Zastosowanie urządzenia MicroTrap do oznaczania czasów opóźnień zapalników w świetle badań normowych

• Autorzy: Mertuszka Piotr , Szumny Marcin , Fuławka Krzysztof , Zdrojewski Adam , Mierzwiak Robert

Warianty tytułu

EN

The application of the MicroTrap VOD recorder to determine the delay times of detonators in the light of standard tests

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Czasy opóźnień zapalników oraz ich dokładność mają bardzo istotny wpływ zarówno na bezpieczeństwo, jak również na efektywność robót strzałowych. Zakładane w projekcie robót strzałowych nominalne opóźnienia powinny być odwzorowane w rzeczywistości z dokładnością zapewniającą uzyskanie pożądanego efektu. W związku z tym, oznaczanie dokładności opóźnień, zgodnie z normą PN-EN 13763-16:2003 jest częścią procesu dopuszczania produktu do użytku, który ma zapewnić odpowiedni poziom precyzji zapalników. Najczęściej do oznaczania czasów opóźnień zapalników stosuje się różnego rodzaju metody typu start-stop, czyli pomiaru czasu pomiędzy impulsem startowym a detonacją zapalnika. W ramach artykułu przedstawiono sposób oznaczania czasów opóźnień zapalników nieelektrycznych przeprowadzony przy pomocy urządzenia MicroTrap. Urządzenie to jest stosowane głównie do pomiarów ciągłych prędkości detonacji metodą elektrooporową, które również można stosować do pomiarów opóźnień zapalników. Otrzymane wyniki pomiarów zostały poddane analizie zgodnie z procedurą opisaną w przedmiotowej normie.

EN

Delay times of the detonators and their accuracy have a very significant impact on both safety and efficiency of the blasting works. The nominal delays that are assumed in the blasting design project should be precise enough to ensure the desire effect. Therefore, determining the accuracy of delays, in accordance with the PN-EN 13763-16: 2003 standard, is a part of the product release process. Different types of start-stop methods (time measurement between start impulse and detonator explosion) are currently used to determine the delay times of the detonators. Other method of determining the delay times of the non-electric detonators performed by the use of the MicroTrap recorder is described within the presented paper. MicroTrap device is generally applied to measure the detonation velocity using dedicated probes. This method could be also used for determination of delay accuracy of the detonators. Recorded data were analyzed according to the abovementioned standard.

Słowa kluczowe

PL

zapalniki nieelektryczne; dokładność opóźnień; rejestrator MicroTrap

EN

non-electric detonators; delays accuracy; MicroTrap recorder

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2020
• Tom: T. 76, nr 1
• Strony: 37--44
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Mertuszka Piotr

• KGHM CUPRUM Sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe Wrocław

autor

Szumny Marcin

• KGHM CUPRUM Sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe Wrocław

autor

Fuławka Krzysztof

• KGHM CUPRUM Sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe Wrocław

autor

Zdrojewski Adam

• KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Lubin”

autor

Mierzwiak Robert

• KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Zakłady Górnicze „Lubin”

Bibliografia

• [1] DWORZAK M., BIESSIKIRSKI A., PYRA J., SOŁTYS A. 2014 - Wybrane problemy realizacji opóźnień czasowych przy nieelektrycznym sposobie inicjacji ładunków MW w siatkach wieloszeregowych. „Przegląd Górniczy” nr 10, 58-64.
• [2] PN-EN-13763-16:2003 - Materiały wybuchowe do użytku cywilnego – Zapalniki i przekaźniki – Część 16: Oznaczanie dokładności opóźnienia.
• [3] GRUBBS F. 1969 - Procedures for detecting outlying observations in samples. Technometrics. Vol. 11, 1–21.
• [4] MODRZEJEWSKI S. 2006 - Zasady doboru opóźnień milisekundowych w górnictwie skalnym. „Górnictwo Odkrywkowe” nr 3-4, 153-157.
• [5] ONDERKA Z. 2003 - Milisekundowe odpalanie ładunków a efekt sejsmiczny strzelania w kopalniach odkrywkowych. „Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie” nr 7, 15-17.
• [6] PYRA J. 2013a - Przegląd badań nad wpływem opóźnienia milisekundowego na intensywność i strukturę drgań wzbudzanych robotami strzałowymi w polskich kopalniach odkrywkowych. Materiały konferencyjne „Technika strzelnicza w górnictwie i budownictwie”. Ustroń, 25-27 września 2013 r., 215-226.
• [7] PYRA J. 2013b - Research review of the influence of milisecond delay on intensity and structure of vibrations induced with blasting works in Polish strip mines. AGH Journal of Mining and Geoengineering. Vol. 37, no.1, 81-91.
• [8] PYTEL W., MERTUSZKA P., CENIAN B. 2013 - Zastosowanie elektronicznych systemów inicjacji ładunków MW w profilaktyce tąpaniowej w warunkach kopalń LGOM. CUPRUM Czasopismo Naukowo-Techniczne Górnictwa Rud. Nr 4 (69), 71-81.
• [9] WINZER J. 2004 - Wpływ opóźnień milisekundowych przy prowadzeniu strzelań eksploatacyjnych na częstotliwościowe charakterystyki drgań gruntu i budynków. „Górnictwo i Geoinżynieria”. R. 28, z. 3/1, 456-476.
• [10] WINZER J. 2013 - Przyczynek do dyskusji o sposobach minimalizacji oddziaływania robót strzałowych na zabudowania w otoczeniu. Materiały konferencyjne „Technika strzelnicza w górnictwie i budownictwie”. Ustroń, 25-27 września 2013 r., 347-361.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).