Zawartość miedzi, ołowiu i kadmu w glebach i roślinach uprawianych w pobliżu Huty Miedzi „Głogów”

• Autorzy: Rosada J. , Przewocka M.

Warianty tytułu

EN

Copper, lead and cadmium content in soils and plants cultivated in the vicinity of Copper Smelter “Głogów”

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem przeprowadzonych badań było dokonanie fito- i ekotoksykologicznej oceny terenów znajdujących się w najbliższym sąsiedztwie Huty Miedzi GŁOGÓW. W badaniach określono zawartość miedzi, ołowiu i kadmu w glebach oraz ich wpływ na uprawę roślin zbożowych. Łącznie wyznaczono 10 punktów (powierzchni) badawczych, z których pobrano próbki gleb i roślin. Wyboru punktów dokonano w oparciu o trzy aspekty: usytuowanie punków względem emitorów zanieczyszczeń, poziom zanieczyszczenia gleb, a także reprezentatywność punktów w stosunku do badanych obszarów. Podwyższony poziom metali ciężkich, zwłaszcza Cu, stwierdzony w glebach zlokalizowanych na pograniczu byłej strefy ochronnej nie wpływa na kondycję roślin uprawianych w tym rejonie. Stężenia metali ciężkich oznaczone w badanych roślinach mimo podwyższonych zawartości Pb w ziarnie, nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi i zwierząt, pod warunkiem stałej kontroli i odpowiedniego ich przeznaczenia.

EN

The aim of conducted studies was to perform the phyto- and ecotoxicological assessment of areas located in the immediate vicinity of the Copper Smelter GŁOGÓW. The study determined the content of copper, lead and cadmium in soils and their impact on cereal crops. At total 10 points were set, from which soils and plants samples were collected. Points were chosen based on three aspects: points location relative to emitters of pollutions, the level of soils pollution, also the representativeness of selected points to research areas. The elevated level of heavy metals, Cu in particular, found in soils located on the borderline of the former protective zone does not affect the condition of crops grown in this region. The concentrations of heavy metals determined in analyzed plants despite the elevated contents of Pb in grain, are not a threat to human and animals health when provided constant monitoring and proper use.

Słowa kluczowe

PL

metale ciężkie; zanieczyszczenia gleb; zanieczyszczenia zbóż

EN

heavy metals; soil pollution; cereal contamination

• Wydawca: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 163 (43)
• Strony: 107--118
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Rosada J.

• Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy, Zakład Ekologii i Ochrony Środowiska

autor

Przewocka M.

• Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska

Bibliografia

• 1. CUSKE M., KARCZEWSKA A., 2016. Wpływ materii organicznej na zmiany rozpuszczalności metali w glebach zanieczyszczonych w świetle literatury. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Zielonogórskiego, Inżynieria środowiska 162(42): 39–59.
• 2. Dziennik Urzędowy UE. Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 1881/2006, z dnia 19 grudnia 2006 r. ustalające najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych. (Tekst mający znaczenie dla EOG). L 364: 5–24.
• 3. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej nr 165, poz. 1359. 2002. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9.09.2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi: 10561–10564.
• 4. KABATA-PENDIAS A., MOTOWICKA-TERELAK T., PIOTROWSKA M., TERELAK H., WITEK T., 1993. Ocena stopnia zanieczyszczenia gleb i roślin metalami ciężkimi i siarką. Ramowe wytyczne dla rolnictwa. IUNG Puławy. P(53): 1–20.
• 5. KABATA-PENDIAS A., PENDIAS H. 1993. Biogeochemia pierwiastków śladowych. PWN, Warszawa.
• 6. KACZYŃSKA A., ZAJĄCZKOWSKI M., GRZYBIAK M., 2015. Toksyczny wpływ kadmu na rośliny i człowieka. Ann. Acad. Med. Gedan., 45, 65–70.
• 7. KASZUBKIEWICZ J., KAWAŁKO D., 2009. Zawartość wybranych metali ciężkich w glebach i roślinach na terenie powiatu jeleniogórskiego. Ochrona Środowiska i Zasobów Naturalnych nr 40.
• 8. ORZEŁ D., BRONKOWSKA M., FIGURSKA-CIURA D., STYCZYŃSKA M., WYKA J. ŻECHAŁKO-CZAJKOWSKA A., BIERNAT J., 2009. Ocena zanieczyszczenia cynkiem i miedzią produktów roślinnych z rejonu legnicko-głogowskiego. Bromat. Chem. Toksykol. – XLII, 4, 1144–1147.
• 9. ORZEŁ D., BRONKOWSKA M., FIGURSKA-CIURA D., STYCZYŃSKA M., WYKA J., ŻECHAŁKO-CZAJKOWSKA A., BIERNAT J. 2010. Ocena zanieczyszczeniem ołowiem produktów roślinnych z rejonu Legnicko-Głogowskiego. Bromat. Chem. Toksykol. XLIII, 1, 79–85.
• 10. ROSADA J. 2008. Stan środowiska rolniczego w rejonie oddziaływania emisji Huty Miedzi GŁOGÓW. Rozprawy Naukowe Instytutu Ochrony Roślin – Państwowego Instytutu Badawczego. Zeszyt 19.
• 11. ROSADA J., DOPIERAŁA U., ŁUKASZYK J., 2011. Wpływ ograniczenia emisji pyłowej Huty Miedzi „Głogów” na zawartość miedzi w zbożach i kondycję roślin. Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 51(1).
• 12. ROSADA J., PRZEWOCKA M. 2015. Assessment of the current possibility of agricultural use of soils in agricultural areas adjacent to the Copper Smelter “Głogów” Geology, Geophysics & Environment, 41(2): 187–198.
• 13. STANIAK S., 2014. Źródła i poziom zawartości ołowiu w żywności. Polish Journal of Agronomy, 19, 36–45.
• 14. ZAJĄC G., SZYSZLAK-BARGŁOWICZ J. 2011. Ocena zawartości wybranych metali ciężkich w makach chlebowych. Ochrona środowiska i zasobów naturalnych nr 48.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.