3D visualisation of a section of the imperial-royal postal road in the landscape of the Dudváh Wetland in Western Slovakia

• Autorzy: Bonde-Gogova Stanislava , Chrastina Peter , Besina Daniel

Identyfikatory

DOI

10.48234/WK723D

Warianty tytułu

PL

Wizualizacja 3D odcinka cesarsko-królewskiej drogi pocztowej w krajobrazie mokradeł rzeki Dudváh na Słowacji Zachodniej

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

This paper presents the application of 3D (or 2.5D) visualization methods in relation to the verification and interpretation of the spatial (technical and landscape) contexts of the no-longer-existing road between Trakovice and Leopoldov (Leopoldov toll) in the Hlohovec district of Western Slovakia. The critical condition of a particular section of the imperial-royal postal road was focused on in S. Mikovíni’s design dated back to the first half of the eighteenth century. The written and cartographic documents of the project documentation, supported by data gathered during the field research, enabled creating a model of the historical cultural landscape of the Dudváh Wetland with the road in question. For the purpose of thematic visualization, software using GIS environment as well as 3D modeling programs were used, enabling the representation of the observed phenomena. In addition to basic research, the achieved results can be utilized in the planning and decision-making processes of public administration, as well as education or tourism.

PL

Artykuł przedstawia zastosowanie metod wizualizacji 3D (2.5D) w weryfikacji i interpretacji przestrzennych (technicznych i krajobrazowych) kontekstów nieistniejącej drogi między Trakovicami i Leopoldovem (posterunek mytniczy Leopoldov) w powiecie Hlohovec w zachodniej Słowacji. Krytyczny stan konkretnego odcinka cesarsko-królewskiej drogi pocztowej był przedmiotem projektu S. Mikovínia, datowanego na pierwszą połowę XVIII wieku. Dokumenty pisane i kartograficzne stanowiące dokumentację projektu, wsparte danymi pozyskanymi w trakcie badań terenowych, pozwoliły stworzyć model krajobrazu historycznego i kulturowego mokradeł rzeki Dudváh wraz z przedmiotową drogą. Na potrzeby wizualizacji tematycznych zastosowano oprogramowanie wykorzystujące środowisko GIS oraz programy do modelowania 3D, pozwalające na prezentację zaobserwowanych zjawisk. Oprócz badań podstawowych wyniki mogą być wykorzystane przez administrację publiczną w procesach planistycznych i decyzyjnych, a także w edukacji i turystyce.

Słowa kluczowe

EN

imperial-royal road; late Middle Ages; S. Mikovíni; reconstruction; 3D visualization; virtual reality

PL

cesarsko-królewska droga; późne średniowiecze; S. Mikovíni, rekonstrukcja; wizualizacja 3D; rzeczywistość wirtualna

• Wydawca: Zarząd Główny Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków
• Czasopismo: Wiadomości Konserwatorskie
• Rocznik: 2022
• Tom: Nr 72
• Strony: 80--88
• Opis fizyczny: Bibliogr. 44 poz., rys., fot.

