Wyznaczanie wartości parametrów teorii geometryczno-całkowej oraz ich błędów średnich na podstawie wyników pomiarów niwelacyjnych

• Autorzy: Mierzejowska A. , Kowalska-Kwiatek J.

Warianty tytułu

EN

Determination of parameter values in the aspect of geometrical and integral theory and their mean errors based on the results of leveling measurements

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Spośród parametrów geometryczno-całkowej teorii wpływów wyróżnić można trzy podstawowe, określające: rozproszenie wpływów w górotworze tgβ, sposób wypełnienia zrobów a oraz szerokość obrzeża eksploatacyjnego A/obr. Najczęściej wartości tych parametrów wyznacza się w oparciu o wyniki pomiarów geodezyjnych prowadzonych na linii obserwacyjnej, poprzez dopasowanie profilu teoretycznego niecki obniżeniowej do profilu uzyskanego z obserwacji. Jak wykazano w pracach [8, 10] możliwe jest również wyznaczenie ich wartości w oparciu o obniżenia zaobserwowane na punktach rozproszonych. W artykule analizowano wyniki pomiarów niwelacyjnych prowadzonych na linii obserwacyjnej oraz punktach rozproszonych, zastabilizowanych w tym samym rejonie eksploatacyjnym. Na ich podstawie wyznaczono wartości parametrów przyjętego modelu teoretycznego, charakteryzujące się pewnym błędem, którego wartość zależy od wielu czynników, m.in. od: liczby punktów pomiarowych i ich usytuowania względem pola eksploatacyjnego, głębokości eksploatacji, geometrii pola eksploatacyjnego oraz od dokładności aproksymowania wyników pomiarów przyjętym modelem obliczeniowym [3, 4, 10]. W obu analizowanych przypadkach parametry oraz błędy średnie ich wyznaczenia osiągnęły zbliżone wartości.

EN

Amongst the parameters of geometrical and integral theory, there are three basic parameters which determine the influence dispersion in ground tgβ, the fulfillment of abandoned workings and the width of the exploitation area Aobr. Most often the parameters are determined on the basis of the results of geodesic measurements performed on the observation-line, by adjustment of subsidence theoretical profile to the profile obtained thanks to observation. As it was presented in previous papers [8, 10], their values could also be determined on the basis of subsidence observed on the dispersed points. This paper presents the results of measurements performed on the observation line and dispersed points which are stabilized in the same exploitation area. The results allowed to determine the values of parameters for the applied theoretical model. These parameters are characterized by a measurement error whose value depends on many factors e.g. the number and location of measurement points with respect to exploitation area, depth of exploitation, geometry of the exploitation area and accuracy of determination of the measurement results, with the calculation model applied [3, 4, 10]. In both cases the parameters and their mean errors reached similar values.

Słowa kluczowe

PL

deformacje terenu; metoda wyznaczania parametrów; błędy parametrów

EN

terrain deformations; method of parameters determination; errors of parameters

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2013
• Tom: T. 69, nr 4
• Strony: 85--90
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Mierzejowska A.

• Politechnika Śląska, Gliwice

autor

Kowalska-Kwiatek J.

• Politechnika Śląska, Gliwice

Bibliografia

• 1. Barczak A. S., Biolik J.: Podstawy ekonometrii. Katowice 2003.
• 2. Białek J.: Algorytmy i programy komputerowe do prognozowania deformacji terenu górniczego. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2003.
• 3. Białek J., Mierzejowska A.: Wpływ liczby punktów pomiarowych oraz głębokości eksploatacji na błąd wyznaczenia wartości wybranych parametrów teorii wpływów. Miesięcznik WUG „Bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie”, 02/2011, str. 3÷8.
• 4. Białek J., Mierzejowska A.: Wpływ geometrii pola eksploatacyjnego i usytuowania linii pomiarowej na błędy wyznaczonych parametrów we wzorach całkowo-geometrycznej teorii wpływów. Miesięcznik WUG „Bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie”, 05/2012, str. 3÷9.
• 5. Drzęźla B.: Opis programów prognozowania deformacji górotworu pod wpływem eksploatacji górniczej – aktualny stan oprogramowania. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, s. Górnictwo z. 923, Gliwice 1989.
• 6. Gawinecki J., Gawinecka A., Kowalski L., Łukasik M., Matuszewski W., Ploch J.: Ekonometria w zadaniach. Warszawa 2008.
• 7. Gruszczyński M., Podgórska M.: Ekonometria. Warszawa 2008.
• 8. Knothe S.: Równanie profilu ostatecznie wykształconej niecki osiadania. Archiwum Górnictwa i Hutnictwa, t. I, z.1/1953, str. 22÷38.
• 9. Mierzejowska A., Kowalska-Kwiatek J.: Wyznaczanie wartości parametrów teorii geometryczno-całkowej w oparciu o obniżenia zarejestrowane na punktach rozproszonych. Moderni matematicke metody v inzenyrstvi. Sbornik z 21. Seminare, Dolni Lomna, 4.06.2012-6.06.2012. Ostrava 2012, s. 89÷94.
• 10. Mierzejowska A.: Wpływ liczby i usytuowania punktów pomiarowych względem pola eksploatacyjnego na dokładność wyznaczenia wartości parametrów modelu opisującego obniżenie terenu górniczego. [Praca doktorska niepublik.]. Politechnika Śląska, Gliwice 2010.