Endogenic conditions for the development of non-agricultural economic activities in rural communities of eastern and western regions of Poland

• Autorzy: Sołtysiak Mirosław , Zając Dariusz

Identyfikatory

DOI

10.29119/1641-3466.2023.175.31

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Purpose: The aim of the article is to identify and evaluate endogenous conditions for the development of non-agricultural economic activity in rural communes of eastern and western regions of Poland Design/methodology/approach: The article identifies and evaluates endogenous conditions for the development of non-agricultural economic activity in rural communes of eastern and western regions of Poland. The empirical material of the article concerns both all rural communes in the country and all rural communes in the eastern and western regions of Poland. The figures come from the Local Data Bank of the Central Statistical Office in Warsaw and concern the years 2020-2021. The empirical material collected and ordered was developed in descriptive, tabular, and graphical form, using comparative analysis. In addition, a score assessment was made of all diagnostic features illustrating the endogenous determinants of the development of non-agricultural economic activity in rural communes of eastern and western regions of Poland against the background of the entire country for 2021. Findings: The analysis of statistical data confirmed the research hypothesis, which assumes that the activity of inhabitants of rural communes in eastern and western regions of Poland in the development of non-agricultural economic activity is diverse and shows a relationship with the quality of its endogenous conditions, with these conditions being clearly the best in units with high activity of inhabitants in this regard. Originality/value: The originality of the work lies in the approach to the analysis of the research issues undertaken. For the purposes of research, the author's indicator of activity of residents in the development of non-agricultural economic activity in a given local government unit (commune) against the background of the country and other local government units (communes) was compiled and used. In addition, a point assessment of endogenous conditions for the development of non-agricultural economic activity in the surveyed local government units against the background of the country was made. The work is directed primarily to local government officials responsible for the conditions, opportunities, and directions of local socioeconomic development of rural communes in Poland.

Słowa kluczowe

EN

rural communes in Poland; economic activity of inhabitants; non-agricultural economic activity; endogenous conditions of development

PL

gminy wiejskie w Polsce; aktywność gospodarcza mieszkańców; pozarolnicza działalność gospodarcza; endogeniczne warunki rozwoju

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska
• Rocznik: 2023
• Tom: z. 175
• Strony: 483--500
• Opis fizyczny: Bibliogr. 35 poz.

