Interpretacja pomiarów wykonywanych w piezometrach sieci monitoringowej zakładu górniczego w celu określania parametrów filtracyjnych poziomu wodonośnego na podstawie danych z okresu odwadniania szybu R-XI KGHM Polska Miedź S.A.

• Autorzy: Pikuła Maciej , Becker Roman

Identyfikatory

DOI

10.7306/2023.38

Warianty tytułu

EN

Interpretation of measurements taken in piezometers of a mine monitoring network to determine the filtration parameters of an aquifer, using the example of an analysis for data from the period of drainage of the R-XI shaft of KGHM Polska Miedź S.A.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

The article describes an attempt to analyse measurement data from a groundwater observation network of KGHM Polska Miedź S.A., from the period of dewatering of the R-XI shaft. The shaft was dewatered as a result of inflow of waters from the middle and lower Buntsandstein aquifer. A scheme was adopted in which the dewatered shaft is a pumping well and piezometers of the monitoring network are observation wells. The described data were interpreted using calculation methods provided for pumping test and tests based on rapid changes of borehole pressure, in the Aquifer Test Pro v10.1 software. The dewatering of the R-XI shaft in this case was carried out over a period of more than 16months, with an average flow rate of 115.6m³/h; the water table recovery after the dewatering took more than 43 months. The observation wells from which themeasurementdatawereinterpretedare0.1, 1.8 and 3.4 km away from the R-XI shaft.

Słowa kluczowe

PL

hydrogeologia; monitorowanie wód gruntowych; głębokie odwierty; pompowanie; studnie obserwacyjne; drenaż górniczy; kopalnia; odwodnienie szybu

EN

hydrogeology; groundwater monitoring; deep boreholes; pumping; observation wells; mining drainage; mine; shaft dewatering

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 71, nr 10
• Strony: 503--512
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Pikuła Maciej

• KGHM Cuprum Sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe, ul. Sikorskiego 2-8, 53-659 Wrocław

