Bezpieczeństwo pojazdów specjalnych służb ratowniczych w ruchu drogowym

• Autorzy: Kozioł S , Zbrowski A.

Warianty tytułu

EN

Road traffic safety of emergency vehicles

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wybrane dane statystyczne Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej i Komendy Głównej Policji dotyczące wypadków drogowych, w tym z udziałem pojazdów straży pożarnej. Wynika z nich, że w okresie od 2000 do 2010 roku liczba wypadków z udziałem samochodów pożarniczych rosła pomimo wyraźnego spadku ogólnej liczby wypadków drogowych w Polsce. Przyczyną ponad połowy wypadków samochodów strażackich są błędy kierowców, a prawie połowa z nich miała miejsce podczas korzystania przez pojazd z uprzywilejowania w ruchu. Statystycznie pojazd pożarniczy pokonuje dziennie niespełna 14 km, a niektóre z nich są wykorzystywane sporadycznie. Powoduje to, że samochody strażackie o specjalnej konstrukcji, w wielu przypadkach charakteryzujące się wysoko położonym środkiem masy i niekorzystnymi właściwościami jezdnymi, bywają prowadzone przez mało doświadczonych kierowców. Przedstawiono również wyniki badań dynamicznych wybranych samochodów ratowniczo-gaśniczych, które wykonano podczas wybranych standardowych testów drogowych przeznaczonych do określania właściwości jezdnych pojazdów. Badania wykonano w trzech testach drogowych wykorzystywanych do oceny stateczności i kierowalności pojazdów: jazda po okręgu w warunkach ustalonych, skokowy obrót kierownicy w czasie jazdy na wprost i hamowanie w czasie jazdy po okręgu. Otrzymane wyniki badań pozwalają na wyznaczenie wartości charakterystycznych parametrów opisujących zachowanie pojazdu w poszczególnych testach oraz ocenę ich bezpieczeństwa w ruchu. Zdaniem autorów poprawa bezpieczeństwa użytkowania pojazdów specjalnych w służbach ratowniczych wymaga podjęcia badań ich właściwości jezdnych oraz wykorzystania wyników badań w procesie ich projektowania i wytwarzania. Innym sposobem poprawy bezpieczeństwa jest wdrożenie szkoleń kierowców z wykorzystaniem nowoczesnych metod i środków technicznych.

EN

Article presents selected statistical data of the National Fire Service Headquarters and Police Headquarter concerning road accidents involving fire engines. The analysed data shows that in the period between 2000 to 2010 the number of accidents involving fire engines increased despite a significant decrease in the total number of car accident in Poland. The reason of more than a half of accident of fire engines was driver mistake and almost half of them occurred when theese vehicles had the right of way. The average daily mileage of a fire engine is less than 14 km, and some types of vehicles are even used sporadically. Such a situation results in the fire engines with a special structure and a high-lying centre of mass and therefore disadvantageous driveability, being driven by inexperienced drivers. The article presents the results of selected fire engines dynamic tests performed during selected standard road tests dedicated for determination of vehicles driveability. The tests were carried out for three road tests, which are used for the determination and the assessment of the stability and steerability of a vehicle. i.e. steady-state circular driving behaviour, step steering wheel rotation during driving along a straight line, and braking in a turn. The obtained results enabled the determination of the values of the characteristic parameters describing the behaviour of the vehicle in individual tests and validation of the vehicle traffic safety.

Słowa kluczowe

PL

bezpieczeństwo; pojazdy specjalne; służby ratownicze; ruch drogowy

EN

safety; special vehicles; emergency services; traffic

• Wydawca: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny
• Czasopismo: Logistyka
• Rocznik: 2014
• Tom: nr 4
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab., pełen tekst na CD

Twórcy

autor

Kozioł S

• Instytut Technologii Eksploatacji - PIB

autor

Zbrowski A.

• Instytut Technologii Eksploatacji -PIB

Bibliografia

• 1. Andrzejewski R., Stabilność ruchu pojazdów kołowych, WNT, Warszawa, 1997.
• 2. Gidlewski M.: Wpływ położenia środka masy na zachowanie się samochodu ciężarowego w ruchu krzywoliniowym. Zeszyty Naukowe Instytutu Pojazdów 4(16)/95. PW SiMR, Warszawa 1995.
• 3. Gidlewski M., Kozioł S., Zbrowski A.: Metody badań własności jezdnych samochodów z wysoko położonym środkiem masy. Logistyka 6/2011, s. 1103-1114.
• 4. ISO 14792:2011 “Road vehicles - Heavy commercial vehicles and buses - Steady-state circular tests”.
• 5. ISO 14793:2011 “Road vehicles - Heavy commercial vehicles and buses - Lateral transient response test methods”.
• 6. ISO 14794:2011 “Heavy commercial vehicles and buses - Braking in a turn - Open-loop test methods”.
• 7. ISO 15037-2:2002 “Road vehicles - Vehicle dynamics test methods - Part 2: General conditions for heavy vehicles and buses”.
• 8. Komenda Główna Policji – Biuro Ruchu Drogowego, Zespół Profilaktyki i Analiz: Wypadki drogowe w Polsce w 2010 roku. Warszawa, 2011.
• 9. Kozioł S., Pokorski J., Zbrowski A., Koncepcja systemu technicznego do badań właściwości jezdnych pojazdów pożarniczych, Logistyka 3/2012, s. 1141-1147
• 10. Kozioł S., Zbrowski A., Matras E.: System pomiarowy do rejestracji parametrów ruchu pojazdu bezzałogowego. Autobusy-Technika, Eksploatacja, Systemy Transportowe. 3/2013, s. 533 - 542
• 11. Kozioł S, Zbrowski A.: System pomiarowy do badań właściwości jezdnych samochodów ciężarowych. TTS Technika Transportu Szynowego 9/2012, s 305 – 314
• 12. Kozioł S., Matras E., Zbrowski A.: Modular system for testing the stability and safety of specialised height rescue vehicles. Solid State Phenomena Vol. 199, Mechatronic Systems and Materials V, (2013), s.55– 60.
• 13. Litwinow A., Kierowalność i stateczność samochodu, WKŁ, Warszawa 1976.
• 14. PN-EN 1846-1:2011 Samochody pożarnicze - Podział i oznaczenie.
• 15. Prochowski L., Pojazdy samochodowe, Mechanika ruchu, wydanie 2, WKiŁ, Warszawa 2009.
• 16. Prochowski L., Gidlewski M., Jemioł L., Pokorski J.: „Analiza zagrożeń związanych z eksploatacją sprzętu gaśniczego i ratownictwa technicznego stosowanego w czasie akcji ratowniczych i metody badań samochodów pożarniczych”. PIMOT, Warszawa 2013.
• 17. Prochowski L., Kozioł S.: Zagrożenia w ruchu pojazdów z wysoko położonym środkiem masy, Problemy Eksploatacji 2011 nr 2, s 297-308
• 18. Rogulski J., Wantoch-Rekowski R., Koszela J., Majka A.: Koncepcja symulatora do szkolenia kierowców pojazdów pożarniczych PSP w zakresie zadań realizowanych w ramach Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza, 2012/4, s. 71-81.
• 19. Zbrowski A., Jóźwik W.: Determination of the speed of an unmanned rescue vehicle. 9th International Conference Mechatronic Systems and Materials MSM 2013. 01 - 03 July 2013 Vilnius, Lithuania. Abstract book, s. 264-265.
• 20. Zomotor A., Fahrwerktechnik: Fahrverhalten. VOGEL Buchverlag Würzburg, 1987.