Zróżnicowanie erozyjnych form rzeźby dna doliny w strefie podlaskiego przełomu Bugu

• Autorzy: Ostrowski P.

Warianty tytułu

EN

The diversity of erosional landforms in the Bug river valley in the Podlasie Region (NE Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem prowadzonych badań była identyfikacja erozyjnych form rzeźby na zbliżonym do naturalnego (nieobwałowanym) i cennym przyrodniczo (Natura 2000) odcinku dna doliny rzecznej oraz próba ich klasyfikacji. W artykule przedstawiono typy charakterystycznych erozyjnych form rzeźby dna doliny Bugu występujące w strefie jego podlaskiego przełomu. Formy te zidentyfikowano na podstawie analizy wysokorozdzielczych wielospektralnych zdjęć satelitarnych oraz materiałów kartograficznych (map topograficznych i geologicznych). Poprawność identyfikacji zweryfikowano podczas badań terenowych. Na podstawie zgromadzonych danych podjęto próbę klasyfikacji tych form pod względem cech morfometrycznych i genezy.

EN

River valleys in the area of Polish Lowland are characterized by a relatively high (as for lowland river valleys) morphological and geological diversity. The main reason for this fact is the polygenesis. Rivers have adopted for their valleys different postglacial depressions (melt-out, as well as zone of concentrated melt water flow, etc.), erosionally modelling sections between them. Remains of their origin are still discernible in the valleys morphology (e.g. co-existence of the basin sections with the narrow, gorge sections and the presence of non-alluvial sediment in the valley bottom). The testimony of the complicated genesis is also poor developed erosional base of river valleys. Their surface built up with deposits more resistant to erosion forms morphological protrusions in alluvia substratum. Both the system of different soils outcrops in the bottom of the valley, as well as morphology and lithology of the valley substrate affect the process of evolution valleys, which takes place from the late Pleistocene. Nowadays, these elements also determine the floodplain morphodynamics, contributing the further differentiation of their surface. They influence on creation and operation of natural habitats as well.

Słowa kluczowe

PL

geomorfologia fluwialna; erozyjne formy rzeźby; dolina Bugu

EN

fluvial geomorphology; erosional landforms; Bug river valley

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska
• Rocznik: 2015
• Tom: Vol. 24, No. 4
• Strony: 350--360
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz., mapy, tab.

Twórcy

autor

Ostrowski P.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Katedra Geoinżynierii, ul. Nowoursynowska 159, 02-787 Warszawa, Poland

Bibliografia

• Adamczyk, J. i Będkowski, K. (2007). Metody cyfrowe w teledetekcji. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• Albrycht, A. (2001). Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz 531 – Sarnaki. Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny.
• Dembek, W., Piórkowski, H. i Rycharski, M. (2000). Mokradła na tle regionalizacji fizycznogeograficznej Polski. Biblioteczka Wiadomości IMUZ 97. Falenty: Wydawnictwo IMUZ.
• Falkowski, T. (2006). Naturalne czynniki stabilizujące wybrane odcinki strefy korytowej Wisły środkowej. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
• Falkowski, T. i Ostrowski, P. (2010). Morfogeneza powierzchni tarasu zalewowego Wisły w okolicach Magnuszewa w obrazie zdjęć satelitarnych i lotniczych. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, Polska Akademia Nauk, Oddział w Krakowie, 9, 89-100.
• Geoserwis GDOŚ (2015-07-09). Pobrano z lokalizacji: http://geoserwis.gdos.gov.pl.
• Janicki, T. (1999). Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz 496 – Stacja Nurzec. Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny.
• Kondracki, J. (2009). Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Kozłowski, S. i Wojciechowski, K. (2003). Międzynarodowa ochrona Doliny Bugu. VI Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Zagospodarowanie zlewni Bugu i Narwi w ramach zrównoważonego rozwoju”, Warszawa–Popowo, 23–24 maja 2003.
• Nitychoruk, J., Dzierżek, J. i Stańczuk D. (2003). Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:50 000, arkusz 532 – Janów Podlaski. Warszawa: Państwowy Instytut Geologiczny.
• Ostrowski, P. (2011). Wykorzystanie wysokorozdzielczych zdjęć satelitarnych do identyfikacji form rzeźby wybranego fragmentu doliny Bugu. (Praca doktorska). Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
• Rąkowski, G. (2003). Transgraniczna ochrona przyrody w dolinie Bugu. W J. Dojlido, W. Kowalczewski, R. Miłaszewski, J. Ostrowski (red.), Rzeka Bug – zasoby wodne i przyrodnicze. Cz. IV. Środowisko przyrodnicze. Warszawa: Wydawnictwo IMGW.
• Rycharski, M. i Piórkowski, H. (2001). Wpływ warunków geologicznych i rzeźby terenu na zróżnicowanie siedlisk hydrogenicznych w wybranych mezoregionach strefy staroglacjalnej. Woda – Środowisko – Obszary Wiejskie, 1, (3), 23-36.
• Wojciechowski, K. (2003). Europejski korytarz ekologiczny doliny Bugu. W J. Dojlido, W. Kowalczewski, R. Miłaszewski, J. Ostrowski (red.), Rzeka Bug – zasoby wodne i przyrodnicze. Cz. IV. Środowisko przyrodnicze. Warszawa: Wydawnictwo IMGW.
• Zwoliński, Z. (1992). Sedimentology and geomorphology of overbank flows on meandering river floodplains. Geomorphology, 4, 367-379.