Pomiar kapitału intelektualnego w spółkach energetycznych

• Autorzy: Staniewski M. W. , Szczepankowski P.

Warianty tytułu

EN

Intellectual capital measuring in the energy sector enterprises

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Ekonomiści są zgodni ze stwierdzeniem, że we współczesnych przedsiębiorstwach rosnącego znaczenia nabie-ra zarządzanie kapitałem intelektualnym i jego składnikami. Teza ta nie dotyczy jedynie przedsiębiorstw innowacyjnych, funkcjonujących w tzw. nowych sektorach gospodarki. Wyodrębnienie kapitału intelektualnego, pomiar jego wartości i ocena efektywności gospodarowania nim jest także ważna dla branż tradycyjnych, m.in. dla przedsiębiorstw z sektora energetycznego. Każda spółka powinna być bowiem nastawiona na innowacje i sprawne wykorzystywanie zasobów nie tylko materialnych, ale również pozamaterialnych. Powinna pozyskiwać, wykorzystywać i dbać o swoje rzadkie, trudno mierzalne lub wręcz niemierzalne zasoby, m.in. takie jak: pozycja rynkowa, reputacja, marka, zasoby ludzkie, klienci, relacje z otoczeniem itp. W wielu krajach wprowadzono w ostatnim okresie konieczność raportowania wartości kapitału intelektualnego lub informowania o jego poziomie. Wydaje się, iż niedługo obowiązek ten dotyczyć może w szerszym zakresie również polskich przedsiębiorstw. Przedmiotem wiodącym artykułu jest przedstawienie wybranych metod pomiaru wartości i oceny efektywności gospodarowania kapitałem intelektualnym przedsiębiorstw. Stosowne mierniki zostały obliczone i skomentowane dla giełdowych spółek energetycznych z indeksu WIG-Energia. Celem badawczym opracowania jest wykazanie występowania kapitału intelektualnego w sektorze energetycznym, określenie jego kluczowych składników i wykazanie stopnia efektywności zagospodarowania posiadanych zasobów niematerialnych przez polskie spółki energetyczne. Analiza została oparta na danych zamieszczanych w rocznych raportach finansowych badanych firm z okresu lat 2008-2010.

EN

Economists agree that management of intellectual capital and its components is becoming increasingly significant for contemporary enterprises. This claim is relevant not only for the innovative companies functioning in the so called emerging economic sectors but distinguishing intellectual capital from the company’s assets, measurement of its value, and estimation of the effectiveness of its management is also important for traditional industries, such as the energy sector, for every company should be oriented at innovation and efficiently manage both the tangible and intangible assets it possesses. A company should strive to acquire, utilise, and protect their assets which are difficult to measure or even immeasurable, such as: its market position, reputation, brand, human resources, clients, and relationship with the environment, etc. Recently, many countries have introduced the obligation to keep record of the value of intellectual capital or inform about its volume. It appears that Polish companies might soon be affected by such obligations in a wider scope as well. This dissertation is mainly concerned with delineation of selected methods for measuring the value and estimating the effectiveness of management of the intellectual capital of companies. The measures employed were calculated and commented upon with respect to companies operating in the energy sector and listed at the Warsaw Stock Exchange WIG Energy Index. The research is aimed at proving the existence of intellectual capital within the energy sector, determining its key components, and evaluating the effectiveness of utilisation of intangible assets by Polish energy companies. The analysis was based on the annual financial statements from the years between 2008 and 2010 of the companies under analysis.

Słowa kluczowe

PL

kapitał intelektualny; wartość dodana; kapitał ludzki; kapitał strukturalny; intelektualna wartość dodana

EN

intellectual capital; value added; human capital; structural capital; intellectual value added

• Wydawca: KAPRINT
• Czasopismo: Rynek Energii
• Rocznik: 2012
• Tom: Nr 4
• Strony: 52--60
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Staniewski M. W.

• Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, ul. Pawia 55, 01-030 Warszawa

autor

Szczepankowski P.

• Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie, ul. Pawia 55, 01-030 Warszawa

Bibliografia

• [1] Ashton, R.H.: Intellectual Capital and Value Creation: a Review. Journal of Accounting Literature 24 (1), pp. 53-134.
• [2] Bontis, N., Wei C.C.: The Strategic Management of Intellectual Capital and Organizational Knowledge. Oxford University Press, Oxford 2002.
• [3] Bontis, N.: Intellectual capital: an exploratory study that develops measures and models. Management Decisions 36 (2), 1998, pp. 63-76.
• [4] Chen, C.J., Shih, H.A., Yang, S.Y.: The role of intellectual capital in knowledge transfer. IEEE Transactions on Engineering Management 56 (3), 2009, pp. 402-411.
• [5] Chen, M.C., Cheng, S.J., Hwang, Y.C.: An empirical investigation of the relationship between intellectual and firms’ market value and financial performance. Journal of Intellectual Capital, 6 (2), 2005, pp. 159–176.
• [6] Dzinkowski, R.: The measurement and management of intellectual capital: an introduction. Management Accounting 78 (2), 2000, pp. 32-36.
• [7] Edvinsson, L., Malone, M.: Kapitał intelektualny. WN PWN, Warszawa 2001, s. 17-18.
• [8] Gazdar, K.: Reporting Nonfinancials. Wiley&Sons, New York 2007, s. 247.
• [9] Hsu, Y.H., Fang, W.: Intellectual capital and new product development performance: The mediating role of organizational learning capability. Technological Forecasting & Social Change 76, 2009, p. 665.
• [10] Johnson, W.H.A.: An integrative taxonomy of intellectual capital: measuring the stock and flow of intellectual capital components in the firm. International Journal of Technology Management 18 (5/6/7/8), 1999, pp. 562-575.
• [11] Kaplan, R.S., Norton, D.P.: Using the balanced scorecard as a strategic management system. Harvard Business Review, Jan.-Feb. 1996, pp. 75-85.
• [12] Kasiewicz, S., Rogowski, W., Kicińska, M.: Kapitał intelektualny. Spojrzenie z perspektywy interesariuszy. Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2006, s. 197.
• [13] Kong, E., Thomson, S.B.: An intellectual capital perspective of human resource strategies and prac-tices. Knowledge Management Research & Practice 7, 2009, p. 359.
• [14] Lu, W.M., Wang, W.K., Tung, W.T., Lin, F.: Capability and efficiency of intellectual capital: The case of fabless companies in Taiwan. Expert Systems with Applications 37, 2010, p. 553.
• [15] Longo, M., Mura, M.: The effect of intellectual capital on employees’ satisfaction and retention. Infor-mation & Management 48, 2011, p. 278.
• [16] Pulić, A.: Measuring the Performance of Intellectual Potential in Knowledge Economy. 1998. http://www.measuring-ip.at/opapers/Pulic/Vaictxt.vaictxt.html (dostęp: 22 listopada 2010).
• [17] Pulić, A.: An Accounting Tool for IC Management. 2004. http://www.vaic-on.net/start.htm (dostęp:22 listopada 2010)
• [18] Spender, J.C.: Data, meaning and practice: how the knowledge-based view can clarify technology’s relationship with organizations. International Journal of Technology Management 38 (1/2), 2007, p. 178.
• [19] Stewart, T.: Trying to Grasp the Intangibles. Fortune, Oct. 2, 1995.
• [20] Sullivan, H.: Value-Driven Intellectual Capital: How to Convert Intangible Corporate Assets into Market Value. John Wiley &Sons, New York 2000, p. 13.
• [21] Sveiby, K.E.: Capital Intelectual: la nueva riqueza de las empresas, cómo medir y gestionar los actives intangibles, para crear valor. Gestión, Barcelona 2000.
• [22] Teece, D.J.: Managing Intellectual Capital: Organizational, Strategic, and Policy Dimensions. Oxford University Press, Oxford 2002.
• [23] Van Buren, M.E.: A yardstick for knowledge management. Training Development 53 (5), 1999, pp. 71-77.
• [24] Verreault, D.A., Hyland, M.: Evidence for increasing the focus on strategic risk in HRM audits. Managerial Auditing Journal 20 (5), 2005, pp. 524-543.