Twórcy

autor

Bonde-Gogova Stanislava

• University of Constantine the Philosopher in Nitra

• https://orcid.org/0000-0001-9703-5514

autor

Chrastina Peter

• Faculty of Arts, University of St. Cyril and Methodius in Trnava

• https://orcid.org/0000-0001-7051-438X

autor

Besina Daniel

• Faculty of Arts, University of Constantine the Philosopher in Nitra

• https://orcid.org/0000-0002-6068-9159

Bibliografia

• Secondary sources / Opracowania
• 1. Bendelfy László, Mikoviny Sámuel megyei térképei, különös tekintettel az Akadémiai Könyvtár Kézirattárának Mikoviny-térképeire, 1. köt, Budapest 1976.
• 2. Čižmár Jozef, Samuel Mikovíni ‒ významný slovenský inovátor, Bratislava 2013.
• 3. Deák Antal András, Mikoviny Sámuel és a Tata környéki „posványságok“ lecsapolása, “Hidrológiai Közlöny” 1995, vol. 75, p. 289–294.
• 4. Daňová Klaudia, Daňová Miroslava, Significant Crossroads at the Lower Reaches of the River Váh, “Światowit Supplement Series U: Underwater Archaeology” 2019, vol. II, p. 133–152, Warszawa.
• 5. Dobos Irma, Mikoviny Sámuel mérnöki munkája Pozsony és Komárom vármegyében, “Hidrológiai Tájékoztató”2000, p. 62–65, Budapest.
• 6. Forgách Péter, Samuel Mikovíni ml. a vojenské mapowanie (* 1700(?)‒† 1750), Trenčín 2003.
• 7. Fridrichová Darina, Mestské brány a ich napojenie na cestnú sieť v stredoveku, “Dejiny cestnej dopravy na Slovensku II” p. 69–82, Žilina 2017.
• 8. Fuchs Richard et al., The potential of old maps and encyclopaedias for reconstructing historic European land cover/use change, “Applied Geography” 2015, vol. 59, p. 43–55.
• 9. Gálik Zdenko, Dejiny Hlohovca po páde Veľkej Moravy do roku 1275 s osobitným zreteľom na polohu hradu Szolgagyőr, “Historický časopis” 2013, vol. 61, No.2, p. 263–287.
• 10. Ghadirian Payam, Bishop D. Ian, Integration of augmented reality and GIS: A new approach to realistic landscape visualisation, “Landscape and Urban Planning” 2008, vol. 86, No. 3, p. 226–232.
• 11. Hájek Milan, Melicher Ján, Bartaloš Július, Bratislavský poludník Samuela Mikovíniho – historická pamiatka,
• 12. “Historické mapy, Zborník z vedeckej konferencie, ed. Ján Pravda”, p. 48–54, Bratislava 2005.
• 13. Hirčák Juraj, Kremnica a jej okolie na Mikovíniho miestopisných mapách. Sonda do obrazu minulej krajiny s dôrazom na cestnú sieť, “Zborník Kremnického múzea
• 14. - Národná banka Slovenska - Múzeum mincí a medailí”, p. 93–113, Kremnica 2016.
• 15. Hladký Juraj, Vondrovský Ivo, Sta viator. Kapitoly z dejín Leopoldova, Leopoldov 2009.
• 16. Hromádka Ján, Všeobecný zemepis Slovenska, “Slovenská vlastiveda” 1943, vol. I, ed. Ľudovít Novák, p. 83–333, Bratislava.
• 17. Cherkes Bogdan, Linda Svitlana, Graphical 3D Reconstruction of the Tustan Rock Fortress, Ukraine, in the Study and the Promotion of Architectural Heritage Sites, “Wiadomości Konserwatorskie” 2022, vol. 69, p. 26–35.
• 18. Chrastina Peter, Cesta rozumu v krajine Dudvážskej mokrade, (manuscript), 2021.
• 19. Formánek Matúš, Filip Vladimír, Hnat Adam, Komparácia moderného a tradičného spôsobu percepcie informacji vybraných objektoch kultúrneho dedičstva, “Slovenský národopis” 2020, vol. 68, p. 47–67.
• 20. Forte Maurizio, Cyber-archaeology: an eco-approach to the virtual reconstruction of the past, “Digital Heritage” 2008, p. 261–268.
