Wpływ nawożenia azotem na zakwaszenie gleb

• Autorzy: Brodowska M.S. , Kaczor A.

Warianty tytułu

EN

Impact of nitrogen fertilization on soil acidification

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono zużycie nawozów mineralnych (NPK) oraz wapniowych w Polsce w ostatnim ćwierćwieczu (1980-2006). Na podstawie tych danych obliczono ładunek jonów wodorowych H+, wynikający ze stosowania nawozów azotowych, oraz neutralizację tych jonów związaną z wapnowaniem. Uzyskane dane wskazują, że w 2004 roku zużycie nawozów mineralnych (NPK) wynosiło 99,3 kg NPK • ha-1. W porównaniu z rokiem 1980 poziom ten uległ obniżeniu niemal dwukrotnie (192,9 kg NPK • ha-1). Redukcja ta dotyczyła głównie nawozów potasowych i fosforowych. Poziom nawożenia azotem w analizowanym okresie obniżył się tylko o ok. 19%. W rozpatrywanym przedziale czasowym zakwaszenie wynikające z aplikacji azotu zawierało się w przedziale 1,92÷2,87 kmol H+ • ha -1 i od 1995 roku wykazuje tendencję rosnącą. Wykonane obliczenia wskazują, że wprowadzone nawozy wapniowe w okresie 1980-2005 całkowicie neutralizowały jony wodoru, których źródłem było nawożenie azotem. Saldo dodatnie w tym zakresie wynosiło od 0,95 (2005 r.) do 3,67 kmol H+ • ha-1 (1990 r). Wyjątek stanowi ostatni rok badawczy, w którym nawozy wapniowe nie neutralizowały całkowicie jonów wodoru, z ujemnym saldem 0,62 kmol H+ • ha-1.

EN

Consumption of mineral (NPK) and lime fertilizers in Poland in the last 27 years (1980-2006) was presented. These data were used to calculate the charge of H+ resulting from the application of nitrogen fertilizers and neutralization of these ions, which is related to liming. The obtained data indicate that the consumption of mineral fertilizers (NPK) in 2004 amounted to 99.3 kg NPK • ha-1. Compared to the year 1980 the consumption decreased almost twice (192.9 kg NPK • ha-1). This reduction concerned mainly potassium and phosphorus fertilizers. The level of nitrogen fertilization in the analysed period dropped only by circa 19%. In the considered period the acidification resulting from the application of nitrogen fertilizers fell in the range between 1.92÷2.87 kmol H+ • ha-1and showed a growing tendency from 1995. The performed calculations indicate thai applied lime fertilizers in the experimental period 1980-2006 fully neutralized hydrogen ions resulting from nitrogen fertilization. The positive balance in this case ranged from 0.95 (2005) to 3.67 kmol H+ • ha-1 (1990). The exception is the last experimental year, where lime fertilizers did not fully neutralize hydrogen ions, with negative balance of 0.62 kmol H+ • ha-1.

Słowa kluczowe

PL

poziom nawożenia azotem; zakwaszenie gleb; wapnowanie

EN

nitrogen fertilization level; soil acidification; liming

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2007
• Tom: Vol. 1, No. 1/2
• Strony: 97--101
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz., tab.

Twórcy

autor

Brodowska M.S.

• Katedra Chemii Rolnej i Środowiskowej, Akademia Rolnicza w Lublinie, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin

autor

Kaczor A.

• Katedra Biochemii i Chemii Środowiskowej, Akademia Rolnicza w Lublinie, ul. Szczebrzeska 102, 20-400 Zamość

Bibliografia

• [1] Mercik S.: Trendy w poziomie stosowania nawozów mineralnych w krajach Unii Europejskiej i w Polsce. Wieś Jutra, 1998, 5(5), 2-7.
• [2] Goulding K.W.T. i Blake L: Soil acidification and the mohilization of toxic metals caused by acid deposition and fertiliser application. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 1998, (456), 19-27.
• [3] Skrastina L. i Vucans R.: Effect of fetilizers on soil réaction. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 1998, (456), 137-141.
• [4] Lipiński W.: Stan zakwaszenia gleb w Polsce i zapotrzebowanie na nawozy wapniowe. Nawozy i Nawożenie, 2004, 3(8), 27-50.
• [5] Strączyński S.: Stan zakwaszenia i potrzeby wapnowania gleb w Polsce. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 1999, (467), 527-532.
• [6] Fotyma M.: Fertilizer use by crop in Poland. Nawozy i Nawożenie, 2003, 1( 14), 5-46.
• [7] Filipek T., Fotyma M. i Lipiński W.: Stan, przyczyny i skutki zakwaszenia gleb ornych w Polsce. Nawozy i Nawożenie, 2006, 2(27). 7-38.
• [8] Duer I.: Wprowadzanie prawa UF w zakresie ochrony środowiska w Polsce, w odniesieniu do rolnictwa. Nawozy i Nawożenie, 2005, 1(22), 26-44.
• [9] Bonn H.L., McNeal B.L. i O'Connor G.A.: Soil Chemistry. John Wiley & Sons. Inc, 2001.
• [10] Małecka I.: Zmiany odczynu gleby pod wpływem następczego oddziaływania wieloletniego deszczowania i nawożenia azotem. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln., 2002, (482), 359-364.
• [11] GUS 1981, 1986, 1991-2006.
• [12] Igras J. i Schimmelpfennig Z.: Nadmiar czy niedobór azotu w rolnictwie polskim. Mat. Konf. nt. Nadmiar azotu w rolnictwie czynnikiem zagrożenia zdrowia człowieka. Wyd. IMUZ, Falenty 1996, 97-104.
• [13] Fotyma M.: Gospodarka nawozowa w Polsce w lalach 1990-1999. Nawozy i Nawożenie, 2000, 4(5), 7-17.