Twórcy

autor

Sołtysiak Mirosław

• Rzeszow University of Technology

• https://orcid.org/0000-0003-3366-1537

autor

Zając Dariusz

• University of Rzeszow

• https://orcid.org/0000-0001-7918-1366

Bibliografia

• 1. Balińska, A. (2015). Czynniki rozwoju terenów peryferyjnych Polski Wschodniej. Journal of Agribusiness and Rural Development, 2(36), pp. 153-160.
• 2. Brodziński, Z., Brodzińska, K. (2016). Uwarunkowania aktywności społeczno- gospodarczej podmiotów sektora MSP na terenach przygranicznych województwa warmińsko-mazurskiego. Journal of Agribusiness and Rural Development, 1(39), pp. 31-38.
• 3. Czudec, A. (2003). Rola infrastruktury w rozwoju obszarów wiejskich. In: A. Czudec, G. Ślusarz (eds.), Regionalne uwarunkowania rozwoju wiejskich obszarów przygranicznych Polski i Ukrainy (pp. 37-44). Rzeszów: Uniwersytet Rzeszowski, Państwowy Uniwersytet Rolniczy we Lwowie-Dublanach.
• 4. Czudec, A. (2011). Endogeniczne uwarunkowania rozwoju obszarów wiejskich (Przykład Podkarpacia). In: W. Kamińska, K. Heffner (Ed.), Dychotomiczny rozwój obszarów wiejskich? Czynniki progresji, czynniki peryferyzacji (pp. 161-182). STUDIA KPZK PAN, Tom CXXXVIII. Warszawa.
• 5. Czudec, A. (2021). Finanse jednostek samorządu terytorialnego w okresie pandemii. Finanse Komunalne, 5, pp. 7-18.
• 6. Czudec, A., Majka, A., Zając, D. (2018). Impact of European Union Cohesion Policy at Local Level (Rural Areas of Eastern Poland Case Study). Lex localis - Journal of Local Self-Government, Vol. 16, No. 4, pp. 785-803.
• 7. Duczkowska-Małysz, K., Duczkowska-Piasecka, M. (2014). Rodzinna przedsiębiorczość na obszarach wiejskich wobec wyzwań globalnych. In: R. Sobiecki (ed.), Przedsiębiorstwo rodzinne w gospodarce globalnej (pp. 117-145). Warszawa: SGH.
• 8. Duczkowska-Piasecka, M. (1997). Małe i średnie przedsiębiorstwa na terenach wiejskich (ich rola, znaczenie oraz możliwości i bariery rozwojowe). In: M. Kłodziński, A. Rosner (eds.), Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania i możliwości wielofunkcyjnego rozwoju wsi w Polsce. Warszawa: SGGW, pp. 245-265.
• 9. Falkowski, K. (2006). Endogeniczne czynniki rozwoju społeczno-gospodarczego regionów przygranicznych na pograniczu polsko-rosyjskim. International Journal of Management and Economics, 20, pp. 47-61.
• 10. Frenkel, I. (1999). Wiejskie obszary problemowe pod kątem widzenia sytuacji demograficznej. In: A. Rosner (ed.), Typologia wiejskich obszarów problemowych (pp. 25-37). Warszawa: IRWiR PAN.
• 11. Gałązka, A. (1999). Zróżnicowania społeczno-gospodarcze a rozwój infrastruktury komunalnej na obszarach wiejskich. In: A. Stasiak (ed.), Wpływ zróżnicowań regionalnych na możliwości przekształceń wsi polskiej. Biuletyn KPZK PAN, z. 188. Warszawa.
• 12. Gałązka, A. (2011). Czynniki rozwoju w wybranych teoriach rozwoju regionalnego. In: Z. Strzelecki (ed.), Gospodarka regionalna i lokalna w Polsce. Czynniki i bariery (pp. 36-42). Warszawa: SGH.
• 13. Głąbicka, K., Grewiński, M. (2005). Polityka spójności społeczno-gospodarczej Unii Europejskiej. Warszawa: Dom Wydawniczy ELIPSA.
• 14. Grzebyk, M., Miś, T., Stec, M., Zając, D. (2019). Skala, kierunki i dynamika zmian społeczno-gospodarczych na obszarach wiejskich wschodniej Polski po przystąpieniu do Unii Europejskiej. Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, p. 232.
• 15. Heffner, K. (2007). Rozwój społeczno-gospodarczy obszarów wiejskich. Definicje- Uwarunkowania-Zależności-Czynniki-Skutki. Badania zróżnicowania rozwoju obszarów wiejskich. In: A. Rosner (ed.), Zróżnicowanie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich a zróżnicowanie dynamiki przemian (pp. 11-26). Warszawa: IRWiR PAN.
