Wpływ rozbioru wody na parametry fizykochemiczne

• Autorzy: Doskocz Jacek , Kardasz Piotr , Wysocka Joanna

Identyfikatory

DOI

10.15199/17.2019.3.7

Warianty tytułu

EN

Analysis temporary variability of water composition in the receiver

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zmienność składu wody w sieci wodociągowej jest w dużej mierze uzależniona od jej eksploatacji, warunków hydraulicznych tam panujących, jak i sposobu zaprojektowania. Istotne znaczenie ma dobowy rozbiór wody, który wpływa na tworzenie się osadów w rurociągach, występowanie procesu korozji i usuwanie jej produktów nagromadzonych w przewodach oraz na rozwój mikroorganizmów. Celem pracy było określenie chwilowej zmienności składu wody oraz oszacowanie wpływu wielkości rozbioru na jakość wody u indywidualnego odbiorcy. Próby wody wodociągowej pobierano w jednym punkcie kontrolnym zlokalizowanym w mieszkaniu prywatnym w obszarze śródmiejskim sieci wodociągowej miasta Strzelina o różnych porach dnia. Badania prowadzono przez okres 16 dni przed, po i w okresie Świąt Wielkanocnych, gdyż w czasie świątecznym rozbiór wody jest szczególnie zróżnicowany. Oznaczono w pobranych próbach zawartości: żelaza, manganu, wapnia, magnezu, twardość, zasadowość i mętność wody. Zmiany składu wody były uzależnione od rozkładu dnia mieszkańców, zmienności poboru wody w analizowanym obszarze sieci wodociągowej oraz stanu technicznego sieci zewnętrznych i instalacji wewnętrznych. Uzyskane wyniki potwierdziły dobową zmienność wartości wskaźników jakości wody oraz wzrost ich wartości przy pierwszym spływie wody. Im dłuższy był okres stagnacji wody w instalacjach wewnętrznych, tym następował większy przyrost stężeń: żelaza, wapnia, magnezu i twardości wody. Maksymalną mętność (4,07 NTU), stężenie żelaza (0,3 mg Fe/dm³) i twardość wody (260,7 mg CaCO₃/dm³) odnotowano w Poniedziałek Wielkanocny, podczas pierwszego spływu wody, po prawie dwu dniowej przerwie w poborze wody przez mieszkańców. Uzyskane wyniki potwierdziły, że główną przyczyną zmian składu wody u indywidualnych odbiorców jest nierównomierny jej rozbiór. Największe wtórne zanieczyszczenie wody obserwuje się po długim okresie jej przetrzymania w instalacjach wewnętrznych. W czasie porannego i popołudniowego wzrostu rozbioru wody z przewodów były odrywane i wynoszone cząstki osadów. Na jakość wody poddanej analizie wpływa nie tylko czas (godzina) poboru wody, ale także jej zużycie przez mieszkańców oraz stan techniczny instalacji wewnętrznych. Przeprowadzone badania dowodzą, że monitoring jakości wody w systemie wodociągowym wykonywany przez Stacje Sanitarno-Epidemiologiczne, oparty na poborze wody z punktów czerpalnych w mieszkaniach, jest obarczony błędem, trudno więc na jego podstawie oceniać stabilność wody w systemie wodociągowym.

EN

The variability of the composition of the water in water supply is largely dependent on its exploitation, hydraulic conditions prevailing there, and the way of design. Very important is the daily water consumption, which affects the formation of deposits in pipelines, the occurrence of the corrosion processes and removing its products accumulated in the pipes and the development of microorganisms. The aim of this study was to determine the temporary composition of the water and to estimate the influence of the cutting quantity on the water quality at the individual recipient. The samples of tap water were collected at one control point located in a private apartment in the downtown area of the water supply system of the Strzelin's city at different times of the day. The researches were conducted for a period of 16 days before, after and during the Easter, because during the festive time the partition of water is particularly diverse. At the samples were determined: iron, manganese, calcium, magnesium concentrations, water hardness, alkalinity and turbidity. Changes in the composition of water were dependent on the day distribution of inhabitants, variability of water consumption in the analyzed area of water supply system and the technical condition of the external and internal installations. The results confirmed the daily volatility of water quality indicators values and increase of their values at the first water rafting. The longer was a period of stagnation of water in indoor installations, the greater followed the increase of iron, calcium, magnesium concentrations and the water hardness. The maximum turbidity (4,07 NTU), iron concentration (0,3 mg Fe/dm3) and hardness (260,7 mg CaCO₃/dm³) were reported on Easter Monday, at the first water runoff after almost two days break in consumption of water by the residents. The results confirmed that the main cause of changes of the water composition for individual consumers is its uneven partition. The biggest secondary pollution of water is observed after a long period of its retention in internal installations. During the morning and afternoon growth in water consumption from water pipes are torned off and emptied the sediment particles. For analyzed water quality not only affects the time (hour) of water intake, but also its consumption by the residents and the technical condition of the internal installations. The study shows that monitoring of water quality in the water supply system carried by the Sanitary-Epidemiological, based on the consumption of water from draw-off points in the flats, is burdened with an error, so it is difficult to evaluate on its basis the stability of the water in the water supply system.

