Problem oceny zanikania resztkowych deformacji powierzchni po zakończonej eksploatacji górniczej

• Autorzy: Kowalski A.

Warianty tytułu

EN

Evaluation problem of subsidence residuals after finished mining extraction

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Artykuł obejmuje podsumowanie stanu wiedzy w zakresie badania deformacji resztkowych po zakończeniu eksploatacji górniczej, a także zatopieniu kopalń, w górnictwie światowym i w Polsce. Analizowano wyniki geodezyjnych pomiarów przemieszczeń pionowych dodatnich (wypiętrzeń) i ujemnych (obniżeń). Zwrócono uwagę na dwa aspekty tych pomiarów: ich dokładność (w sensie wiarygodności), jak i interpretację. Szczególnie istotny jest problem interpretacji, w wyniku którego należy ocenić zagrożenie terenu pogórniczego dla istniejącej i planowanej zabudowy. Stwierdzanie, że deformacje po zakończeniu eksploatacji występują przez wiele dziesiątków lat na podstawie wykonywanych badań interferometrycznych może być prawdziwe, jednak nie jest pełne bez komentarza.

EN

The article presents current knowledge about subsidence residuals after mining exploitation and mine sinking at world and in Poland. The analysis includes interpretation of positive (uplifts) and negative (subsidence) vertical displacements based on geodetic surveys. Two aspects were taken to consideration: the accuracy (credibility meaning) and interpretation of measurements. The case of interpretation is significant in terms of risk assessment for post-mining areas for existing and designed land development. The statement that subsidence occurs during dozens of years after mining extraction on the basis of interferometry can be true but it’s not complete without explanation.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo podziemne; tereny pogórnicze; przemieszczenia pionowe; pomiary geodezyjne; interferometria

EN

underground mining; post-mining areas; vertical displacement; geodetic measurements; interferometry

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2017
• Tom: T. 73, nr 11
• Strony: 55--65
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Kowalski A.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• [1] BLACHOWSKI J., MILCZAREK W., GRZEMPOWSKI P. 2015 - Historical and present - day vertical movements on old mining terrains - case study of the Wałbrzych coal basin (SW of Poland). Acta Geodynamica et Geomaterialia,12:3, 227-331.
• [2] BLACHOWSKI J., MILCZAREK W. 2016 - Deformacje wtórne terenów górniczych na obszarze dawnego Zagłębia Wałbrzyskiego. Monografia Miernictwo górnicze i ochrona terenów górniczych w obecnych warunkach wydobycia złóż surowców mineralnych w Polsce. Wydawnictwa AGH, s. 113-123.
• [3] BLACHOWSKI J. 2017 - System geoinformacyjny o dawnych wałbrzyskich kopalniach węgla kamiennego. Prezentacja na konferencji w Wałbrzychu. Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia, Wałbrzych, 27 stycznia (niepublikowana)
• [4] FISZER J. 2017 - Analiza zmian warunków hydrodynamicznych oraz zmian jakości wody w obszarze niecki wałbrzyskiej w okresie od początku zatapiania kopalń do końca procesu. Prezentacja na konferencji w Wałbrzychu. Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia, Wałbrzych, 27 stycznia (niepublikowana)
• [5] GÓRAL W. (red.) 2005 - Badawcza sieć geodynamiczna na obszarze wschodniej części Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH. Kraków
• [6] GRANICZNY M., COLOMBO D., KOWALSKI Z., PRZYŁUCKA M., ZDANOWSKI A. 2015 - New results on ground deformation in the Upper Silesian Col Basin (southern Poland) obtained during the DORIS Project (EU-FP 7). Pure and Applied Geophysics 172., s. 3029-3042
• [7] KŁYŻ R. 2012 - Badanie przemieszczeń pionowych metodą precyzyjnej niwelacji geometrycznej na terenie byłego zakładu górniczego „Julia” WKWK w Wałbrzychu. Wyższa Szkoła Humanistyczna Wydział Techniczno-Ekonomiczny we Wrocławiu. Praca inżynierska
• [8] KNOTHE S. 1984 - Prognozowanie wpływów eksploatacji górniczej. Wyd. Śląsk. Katowice.
• [9] KOWALSKI A. (red.) 2000 - Eksploatacja górnicza a ochrona powierzchni. Doświadczenia z wałbrzyskich kopalń. Wydawnictwo Głównego Instytutu Górnictwa. Katowice.
• [10] MILCZAREK W. 2011 - Analiza zmian powierzchni górotworu po zakończeniu eksploatacji górniczej w wybranym rejonie dawnego Wałbrzyskiego Zagłębia. Politechnika Wrocławska – Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii (praca doktorska).
• [11] MILCZAREK W. 2016 - Wpływ eksploatacji górniczej na powierzchnię w okresie po zakończonej eksploatacji. Prezentacja na konferencji w Wałbrzychu. Centrum Nauki i Sztuki Stara Kopalnia, Wałbrzych, 27 stycznia (niepublikowana)
• [12] PRZYŁUCKA M. 2016 - Geostatystyczna analiza uwarunkowań osiadań terenu zidentyfikowanych przy pomocy interferometrii satelitarnej na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Państwowy Instytut Geologiczny – PIB. Warszawa (praca doktorska)
• [13] STRZELCZYK J., PORZYCKA-STRZELCZYK S., MALIK H. 2016 - Satelitarny monitoring osiadań terenu spowodowanych eksploatacją górniczą. Monografia pt. Miernictwo górnicze i ochrona terenów górniczych w obecnych warunkach wydobycia złóż surowców mineralnych w Polsce. Wydawnictwa AGH, s.147-157.
• [14] VERVOORT A., DECLERCQ P.Y. 2017 - Surface movement above old coal longwalls after mine closure (Ruchy powierzchni nad zakończoną eksploatacją górniczą ścianami pokładów węgla). International Journal of Mining Science and Technology 27, ss. 481-490.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018)