Hydrochemiczna charakterystyka wód źródlanych torfowiska kopułowego koło Łabędnika na Równinie Sępopolskiej

• Autorzy: Burandt P. , Kalinowski A. , Glińska-Lewczuk K. , Śmiechowski W.

Warianty tytułu

EN

Hydrochemical characteristics of artesian spring mire near Labednik on the Sepopolska Plain

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rzadką i interesującą odmianę torfowisk niskich na obszarach pojeziernych stanowią kopulaste torfowiska źródliskowe. Największe z nich wykształciły się na obszarze Równiny Sępopolskej, stanowiącej nieckę wypełnioną iłami zastoiskowymi i glinami moreny dennej. Celem badań było rozpoznanie warunków hydrologicznych i hydrochemicznych torfowiska źródliskowego zasilanego wodami naporowymi. W wyniku badań stwierdzono, iż naturalny wypływ wód naporowych ma wpływ na wykształcenie się specyficznych cech torfowiska źródliskowego niskiego o charakterze kopuł. Odpływ ze źródlisk jest ustabilizowany z tendencją do zmniejszania. Skład chemiczny wód wskazuje na duży udział składników pochodzących z denudacji chemicznej, podczas gdy procesy rozkładu torfu na kopułach odzwierciedlają zmiany stężeń mineralnych form azotu i fosforu. Wskaźnikami intensywnego wietrzenia chemicznego na obszarze źródliskowym są: 3 HCO , Ca2+ i Cl–.

EN

Rare and interesting type of mires on postglacial areas show copulas of artesian spring mires. On the Sepopolska Plain, they appeared in the basin filled with clays of marginal lakes and ground moraine. The aim of the research was to recognize hydrochemical properties of outflow from the artesian spring mire located near Labednik on the Sepopolska Plain. The results of the study showed that artesian springflow is considered to be that which originates from confined aquifiers. The outflow is hydrodynamically stable with the tendency to decreasing. Chemical composition of springflow is made up of elements originated mainly from chemical weathering, whereas biochemical processes of the peat decay in the spring dome are responsible for seasonal changes of mineral forms of nitrogen and phosphorus. The indices of intensive chemical weathering in the spring areas are components considered to be of mainly lithospheric origin as HCO3 –, Ca2+ and Cl–.

Słowa kluczowe

PL

torfowiska źródliskowe; wody podziemne; jakość wód; wydajność źródeł

EN

spring mire; groundwater; water quality; discharge

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2011
• Tom: Vol. 5, No. 2
• Strony: 511--518
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Burandt P.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl. Łódzki 2, 10-756 Olsztyn, tel. [phone], fax [phone]
• [e-mail]

autor

Kalinowski A.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl. Łódzki 2, 10-756 Olsztyn, tel. [phone], fax [phone]
• Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Regionalna Stacja Hydrologiczno-Meteorologiczna w Olsztynie, ul. Sielska 34, 10-802 Olsztyn, tel. [phone], fax [phone]

autor

Glińska-Lewczuk K.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl. Łódzki 2, 10-756 Olsztyn, tel. [phone], fax [phone]

autor

Śmiechowski W.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl. Łódzki 2, 10-756 Olsztyn, tel. [phone], fax [phone]

Bibliografia

• [1] Łachacz A., Szymkiewicz-Dąbrowska D. i Dąbrowski S.: O ochronę torfowisk źródliskowych na Równinie Sępopolskiej. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 1995, 51(4), 45-51.
• [2] Kondracki J.: Geografia fizyczna Polski. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2000.
• [3] PLH280047.: NATURA 2000, Standardowy Formularz Danych (SDF) dla SOOS „Torfowiska źródliskowe koło Łabędnika”.
• [4] Bajkiewicz-Grabowska E., Magnuszewski A. i Mikulski Z.: Hydrometria. Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 1993.
• [5] Hermanowicz W., Dożyńska W., Dojlido J. i Koziorowski B.: Fizykochemiczne badania wody i ścieków. Arkady, Warszawa 1999.
• [6] Stachy A.: Atlas hydrograficzny Polski. IMGW, Warszawa 1986.
• [7] Chmiel S.: Hydrochemiczna charakterystyka wód źródlanych międzyrzecza Wisły i Bugu. Źródła Polski. Stan badań, monitoring i ochrona. Regionalne Centrum Edukacji Ekologicznej w Olsztynie, Olsztyn 1999, 37-45.