Przyczynek do oceny emisji rtęci z zapożarowanych składowisk odpadów pogórniczych

• Autorzy: Białecka B.

Warianty tytułu

EN

Contribution to the assessment of mercury emissions from burning coal waste dumps

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Jednym ze źródeł emisji gazów takich jak: tlenek węgla, dwutlenek węgla, dwutlenek siarki, metan, siarkowodór, węglowodory do atmosfery są zwałowiska odpadów pogórniczych, a największa intensywność emisyjna występuje na zapożarowanych hałdach. Pożary te są zwykle wynikiem zastosowania nieodpowiedniej technologii składowania w powiązaniu z właściwościami fizyczno-chemicznymi lokowanej skały płonnej [1, 2, 5, 6]. Przeprowadzone badania palących się hałd nie pozostawiają złudzeń: zapożarowane hałdy są także źródłem emisji rtęci. Dla właściwej oceny ryzyka środowiskowego, jakie może się pojawić i na jakie jest narażone środowisko oraz pobliscy mieszkańcy, istotne jest określenie wielkości emisji związków rtęci z tych obiektów. Pomimo potencjalnych zagrożeń do tej pory nie przeprowadzono pomiarów stężeń rtęci umożliwiających ilościowe określenie tego zjawiska, również nie dokonywano nawet szacunków poziomu emisji rtęci z takiego typu obiektów, a co za tym idzie nie znamy dokładnie skali problemu. W artykule przedstawiono wyniki wstępnych ocen skali problemy a także szacunkowe obliczenia rocznych emisji rtęci z zapożarowanych składowisk odpadów węglowych w Polsce.

EN

Coal mining waste dumps are responsible for the emissions to the atmosphere of gases such as: carbon monoxide, carbon dioxide, sulphur dioxide, hydrocarbons and the highest emission intensity occurs on the burning coal mining waste dumps [1, 2, 5, 6]. In the hard coal mining and processing waste dumps very often combustion can be observed. The fires are a direct outcome of applying inadequate dumping technology and depend on the physico-chemical properties of the dumped waste rock. The conducted analyses of the burning coal mining waste dumps leave no doubts: the burning dumps are also the source of mercury emissions. Unfortunately, so far in Poland not even estimations of the mercury emission level from this type of objects have been conducted and, thus, the scale of the problem is not known. The article presents the results of preliminary ratings scale problems as well as an estimate of annual mercury emissions from burning coal mining waste dumps in Poland.

Słowa kluczowe

PL

emisja rtęci; odpady pogórnicze; składowisko

EN

mercury emission; coal waste; dump

• Wydawca: STE GROUP
• Czasopismo: Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
• Rocznik: 2016
• Tom: z. 1 (13)
• Strony: 171--177
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Białecka B.

• Główny Instytut Górnictwa Plac Gwarków 1, 40-166 Katowice, Polska

Bibliografia

• 1. Z. Adamczyk, B. Białecka, Kształtowanie się zanieczyszczeń powietrza w strefie składowisk odpadów powęglowych na przykładzie termicznie czynnego zwałowiska. Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów T. 33, nr 5, 1999, s. 193-198.
• 2. B. Białecka, J. Grabowski, Mercury in the exhalation gases from thermally active coal mining waste dumps. 15th Inter. Multidisciplinary Scientific Goeconference, SGEM 2015, s. 453-561.
• 3. J. Grabowski, E. Jędrysik, Opracowanie analiz dotyczących składowisk odpadów w województwie śląskim, praca niepublikowana GIG.
• 4. W. Czuber, S. Duchowski, Gaszenie palących się zwałów odpadów górnictwa węglowego. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Seria Górnictwo z. 595, 1979, s. 71-78.
• 5. J. Dulewski, B. Madej, R. Uzarowicz, Zagrożenie procesami termicznymi obiektów zagospodarowania odpadów z górnictwa węgla kamiennego. Gospodarka Surowcami Mineralnymi T. 26, z. 3, 2010, s. 125-142.
• 6. J. Gumińska, Z. Różański, Analiza aktywności termicznej śląskich składowisk odpadów powęglowych. Karbo T. L, nr 1, 2005, s. 53-58.
• 7. K. Konopacki, Gaszenie „zapożarowanej hałdy”. Odpady i Środowisko T. 43, nr 1, s. 2007, 50-52.
• 8. Z. Korban, Problem odpadów wydobywczych i oddziaływania ich na środowisko, na przykładzie zwałowiska nr 5A/W-1 KWK “X”. Górnictwo i Geologia T. 6, z. 1, 2011, s. 109-120.
• 9. K. Pikoń, J. Bugla, Emisja ze zrekultywowanych zwałowisk stożkowych. Archiwum Gospodarki Odpadami i Ochrona Środowiska T. 6, 2007, s. 55-70.
• 10. PROJEKT COOL’S (2007–2013): POIG.01.03.01-24-029/08-00. System zarządzania likwidacją emisji CO2 ze zwałowisk odpadów powęglowych realizowany przez Główny Instytut Górnictwa wraz z Politechniką Śląską, współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka.
• 11. M. Grądziel i inni „Likwidacja pożaru hałdy „Ruda” w Zabrzu – kontynuacja zadania z 2007 r. Badania kontrolne w okresie gwarancyjnym”. Dokumentacja GIG (2013, 2014).
• 12. J. Korski, Ocena skuteczności technologii gaszenia składowiska odpadów pogórniczych „Ruda” w świetle badań terenowych. Górnictwo i Geologia T. 4, z. 2, 2009, s. 87-98.
• 13. A. Mark, Engle at all: Gas emissions, minerals, and tars associated with three coal fires, Powder River Basin USA. Science of the Total Environment, 2012.
• 14. X X. Querol, at all. Influence of soil cover on reducing the environmental impact of spontaneous coal combustion in coal waste gobs: A review and new experimental data. International Journal of Coal Geology, 85, 2011.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.