• 16. Jarosiński, K. (2011). Urządzenia infrastruktury komunalnej jako podstawowy czynnik rozwoju lokalnego i regionalnego. In: Z. Strzelecki (ed.), Gospodarka regionalna i lokalna w Polsce. Czynniki i bariery (pp. 159-178). Warszawa: SGH.
• 17. Kamińska, W. (2011). Pozarolnicza aktywność gospodarcza osób fizycznych na obszarach wiejskich w Polsce. In: W. Kamińska, K. Heffner (eds.), Obszary wiejskie. Wielofunkcyjność. Migracje. Nowe wizje rozwoju. STUDIA KPZK PAN, Tom CXXXIII (pp. 103-127). Warszawa.
• 18. Kłodziński, M., Rosner, A. (2000). Małe i średnie firmy a rozwój gospodarczy obszarów wiejskich. In: M. Kłodziński, A. Rosner (eds.), Rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich wschodniego i zachodniego pogranicza (pp. 136-147). Warszawa: IRWiR PAN.
• 19. Kołodziejczyk, D. (2009). Przestrzenne zróżnicowanie infrastruktury technicznej na obszarach wiejskich. In: E. Rydz, R. Rudnicki (eds.), Procesy przekształceń przestrzeni wiejskiej. Warszawa: IGiPZ PAN.
• 20. Kołodziejczyk, D. (2013). Rozwój infrastruktury a cechy wiejskich społeczności lokalnych w latach 2005-2011. Warszawa: IERiGŻ-PIB.
• 21. Korenik, S. (2011). Region ekonomiczny w nowych realiach społeczno-gospodarczych. Warszawa: CeDeWu.
• 22. Kosiedowski, W. (2008). Regiony Europy Środkowo Wschodniej w procesie integracji ze szczególnym uwzględnieniem wschodniego pogranicza. Toruń: UMK w Toruniu.
• 23. Kudełko, J. (2013). Uwarunkowania i kierunki rozwoju województw Polski Wschodniej jako regionów słabo rozwiniętych. Studia KPZK PAN, t. CLI. Warszawa.
• 24. Kulawiak, A. (2022). Pozarolnicza działalność gospodarcza a rozwój społeczno - gospodarczy gmin wiejskich województwa łódzkiego. Przedsiębiorczość- Edukacja, 18(1), pp. 64-78. https://doi.Org/10.24917/20833296.181.6.
• 25. Miś, T., Zając, D. (2020). Results of European Union Cohesion Policy in Terms of Quality of Life Improvement on a Regional Level (as Exemplified by Eastern Poland). Lex localis - Journal of Local Self-Government, Vol. 18, No. 1, pp. 53-69.
• 26. Mogiła, Z., Zaleski, J., Zathey, M. (2011). Wykorzystanie przygranicznego położenia terenów znajdujących się w zachodniej części Polski dla rozwoju społeczno-gospodarczego. Wrocław, p. 197.
• 27. Olejniczak, K. (2016). Znaczenie endogenicznych czynników rozwoju regionalnego w świetle badań empirycznych. Barometr Regionalny, Tom 14, Nr 1, pp. 35-41.
• 28. Pietrzyk, I. (2005). Paradygmaty rozwoju terytorialnego. In: W. Kosiedowski (ed.), Gospodarka i polityka regionalna okresu transformacji (p. 57). Toruń: UMK w Toruniu.
• 29. Pięcek, B. (1999). Wiejskie obszary problemowe pod kątem widzenia infrastruktury. In: A. Rosner (ed.), Typologia wiejskich obszarów problemowych (pp. 39-57). Warszawa: IRWiR PAN.
• 30. Pięcek, B. (2007). Wiejskie obszary wyludnienia w Polsce. Wiadomości Statystyczne, nr 12.
• 31. Szymla, Z. (1997). Badanie zróżnicowań regionalnych w Polsce. In: R. Roszkiewicz (ed.), Związki polityki gospodarczej z polityką regionalną (p. 174). Wrocław: AE we Wrocławiu.
• 32. Ślusarz, G. (2008). Wykorzystanie endogenicznych czynników regionu w kształtowaniu jego konkurencyjności. Roczniki Naukowe SERiA, Tom X, Zeszyt 2, pp. 257-262.
• 33. Wilkin, J. (1997). Przedsiębiorczość na wsi - główne determinanty i uwarunkowania. In: S. Makarski (ed.), Przedsiębiorczość w agrobiznesie, a rozwój terenów wiejskich. Trzcinica: AR w Krakowie, Wydział Ekonomii w Rzeszowie, pp. 25-33.
• 34. Zarębski, P. (2015). Typy obszarów wiejskich w Polsce ze względu na poziom rozwoju społeczno-gospodarczego i dynamikę przedsiębiorstw. Wieś i Rolnictwo, 3(168), pp. 63-77.
• 35. Zegar, J. St. (2011). Model rolnictwa a żywotność obszarów wiejskich. In: W. Kamińska, K. Heffner (eds.), Dychotomiczny rozwój obszarów wiejskich? Czynniki progresji, czynniki peryferyzacji. STUDIA KPZK PAN, Tom CXXXVIII (pp. 35-60). Warszawa.