjnego, przeprowadzono dualistycznie, tj. z teoretycznoprawnego i dogmatycznoprawnego punktu widzenia. W jego następstwie wskazano zalety i wady reformatoryjnego modelu sądownictwa. Ponadto przedstawiono szersze tło prawa administracyjnego w dziedzinie zjawisk społecznych i politycznych oraz zmian w ich społecznej percepcji.

The text discusses the selected current problems in the scope of application of the norms of the administrative law, in particular regarding the institutions of control and supervision of public administration. The article discusses the specificity of the Polish model of judicial control of public administration. It explains the notion of control, the existing differences between the review and the supervision, and also with other forms of interference in the administrative activity. In particular, the controlling power exercised by the courts was presented, with the arguments supporting the thesis that these organs perform a controlling function. From the legal theory and the legal dogmatic point of views the issues related to the problems arising from changes in the system of administrative courts were presented. The advantages and disadvantages of the reformatory model of the judiciary are shown. Moreover a broader background of administrative law has been presented in the field form of social and political phenomena and changes in their social perception.

Słowa kluczowe

administracja publiczna prawo administracyjne kontrola administracji publicznej nadzór administracji publicznej sądownictwo administracyjne sądownictwo powszechne reformatoryjny model sądownictwa

public administration administrative law control of administration supervision common courts specialized courts reformatory model of the judiciary

Wydawca

Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Czasopismo

Zeszyty Naukowe SGSP / Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Rocznik

2018

Tom

Nr 67 (tom 3)

Strony

39--61

Opis fizyczny

Bibliogr. 58 poz.

Twórcy

autor

Gołębiowska A.

Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa Cywilnego Szkoła Główna Służby Pożarniczej

autor

Kociołek-Pęksa A.

Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa Cywilnego Szkoła Główna Służby Pożarniczej

