Wpływ uwarunkowań krajobrazowych na powstanie i rozwój wsi na przykładzie Czarnej Góry w gminie Bukowina Tatrzańska

• Autorzy: Korzeniowska Agata

Identyfikatory

DOI

10.37705/PUA/1/2024/004

Warianty tytułu

EN

The impact of landscape conditions on the establishment and development of villages on the example of Czarna Góra in the Bukowina Tatrzańska commune

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł opisuje relacje pomiędzy krajobrazem naturalnym a strukturą wsi na przykładzie małopolskiej wsi Czarna Góra. Podobnie jak sąsiednie ośrodki podhalańskie, rozwija się ona turystycznie, na bazie lokalnych zasobów krajobrazowych. Analiza przekształceń historycznych układu przestrzennego wsi, silnie powiązanego z lokalnymi uwarunkowaniami, wskazuje cenne wytyczne rozwojowe, w odniesieniu do szerszego obszaru Małopolski.

EN

The article describes the relations between the natural landscape and the structure of the village, using the example of the village of Czarna Góra in Małopolska. Like the neighbouring Podhale centres, it is developing for tourism purposes, based on local landscape resources. The analysis of historical transformations of the village spatial layout, strongly linked to local conditions, indicates valuable development guidelines in relation to the wider area of Małopolska.

Słowa kluczowe

PL

Czarna Góra; Małopolska; krajobraz naturalny; krajobraz górski; krajobraz kulturowy

EN

Czarna Góra; Małopolska; natural landscape; mountain landscape; historical structure

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura
• Rocznik: 2024
• Tom: Vol. 1
• Strony: 66--79
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., il.

Twórcy

autor

Korzeniowska Agata

• Katedra Planowania Przestrzennego, Projektowania Urbanistycznego i Ruralistycznego, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

• https://orcid.org/0000-0002-5738-651X

Bibliografia

• 1. Chowaniec, M. (1986). Zarys teorii i zasad kształtowania osiedli i terenów wiejskich. Kraków: Politechnika Krakowska.
• 2. Janicka-Krzywda, U. (red.) (2012). Kultura ludowa Górali Spiskich. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Wierchy”.
• 3. Korzeniowska, A. (2021). Rola i znaczenie tradycji miejsca w rozwoju przestrzennym wsi na przykładzie Zamagurza Spiskiego. Kraków: Politechnika Krakowska.
• 4. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 października 1954 r. w sprawie utworzenia Tatrzańskiego Parku Narodowego (Dz. U. 1955 nr 4 poz. 23 z dnia 4 lutego 1955 r.).
• 5. Rutkowski, T., Arvay-Podhalańska, E., Podhalański, B. (1980). Studium rewaloryzacyjno-rozwojowe wsi Spisza. Kraków: Instytut Kształtowania Środowiska – Oddział w Krakowie.
• 6. Solecki, A. (1966). Pasmowo-zwarta struktura osiedli na Spiszu Polskim w świetle przemian gospodarczych wsi. Kraków: Wydział Architektury Politechniki Krakowskiej.
• 7. Szulc, H. (1995). Morfogeneza osiedli wiejskich w Polsce. Wrocław: Wydawnictwo Continuo.
• 8. Uchwała Nr XLVII/732/18 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 26 marca 2018 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr XV/174/03 Sejmiku Województwa Małopolskiego (Dz. Urz. Woj. Mał. 2018 poz. 3215).
• 9. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego (2021). Mapa topograficzna powiatu tatrzańskiego. Kraków: Wojewódzki Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej, Departament Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego.
• 10. Złahoda, B. (1995). Dzieje Czarnej Góry do 1939 roku. Praca magisterska, mpis. Kraków: WSP.
• 11. https://tatrzanski.e-mapa.net/ (dostęp: 01.03.2024).
• 12. https://wody.isok.gov.pl (dostęp: 01.03.2024).
• 13. https://maps.arcanum.com/en/map/europe-18century-firstsurvey (dostęp: 01.03.2024).
• 14. https://prod.ceidg.gov.pl (dostęp: 01.03.2024).
• 15. https://tatrysuperski.pl/aktualnosci/ (dostęp: 01.03.2024)

Uwagi

1. Sekcja "Planowanie przestrzenne i regionalne"

2. Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr POPUL/SP/0154/2024/02 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki II" - moduł: Popularyzacja nauki (2025)