• https://orcid.org/0000-0002-0102-8449

autor

Becker Roman

• KGHM Polska Miedź S.A., ul. M. Skłodowskiej-Curie 48, 59-301 Lubin

• https://orcid.org/0009-0005-3173-7595

Bibliografia

• 1. AGARWAL R.G., AL-HUSSAINY R., RAMEYH.J. JR. 1970 - An investigation of wellbore storage and skin effect in unsteady liquid flow: I. Analytical treatment. Soc. Petrol. Eng. J., 10 (3): 279-290.
• 2. AGARWAL R.G. 1980 - A new method to account for producing time effects when drawdown type curves are used to analyze pressure buildup and other test data. SPE Annual Technical Conference and Exhibition. OnePetro.
• 3. BADURA J. 2006 - Szczegółowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1 : 50 000, ark. 651 Głogów. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 4. BADURA J. 2013 - Objaśnienia do Szczegółowej Mapy Geologicznej Polski w skali 1 : 50 000, ark. 651 Głogów. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 5. BECKER R., MARKIEWICZ A., KALISZ M., KRZYWAŃSKI Z., SZUMILAS S., WŁOCH A. 2006 - Charakter kontaktów między poziomami wodonośnymi w obszarze miedzionośnym południowej części monokliny przedsudeckiej w aspekcie oceny zagrożeń wodnych kopalń KGHM Polska Miedź S.A. Mat. Symp. Warsztaty z cyklu: Zagrożenia naturalne w górnictwie.
• 6. BECKERR., FISZER J., KALISZ M. 2007 - Hydrogeologia. [W:] Piestrzyński A. i in. (red.), Monografia KGHM Polska Miedź S.A.: 16-23. KGHM Cuprum Sp. z o.o., Lubin.
• 7. BOCHEŃSKAT. 1984 - Zmiany warunków hydrodynamicznych w kompleksie utworów podczwartorzędowych lubińsko-głogowskiego obszaru miedzionośnego. Prz. Geol., 32 (1): 26-30.
• 8. BOCHEŃSKA T., FISZER J., KALISZ M. 1995 - Weryfikacja prognoz dopływów do kopalń w Legnicko-Głogowskim Obszarze Miedzionośnym na podstawie badań modelowych. Współczesne Probl. Hydrogeol., 7: 39-46.
• 9. BOCHEŃSKA T., WILK Z. (red.) 2003 - Hydrogeologia polskich złóż kopalin i problemy wodne górnictwa, tom 2. Uczelniane Wydaw. Naukowo-Dydaktyczne, Kraków.
• 10. BUZINOW S.N., UMRIHIN I.D. 1984 - Issledowanije nieftianych i gazowych skważyn i płastów. Wydaw. Niedra, Moskwa.
• 11. DĄBROWSKI S., PRZYBYŁEK J. 2005 - Metodyka próbnych pompowań w dokumentowaniu zasobów wód podziemnych: poradnik metodyczny. Wydaw. Nauk. Bogucki.
• 12. DOWNOROWICZ S. 2007 - Udostępnienie złoża rud miedzi Lubin-Sieroszowice w trudnych warunkach hydrogeologicznych i geologiczno-inżynierskich. Biul. Państw. Inst. Geol., 423: 11-22.
• 13. DZIEDZIAK J., BIELAWSKI A. 2005 - Dokumentacja warunków hydrogeologicznych w rejonie projektowanego Szybu SW-4 Kopalni Polkowice-Sieroszowice. Przedsiębiorstwo Geologiczne PROXIMA S.A., Wrocław (niepublikowana).
• 14. GANCARZ R. 1980 - Interpretacja wyników opróbowania poziomów roponośnych i gazonośnych. Wydaw. AGH, Kraków.
• 15. GONET A., MACUDA J., ZAWISZA L., DUDA R., PORWISZ J. 2011 - Instrukcja obsługi wierceń hydrogeologicznych. Wydaw. AGH, Kraków.
• 16. GRINGARTEN A. 2008 - From straight lines to deconvolution: the evolution of the state of the art in well test analysis. SPE Reserv. Evaluat. Engineer., 11 (1): 41-62.
• 17. GRUSZECKI J., GOLCZAK I., PIKUŁA M. 2009 - Kompleksowa dokumentacja geologiczna rejonu projektowanego szybu GG-1. Przedsiębiorstwo Geologiczne PROXIMA S.A., Wrocław (niepublikowana).
• 18. HEADK., EPPS R. 2014 - Manual of Soil Laboratory Testing-Volume 2: Permeability, Shear Strength and Compressibility Tests. Q. J. Eng. Geol. Hydrogeol., 47: 191-191.
• 19. KALISZ M., NIEDBAŁ M. 2004 - Wpływ odwadniania utworów triasowych w trakcie głębienia szybu R-XI na warunki hydrodynamiczne i powierzchniowe w północnej części OG „Rudna”. Materiały Sympozjum Naukowo-Technicznego „Problemy Hydrogeologiczne Górnictwa Rud Miedzi”, Lubin KGHM Polska Miedź S.A., TKP: 148-160.
• 20. KAPUŚCIAREK S. 2002 - Dokumentacja geologiczna dla otworu obserwacyjnego H-29 w poziomie wodonośnym pstrego piaskowca triasowego piętra wodonośnego w sąsiedztwie szybu R-XI kopalni „Rudna”. Przedsiębiorstwo Robót Wiertniczych POLWIERT (niepublikowana).
• 21. KASIARZ Z., KUS G., CENCKIEWICZ R. 1983 - Dokumentacja geologiczna złoża rud miedzi kopalni Rudna kategoria A+B+C1 część B - hydrogeologiczna. Przedsiębiorstwo Geologiczne w Krakowie (niepublikowana).
• 22. KIERSNOWSKI H., PETECKI Z., 2017 - Budowa geologiczna podcechsztyńskiego podłoża Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego (LGOM) i jego otoczenia: spojrzenie krytyczne. Biul. Państw. Inst. Geol., 468: 175-198.
• 23. KŁAPCIŃSKI J., KONSTANTYNOWICZ E., SALSKI W., KIENIG E., PREIDL M., DUBIŃSKI K., DROZDOWSKI S. 1984 - Atlas obszaru miedzionośnego (monoklina przedsudecka). Wydaw. „Śląsk”, Katowice.
• 24. KOSMALSKI M., KULICKI J., STRUŻYŃSKI M. 2005 - Likwidacja wzmożonego dopływu wody do szybu R-XI w Zakładach Górniczych Rudna. Geoinżynieria i Tunelowanie, 1 (4): 46-54.
• 25. KOSTRZ J. 2014 - Głębienie szybów, wyd. 2. Szkoła Eksploatacji Podziemnej, Kraków.
• 26. KOZULA R., BIELAWSKI A., SUPEL J., GOLCZAK I. 1991 - Dokumentacja geologiczna rejonu projektowanego szybu R-XI kopalni Rudna. Przedsiębiorstwo Geologiczne we Wrocławiu PROXIMA S.A. (niepublikowana).
• 27. KRASNY J. 1993 - Classification of Transmissivity Magnitude and Variation. Ground Water, 31: 230-236.
• 28. MUSKAT M. 1937 - The flow of homogeneous fluids through porous media. McGraw-Hill Book Company, Inc.
• 29. PAZDRO Z. 1983 - Hydrogeologia ogólna. Wydaw. Geologiczne, Warszawa.
• 30. PN-G-05016:1997 Szyby górnicze - Obudowa - Obciążenia.
• 31. PIKUŁA M., CHUDY K.,WORSA-KOZAK M., CZOP M. 2023 - Scale effect on hydraulic properties of pore-fissure deep rock formations and its importance for the mining shaft-sinking process. Energies, 16 (5): 2263.
• 32. RAMEY H., AGARWAL R., MARTIN J. 1975 - Analysis of “slug test” or DST flow period data. J. Canad. Petrol. Technolog., July-September: 37-47.
• 33. RÖHRICH T. 2008 - AquiferTest v.4.2 User's Manual. Schlumberger Water Services.
• 34. STAŚKO S., GURWIN J., WCISŁO M., MODELSKA M., KRYZA H., KRYZA J., OLICHWER T., BUCZYŃSKI S., TARKAR., WĄSIK M., BECKER R. 2012 - Model koncepcyjny systemu hydrogeologicznego obszaru oddziaływania lubińsko-głogowskiego obszaru miedzionośnego (LGOM). Biul. Państw. Inst. Geol., 451: 203-210.
• 35. THEISC.V. 1935 - The relation between the lowering of the piezometric surface and the rate and duration of discharge of a well using ground-water storage. EOS, Trans American Geophysical Union, 16 (2): 519-524.
• 36. TUREK S. (red.) 1971 - Poradnik hydrogeologa. Wydaw. Geol., Warszawa.
• 37. WIECZYSTY A. 1970 - Hydrogeologia inżynierska. PWN, Warszawa.