Przejawy mineralizacji kruszcowej w skałach nawierconych otworami Trojanowice 2 i Cianowice 2

• Autorzy: Markowiak M.

Warianty tytułu

EN

The ore mineralization occurences in the rocks drilled by the Trojanowice 2 and Cianowice 2 boreholes

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Okruszcowanie w skałach ediakaru w otworze wiertniczym Cianowice 2 jest bardzo ubogie. Dość bogaty jest jednak zespół mineralny reprezentowany przez: chalkopiryt, piryt, piryt framboidalny, bornit, minerały szeregu galena–clausthalit, minerały szeregu tennantyt– tetraedryt, kowelin, chalkozyn, wittichenit, markasyt, sfaleryt, anglezyt oraz minerały ziem rzadkich (calcioancylite-(Ce), bastnäsyt). Stwierdzona mineralizacja ma wyraźnie charakter hydrotermalny, niskotemperaturowy, a w okruszcowaniu znaczącą rolę odgrywa piryt framboidalny. Natomiast w utworach kambru w otworze Trojanowice 2 występuje okruszcowanie o charakterze śladowym. Stwierdzono tu ubogi zespół minerałów kruszcowych reprezentowany przez piryt (głównie framboidalny) i chalkopiryt. To okruszcowanie jest prawdopodobnie również w znacznej części epigenetyczne. W młodszych utworach obydwu otworów wiertniczych (dewon dolny i środkowy, jura dolna i środkowa) dominują siarczki żelaza – piryt i markasyt, lokalnie występuje wtórny getyt i limonit. We wszystkich osadach klastycznych powszechnie występują tlenki tytanu i tytanit. W otworze Trojanowice 2 w skałach węglanowych jury górnej zaobserwowano niewielkiej miąższości brekcje tektoniczne z pirytem i markasytem w spoiwie oraz z impregnacjami skały otaczającej drobnokrystalicznym pirytem.

EN

Ore mineralization in Ediacaran rocks from the Cianowice 2 borehole is very poor, but despite that, the mineral association is quite variable and represented by framboidal pyrite, chalcopyrite, pyrite, bornite, galena-clausthalite, tennantite-tetrahedrite, covellite, chalcocite, wittichenite, marcasite, sphalerite, anglesite and two rare earth elements minerals (calcioancylite-(Ce), bastnäsite). The mineralization is of low temperature and hydrothermal nature. Cambrian sediments in the Trojanowice 2 borehole contain only traces of mineralization. The poor assemblage of ore minerals is represented by pyrite (mainly framboids) and chalcopyrite. Most of this mineralization is probably epigenetic in origin. In the younger sediments drilled by both boreholes (Lower and Mid-Devonian, Lower and Mid-Jurassic) iron sulphides (pyrite and marcasite) predominate, and locally secondary goethite and limonite can be found. In all the clastic sediments titanium oxides and titanite are common. In the Trojanowice 2 borehole in the Upper Jurassic carbonates contain thin tectonic breccias with pyrite and marcasite in the cement as well as fine-grained pyrite impregnation in the hosting rocks.

Słowa kluczowe

PL

mineralizacja kruszcowa; ediakar; kambr; dewon; jura; Trojanowice 2; Cianowice 2

EN

ore mineralization; Ediacaran; Cambrian; Devonian; Jurassic; Trojanowice 2 borehole; Cianowice 2 borehole

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 459
• Strony: 83--91
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Markowiak M.

• Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Oddział Górnośląski, ul. Królowej Jadwigi 1, 41-200 Sosnowiec