• 21. Ivanič Peter, Husár Martin, Prechody cez dolný a stredný tok rieky Váh vo vrcholnom a neskorom stredoveku v kontexte písomných a hmotných prameňov, “Archaeologia historica” 2019, vol. 44, No. 2, p. 1029–1055.
• 22. Kamenický Miroslav, Samuel Mikovini a banícka škola v Banskej Štiavnici, “Historický časopis” 2002, vol. 50, p. 483–492.
• 23. Koszewski Krzysztof, Franczuk Jakub, Argasiński Karol, Architectural Heritage Virtual Models in Conservation Practice, “ Wiadomości Konserwatorskie“ 2021, vol. 68s, p. 17–25.
• 24. Kuzma Ivan, Bartík Martin, Letecká prospekcia na Slovensku v roku 2008, “Archeologické výskumy a należy na Slovensku v roku 2008” 2011, p. 147–160.
• 25. Lukniš Michal et al., Reliéf, “Slovensko 2. Príroda” 1972, p. 124–202.
• 26. Paar Philip, Landscape visualizations: Applications and requirements of 3D visualization software for environmental planning, “Computers, Environment and Urban Systems“ 2006, vol. 30, No. 6, p. 815–839.
• 27. Pierdicca Roberto et al., Virtual reconstruction of archaeological heritage using a combination of photogrammetric techniques: Huaca Arco Iris, Chan Chan, Peru, “Digital
• 28. Applications in Archaeology and Cultural Heritage” 2016, vol. 3, p. 80–90.
• 29. Pišút Peter et al., Vývoj koryta Váhu pri Leopoldove v 17. – 20. storočí a odozva rieky na zásahy človeka, Bratislava 2016.
• 30. Pišút Peter, Príklady rukopisných latinských máp a ich interpretácia (Prípadové štúdie), “Geomorphologia Slovaca et Bohemica” 2019, vol. 2, p. 64–67.
• 31. Pokorný Peter, Storch David, Antropocén, Praha 2020.
• 32. Purgina Ján, Samuel Mikovíni (1700–1750). Život a dielo, Bratislava 1958.
• 33. Rábik Vladimír, Labanc Peter, Tibenský, Martin, Historická geografia, Trnava 2013.
• 34. Sokáčová Patrícia, Samuel Mikovíni – „slovenský Leonardo da Vinci“, Historické mapy. Zborník z vedeckej konferencie, ed. Ján Pravda, p. 209–212. Bratislava 2005.
• 35. Török Enikõ, Mikoviny Sámuel, Budapest 2011.
• 36. Sandra. J. Winterbottom, D. Long, From abstract digital models to rich virtual environments: landscape contexts in Kilmartin Glen, Scotland, “Journal of Archaeological Science” 2006, vol. 33, p. 1356–1367.
• 37. Urminský Jozef, Hlohovec naše mesto, Hlohovec 2013.
• Electronic sources / Źródła elektroniczne:
• 38. Historická ortofotomapa Slovenska, https://mapy. tuzvo.sk /hofm/default.aspx?pcx=
• 39. -535403&prx=-534501&pcy=-1257038&pzl=23&pamap=0&fbclid=IwAR1gs Cqm-549WH5JacKNLU6YiDD1r83CSWfjaKW1mgeW5ujAdCCLMlDvMIyE (accessed: 24 I 2022).
• 40. Hurngaricana – Hungarian Cultural Heritage Portal, https://hungaricana.hu/en/ (accessed: 23 II 2022).
• 41. Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, http://www.skgeodesy.sk/sk/ (accessed: 24 I 2022).
• 42. Altringer Christian. Plan von dem Mauth-Hauss an der Karkoczer Strassen wie solches nach der Überschwemmung wieder hergestellet worden. [Mierka 1 : 140]. S. l., 1776.
• 43. National Archives of Hungary, sign. [S 11 – No. 1055], https://maps.hungaricana.hu/en/MOLTerkeptar/2577/view/ (accessed: 24 I 2022)
• 44. Mikoviny Sam[uelis]. Mappa viarum Karkotziensium Sumptibus Aerarii Regii A. 1737 reparatarum Situm Statumque repraesentans. [Mierka 1 : 1 500]. S. l., 1737. National Archives of Hungary, sign. [S 11 – No. 269]. https://maps.hungaricana.hu/en/MOLTerkeptar/1701/view/ (accessed: 23 II 2022).

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).