Bibliografia

[1] Adamiak B., Rozgraniczenia właściwości sądów w polskim systemie prawnym [w:] J. Góral, R. Hauser, J. Trzciński (red.), Sądownictwo administracyjne gwarantem wolności i praw obywatelskich 1980–2005, Wyd. Naczelny Sąd Administracyjny, Warszawa 2005.
[2] Antoniak M., Kontrola rządowa w administracji publicznej, CH Beck, Warszawa 2012.
[3] Bauman Z., Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2006.
[4] Bąkowski T., Sądowa kontrola legislacji administracyjnej [w:] T. Bąkowski (red.), Zarys legislacji administracyjnej. Uwarunkowania i zasady prawotwórczej działalności administracji publicznej, Wrocław 2010.
[5] Boć J. (red.), Administracja publiczna, Kolonia Limited, Wrocław 2004.
[6] Boć J., Kuta, T., Prawo administracyjne, zagadnienia podstawowe, Warszawa 1984.
[7] Boć J. (red.), Prawo administracyjne, Wydawnictwo Kolonia Limited, Wrocław 2005.
[8] Bojanowski E., Kaszubowski K., Urzędowe akty wykładni w sferze prawa powszechnego a formy działania administracji publicznej (wybrane problemy) [w:] J. Boć, A. Chajbowicz (red.), Nowe problemy badawcze w teorii prawa administracyjnego, Kolonia Limited, Wrocław 2009.
[9] Dąbek D., Prawo miejscowe, Warszawa 2017.
[10] Duniewska Z., Hauser R., Jaśkowska M., Matczak M., Niewiadomski Z., Wróbel A., System prawa administracyjnego, T. 1 Instytucje prawa administracyjnego., Warszawa 2010.
[11] Duniewska Z., Prawo administracyjne – wprowadzenie [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego, T. 1 Instytucje prawa administracyjnego, CH Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2010.
[12] Filipek J., Prawo administracyjne. Instytucje ogólne, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Zakamycze 2001.
[13] Filipiek J., Prawo administracyjne, Część I, Kraków 1995.
[14] Filipowicz A., Uwagi o treści nadzoru w prawie administracyjnym, Państwo i Prawo 1981, nr 1.
[15] Gołębiowska A., Zagadnienia procesowe w orzecznictwie NSA [w:] Prawo Europejskie w praktyce, Wydawnictwo Naukowe, nr 2 (80), luty 2011, s. 26–30.
[16] Gołębiowska, A., Orzecznictwo NSA – wyroki i środki odwoławcze [w:] Prawo Europejskie w praktyce, Wydawnictwo Naukowe, nr 04 (82), kwiecień 2011, s. 32–37.
[17] Gołębiowska A., Wypowiedzi orzecznicze NSA – część 1 [w:] Prawo Europejskie w praktyce, Wydawnictwo Naukowe, nr 03 (81), marzec 2011, s. 20–24.
[18] Gołębiowska A., Rozstrzygnięcia nadzorcze i kontrolne wojewody oraz orzecznictwo sądów administracyjnych a stosowanie prawa przez jednostki samorządu terytorialnego [w:] Instytucje kontroli i nadzoru w działaniach organów władzy publicznej w Polsce, A. Gołębiowska, M. Woch, P. B. Zientarski (red.), Wydawnictwo Senatu RP, Warszawa 2016, s. 83–93.
[19] Gołębiowska A., Zientarski P. B., Rozstrzygnięcia sporów kompetencyjnych przez Naczelny Sąd Administracyjny [w:] Efektywność działania administracji publicznej w Polsce, A. Gołębiowska, P. B. Zientarski (red.), Wydawnictwo Kancelarii Senatu RP, Warszawa 2016, s. 31–49.
[20] Gołębiowska A., Woźniak A., Zasada praworządności i jawności działania organów i procedur administracyjnych [w:] Koncepcje i instrumenty zarządzania w administracji publicznej, A. Gołębiowska, P. B. Zientarski (red.), Wydawnictwo Kancelarii Senatu RP, Warszawa 2017, s. 87–109.
[21] Gołębiowska A., Zientarski P. B., Prawne uwarunkowania skuteczności działań administracji publicznej [w:] Koncepcje i instrumenty zarządzania w administracji publicznej, A. Gołębiowska. P. B. Zientarski (red.) Wydawnictwo Kancelarii Senatu RP, Warszawa 2017, s. 55–73.
[22] Hauser R., Konstytucyjny model polskiego sądownictwa administracyjnego [w:] J. Stelmasiak, J. Niczyporuk, D. Fundowicz, Polski model sądownictwa administracyjnego, Lublin 2003.
[23] Iserzon E, Prawo administracyjne, Warszawa 1968.
[24] Jagielski J., Kontrola administracji publicznej, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1999.
[25] Jędrzejczak M., Elementy dyskrecjonalności organu administracyjnego na poszczególnych etapach stosowania prawa, Przegląd Prawniczy Ekonomiczny i Społeczny 2013, nr 2.
[26] Sikora K., Rola nadzoru w funkcjonowaniu administracji publicznej, Studia Iuridica Lublinensia 3 (2004).
[27] Kisielewicz A., Tarno J. P., Sądowa kontrola administracji w sprawach gospodarczych, Wolters Kluwer, 2013.
[28] Kmieciak Z., Skuteczność regulacji administracyjnoprawnej, Łódź 1994.
[29] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 z póź n. zm.).