Bibliografia

• [1] HABRYN R., BUŁA Z., CHMURA A., FILIPIAK P., GARECKA M., INDYK A., JACHOWICZ M., MARKOWIAK M., MATYJA B.A., NOWAK J., OLSZEWSKA B., PACZEŚNA J., POLECHOŃSKA O., SIKORA R., STADMULLER M., TOMAŚ A., TRUSZEL M., WOŹNIAK P., ZIÓŁKOWSKI P., ŻABA J., 2007a — Dokumentacja geologiczna otworu badawczego Trojanowice 2 – Zintegrowany program płytkich wierceń badawczych dla rozwiązania istotnych problemów budowy geologicznej Polski. Problem 10. Geologiczno-strukturalne rozpoznanie strefy rozłamu Kraków–Lubliniec na odcinku krakowskim. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [2] HABRYN R., BUŁA Z., CHMURA A., INDYK A., JACHOWICZ M., MARKOWIAK M., MATYJA B.A., NOWAK J., OLSZEWSKA B., PIEŃKOWSKI G., POLECHOŃSKA O., SIKORA R., STADMULLER M., TRUSZEL M., ZIAJA J., ZIÓŁKOWSKI P., ŻABA J., 2007b — Dokumentacja geologiczna otworu badawczego Cianowice 2 – Zintegrowany program płytkich wierceń badawczych dla rozwiązania istotnych problemów budowy geologicznej Polski. Problem 10. Geologiczno-strukturalne rozpoznanie strefy rozłamu Kraków–Lubliniec na odcinku krakowskim. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [3] HABRYN R., BUŁA Z., NAWROCKI J., 2014 — Strefa tektoniczna Kraków–Lubliniec na odcinku krakowskim w świetle danych uzyskanych z nowych otworów badawczych Trojanowice 2 i Cianowice 2. Biul. Państw. Inst. Geol., 459, 47–60.
• [4] LASOŃ K., MARKOWIAK M., MARKIEWICZ J., PAŃCZYK M., TRUSZEL M., OSZCZEPALSKI S., 2007 — Geochemiczne i petrologiczne środowisko mineralizacji Mo-W-Cu typu porfirowego w ediakarańsko-dolnopaleozoicznych utworach obszaru krakowsko-lublinieckiego. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [5] MARKOWIAK M., 2004 — Barwa skał wendyjskich i jej związek z metamorfizmem. Cz. I, II. Posiedzenia naukowe PIG, 61: 31–35.
• [6] MARKOWIAK M., 2012 — Przejawy mineralizacji kruszcowej w utworach ediakaru nawierconych otworem Cianowice 2. Biul. Państw. Inst. Geol., 448, 2: 345–358.
• [7] MIKULSKI S.Z., MARKOWIAK M., OSZCZEPALSKI S., 2008 — Złoto w żyłach kwarcowo-siarczkowych z wiercenia DB-4 (rejon Doliny Będkowskiej, południowa Polska). Biul. Państw. Inst. Geol., 429: 99–112.
• [8] OSZCZEPALSKI S., MARKOWIAK M., BUŁA Z., LASOŃ K., MIKULSKI S., HABRYN R., TRUSZEL M., PAŃCZYK M., SIKORA R., WOŹNIAK P., MUCHA J., WASILEWSKA M., KARWOWSKI Ł., 2008 — Prognoza złożowa podłoża paleozoicznego (i pokrywy mezozoicznej triasu) północno-wschodniego obrzeżenia GZW. Narod. Arch. Geol. PIG-PIB, Warszawa.
• [9] OSZCZEPALSKI S., MARKOWIAK M., MIKULSKI S.Z., LASOŃ K., BUŁA Z., HABRYN R., 2010 — Porfirowa mineralizacja Mo-Cu-W w utworach prekambryjsko-paleozoicznych – analiza prognostyczna strefy kontaktu bloków górnośląskiego i małopolskiego. Biul. Państw. Inst. Geol., 439: 339–354.
• [10] PODEMSKI M. (red.), BUŁA Z., CHAFFEE M. A., CIEŚLA E., EPPINGER R., HABRYN R., KARWOWSKI Ł., LASOŃ K., MARKIEWICZ J., MARKOWIAK M., SNEE L.W., ŚLÓSARZ J., M., TRUSZEL M., WYBRANIEC S., ŻABA J., 2001 — Palaeozoic porphyry molybdenium-tungsten deposit in the Myszków area, Southern Poland. Pol. Geol. Inst. Sp. Papers, 6: 1–87.
• [11] ŻARIKOW W.A., RUSINOW W.L., MARAKUSZEW A.A., ZARAJSKIJ G.P., OMELJANENKO B.I., PERCEW N.N., RASS I.T., ANDREEWA O.W., ABRAMOW S.S., PODLESSKIJ K.W., 1998 — Metasomatizm i metasomaticzeskie porody. Naucznyj Mir, Moskwa.