Słowa kluczowe

PL

stabilność wody; rozbiór wody; system wodociągowy; woda wodociągowa

EN

water stability; water consumption; water supply system; tap water

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Gaz, Woda i Technika Sanitarna
• Rocznik: 2019
• Tom: Nr 3
• Strony: 95--100
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Doskocz Jacek

• Akademia Polonijna, ul. Pułaskiego 4/6, 42-200 Częstochowa, Klaster B+R&I, Legnicka 65, 54-206 Wrocław, tel. [phone]

autor

Kardasz Piotr

• Klaster B+R&I, Legnicka 65, 54-206 Wrocław, tel. [phone]

autor

Wysocka Joanna

• Klaster B+R&I, Legnicka 65, 54-206 Wrocław

Bibliografia

• [1] Balcerzak W., Knapik K., Kubala K. 2002. „Zmiany jakości wody w systemie jej dystrybucji”. Mat. Konf. „Zaopatrzenie w wodę i jakość wód”, PZITS, Gdańsk, 615-823.
• [2] Bielawa J., Michałkiewicz M. 2002. „Ocena zmian jakości wody pitnej na przykładzie wodociągu w Zbąszyniu.” Mat. Konf. „Zaopatrzenie w wodę i jakość wód”, PZITS, Gdańsk, 330-343.
• [3] Bielecka-Turek D. 2000. „Bezwykopowe metody renowacji przewodów wodociągowych.” Mat. Konf. „Zaopatrzenie w wodę, jakość i ochrona wód”, Kraków, 613-623.
• [4] Bonetyński K., Wiszniewska-Oraczewska I. 2001. „Strategia zapobiegania niekorzystnym skutkom uderzenia hydraulicznego w sieciach wodociągowych.” Gaz, Woda i Technika sanitarna (8): 283-286.
• [5] Brown R.A., Nuckols J.R., Rossman L.A., Singer P.C. 2001. „DBC formation kinetics in a simulated distribution system.” Water Research 35(14): 3483-3489.
• [6] Chapman J., Geringer D‘oedenberg M., Oleszkiewicz A. 2000. „Doświadczenia w usuwaniu Asellus Aquaticus z sieci wodociągowej.” IV Międzyn. Konf., „Zaopatrzenie w wodę, jakość i ochrona wód”, PZITS, Kraków: 625-637.
• [7] Denczew S. 2001. „Niebezpieczeństwo powstawania uszkodzeń starzeniowych elementów układów dystrybucji wody ze względu na ich wiek.” Gaz, Woda i Technika sanitarna (5): 162-163.
• [8] Denczew S. 2001. „Przedsięwzięcia służące utrzymaniu lub przywracaniu wymaganej jakości wody w sieci wodociągowej.” Ochrona Środowiska (4): 31-32.
• [9] Denczew S. 2000. „Systemy płukania i badania jakości wody w układach wodociągowych.” IV Międzyn. Konf., „Zaopatrzenie w wodę, jakość i ochrona wód”, PZITS, Kraków, 639-647.
• [10] Dera H. 2001. „Możliwości obniżenia korozyjności wody z ujęć infiltracyjnych na przykładzie Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji w Oświęcimiu.” Ochrona Środowiska (3): 49-51.
• [11] Dundore E., Le Chevallier M., Schierman J., Volk C. 2000. „Practical evaluation of iron corrosion control in a drinking water distribution system.” Water Research 34(6): 1967-1974.
• [12] Gamrot B., Kuś K., Malicka K., Ścieranka G. 2001. „Wpływ eksploatacji i stanu technicznego sieci na jakość wody wodociągowej.” Ochrona Środowiska 82(3): 17-20.
• [13] Grajper P., Kuś K., Ścieranka, Wyczarska-Kokot J., Zakrzewska A. 2003. „Wpływ spadku zużycia wody w miastach zaopatrywanych przez wodociąg grupowy GPW w Katowicach na jakość wody w systemie dystrybucji.” Ochrona Środowiska (3): 29-34.
• [14] Guzowska I. 2000. „Higiena zbiorników wodociągowych.” Ochrona Środowiska (1): 11-14.
• [15] Hoffman M., Nager H.D., Suchański W. 2000. „Teoria i praktyka fosforanowej ochrony sieci wodociągowych.” IV Międzyn. Konf., „Zaopatrzenie w wodę, jakość i ochrona wód”, PZITS, Kraków, 647-660.