[30] Longchamps F., O źródłach prawa administracyjnego (problemy poznawcze) [w:] Studia z zakresu prawa administracyjnego ku czci prof. dra Mariana Zimmermanna, Warszawa– Poznań 1973.
[31] Longchamps F., Współczesne problemy podstawowych pojęć prawa administracyjnego, Państwo i Prawo 1966, z. 6.
[32] Morawski L., Wstęp do prawoznawstwa, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, Toruń 2012.
[33] Olszanowski J., Sądowa kontrola uchwał w sprawie absolutorium udzielnego organowi wykonawczemu gminy [w:] B. Dolnicki, P. Tarno (red.), Samorząd terytorialny w Polsce a sądowa kontrola administracji, Wolters Kluwer, Warszawa 2012, s. 299.
[34] Morawski L., Zasady wykładni prawa, Toruń 2006.
[35] Ostojski P., Piątek W., Kontrola sądowoadministracyjna aktów normatywnych stanowionych przez administrację publiczną w Niemczach i w Polsce [w:] M. Stahl, Z. Duniewska (red.), Legislacja administracyjna. Teoria, orzecznictwo, praktyka, Lex a Wolters Kluwer business, Warszawa 2012.
[36] Piątek W., Nowe kompetencje do merytorycznego orzekania przez sądy administracyjne, Państwo i Prawo 2017, nr 1.
[37] Pismo Wiceministra Sprawiedliwości dra. Marcina Warchoła do prof. Michała Seweryńskiego przewodniczącego Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Senatu RP z dnia 17 lutego 2017 r. (DL-VI-052-7/17 (dot. BPS/KPCPP-0330-119/17).
[38] Sieniuć M., Wartości leżące u podstaw modelu sądowej kontroli administracji publicznej [w:] J. Zimmermann (red.), Aksjologia prawa administracyjnego, Tom II, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
[39] Sieniuć M., Wartości leżące u podstaw modelu sądowej kontroli administracji publicznej [w:] J. Zimmermann (red.), Aksjologia prawa administracyjnego, Tom II, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
[40] Starościak J., Prawne formy i metody działania administracji [w:] J. Starościak (red.), System prawa administracyjnego, T. III, Wydawnictwo Ossolineum 1978.
[41] Stępień M., Responsywna administracja publiczna, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2008.
[42] Swaczyn W., Konstytucyjne podstawy sądownictwa administracyjnego [w:] R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), System prawa administracyjnego, T. 10 Sądowa kontrola administracji publicznej, Wydawnictwo C.H. Beck, Instytut Nauk Prawnych PAN, Warszawa 2016.
[43] Sylwestrzak A., Kontrola administracji publicznej w III Rzeczypospolitej, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2006.
[44] Szonert Z., Sędzia administracyjny w procesie przekształceń ustrojowych [w:] J. Góral, R. Hauser, J. Trzciński (red.), Sądownictwo administracyjne gwarantem wolności i praw obywatelskich 1980–2005, Warszawa 2005.
[45] Ustawa − Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. 2018, poz. 1302 Tekst jednolity).
[46] Ustawa z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. poz. 658).
[47] Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 22).
[48] Uziębło P., Specyficzne źródła prawa [w:] T. Bąkowski (red.), Zarys legislacji administracyjnej. Uwarunkowania i zasady prawotwórczej działalności administracji publicznej, Wrocław 2010.
[49] Wierzbowski M., Cieślak Z., Jagielski J., Lang J., Szubiakowski M., Wiktorowska A., Prawo administracyjne, Lexis Nexis, Warszawa 2008.
[50] Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Ars boni et aequi, Poznań 1997.
[51] Wróblewski J, Sądowe stosowanie prawa, PWN, Warszawa 1988.
[52] Wróblewski J., Teoria racjonalnego tworzenia prawa, Ossolineum 1985.
[53] Zajadło J., Pojęcie „imposybilizm prawny” a polityczność prawa i prawoznawstwa, Państwo i Prawo 2017, nr 3, http://www.lex.pl/czytaj/-/artykul/ prof-zajadlo-nie-ulegajmy-propagandzie-imposybilizmu-prawnego (dostęp: 30.06.2018).
[54] Zaleśny J., Sądowa kontrola administracji publicznej w Europie. Recenzja, Przegląd Sejmowy 2018, nr 1 (144).
[55] Zieliński M., Derywacyjna koncepcja wykładni jako koncepcja zintegrowana, RPEiS Rok LXVIII-zeszyt 3–2006.
[56] Zieliński M., Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki, LexisNexis, Warszawa 2012.
[57] Ziembiński Z., Problemy podstawowe prawoznawstwa, PWN, Warszawa 1980.
[58] Zirk-Sadowski M., Relacje pomiędzy sądami administracyjnymi a sądami powszechnymi i Sądem Najwyższym [w:] J. Zimmermann (red.), Aksjologia prawa administracyjnego, Tom II, Wolters Kluwer, Warszawa 2017.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-412631dc-696a-44e4-87ec-5c0c3673f621