• [16] Hotloś H. 2001. „Wpływ wysokości ciśnienia na uszkadzalność i koszty napraw sieci wodociągowej.” Ochrona Środowiska (2): 31-34.
• [17] Jóźwik T. 2001. „Materiałowa diagnostyka techniczna elementów wodociągowych ze stopów żelaza, po długotrwałej eksploatacji.” Gaz, Woda i Technika Sanitarna (10): 348-354.
• [18] Jurczyk B., Kuś K., Piechurski F.G. 2000. „Wpływ rodzaju materiału sieci wodociągowej na jej awaryjność.” IV Międzyn. Konf., „Zaopatrzenie w wodę, jakość i ochrona wód”, PZITS, Kraków, 683-692.
• [19] Kłoss-Trębakiewicz H., Osuch-Pajdzińska E., Roman M. 2003. „Ekonomiczne i społeczne skutki wdrożenia dyrektywy Unii Europejskiej 98/83/EC, dotyczącej jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi.” Ochrona Środowiska (3): 3-8.
• [20] Kowal A.L. 2003. „Przyczyny i zapobieganie zmianom jakości wody w systemach wodociągowych.” Ochrona Środowiska (4): 3-6.
• [21] Marjanowski J. 2002. „Zanieczyszczenie wody w instalacjach z rur ocynkowanych produktami korozji i możliwości ich eliminacji.” Mat. Konf. „Utrzymanie jakości wody w sieci wodociągowej, Gdańska Fundacja Wody, Gdańsk, 2-17.
• [22] Nawrocki J., Siepak J., Zerbe J. 2001. „Nowe wymagania jakościowe stawiane wodzie do picia w Polsce.” Przegląd Komunalny (1): 64-66.
• [23] Olańczuk-Neyman K., Sozański M.M. 2002. „Technologia uzdatniania wody jako współczesna dyscyplina nauki.” Mat. Konf. „Zaopatrzenie w wodę i jakość wód”, PZITS, Gdańsk, 103-141.
• [24] Pawełek J., Wojdyna M. 2001. „Analiza uszkodzeń przewodów rozdzielczych w dużym systemie wodociągowym.” Gaz, Woda i Technika Sanitarna (2) : 49-54.
• [25] Piąstka W. 2002. „Czyszczenie hydromechaniczne jako efektywna metoda usuwania miękkich i twardych osadów z rurociągów przesyłowych, wodociągowych na przykładzie zdobytych doświadczeń eksploatacyjnych w Łodzi.” Mat. Konf. „Zaopatrzenie w wodę i jakość wód”, Poznań - Gdańsk.
• [26] Siwiec T. 2002. „Wpływ normatywów przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodnego na projektowanie i eksploatację sieci oraz na parametry jakościowe wody.” Mat. Konf. „Utrzymanie jakości wody w sieci wodociągowej”, Gdańska Fundacja Wody, Gdańsk, 2-18.
• [27] Skwarek J. 2004. „Stabilność chemiczna wody w systemach wodociągowych.” Praca doktorska, Kielce.
• [28] Suchański W. 2001. „Stabilizatory fosforanowe-alternatywne rozwiązanie obniżenia kosztów eksploatacji sieci wodociągowych.” Mat. Konf. „Utrzymanie jakości wody w sieci wodociągowej”, Gdańska Fundacja Wody, Gdańsk.
• [29] Świniarski M. 2002. „Koncepcja dozowania wody wapiennej i polifosforanów celem obniżenia korozyjności ciepłej wody użytkowej.” Mat. Konf. „Utrzymanie jakości wody w sieci wodociągowej”, Gdańska Fundacja Wody, Gdańsk, 1-4.
• [30] Świderska-Bróż M. 2003. „Skutki braku stabilności biologicznej wody wodociągowej.” Ochrona Środowiska (4): 7-12.
• [31] Świderska-Bróż M., Wolska M. 2003. „Wpływ przerw w dostawie wody wodociągowej na zmiany jej składu fizyczno-chemicznego.” Ochrona Środowiska (4): 69-73.
• [32] Tatara T. 2001. „Wtórne zanieczyszczenie wody wodociągowej podczas jej dystrybucji w aspekcie pogorszenia fizykochemicznej jakości wody.” Gaz, Woda i Technika Sanitarna (6): 201-205.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).