Tearing the space apart. Responsible participation or self-serving participation

• Autorzy: Barełkowski Robert

Identyfikatory

DOI

10.21005/pif.2021.45.C-01

Warianty tytułu

PL

Rozdzieranie przestrzeni. Partycypacyjna odpowiedzialność czy partycypacyjna prywata

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

Participation in spatial planning has specific origins rooted in the ideology that in the past was responsible for inhuman actions and large-scale social manipulations. This article is an account onparticipation, written in the context of over twenty years of experience in actively introducing participatory techniques into various planning procedures. The original assumptions about making spatial planning a matter of importance to local communities had to collide with the reality determined both by the authorities and by individual and collective interests. The attempt to reorient the paradigm of social participation is aimed at preserving many of its positive features.

PL

Partycypacja w planowaniu przestrzennym ma specyficzne korzenie utkwione w ideologii, która w przeszłości odpowiadała za nieludzkie działania i społeczne manipulacje wielkiej skali. Artykuł ten jest rozrachunkiem z partycypacją, spisanym w kontekście ponad dwudziestu lat doświadczeń w aktywnym wprowadzaniu technik partycypacyjnych do różnych procedur planistycznych. Pierwotne założenia o uczynieniu planowania przestrzennego sprawą ważną dla lokalnych społeczności musiały zderzyć się z rzeczywistością zarówno determinowaną przez władzę, jak i przez indywidualne i zbiorowe interesy. Podjęta tu próba reorientacji paradygmatu partycypacji społecznej ma na celu zachowanie wielu jej pozytywnych cech.

Słowa kluczowe

EN

spatial planning; urban design; social participation; planning procedures; activism

PL

planowanie przestrzenne; projektowanie urbanistyczne; partycypacja społeczna; procedury planistyczne; aktywizm

• Wydawca: Wydawnictwo Uczelniane Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie
• Czasopismo: Przestrzeń i Forma
• Rocznik: 2021
• Tom: nr 45
• Strony: 77--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 37 poz., fot., tab.

Twórcy

autor

Barełkowski Robert

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydział Architektury. Katedra Projektowania Architektonicznego

• https://orcid.org/0000-0002-2375-4257

Bibliografia

• [1] Alinsky, S.: 1989, Rules for Radicals: A Practical Primer for Realistic Radicals, Vintage Books, New York.
• [2] Arnstein, S. R.: 1969, A Ladder of Citizen Participation, JAIP, Vol. 35, No. 4, 216-224.
• [3] Barełkowska, K., Barełkowski, R., Chlasta, L. i Wardęski, Ł.: 2013, Plany ochronne – narzędzie zachowania walorów krajobrazowych, w R. Barełkowski (red.): Harmonizowanie przestrzeni. Perspektywy, studia, interwencje, Wydawnictwo Exemplum, Poznań, 137-147.
• [4] Barełkowski, R.: 2000, Metoda P.R.S. jako metoda sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego a kontekst architektury regionalnej i tradycyjnej wobec procesów transurbacji na obszarach wiejskich, w praca zbiorowa, Dziedzictwo kulturowe fundamentem rozwoju cywilizacji, referaty, materiały konferencyjne, Międzynarodowa Konferencja Konserwatorska Kraków 2000, Politechnika Krakowska, Kraków, 345-350.
• [5] Barełkowski, R.: 2001, Techniki informatyczne w architekturze i urbanistyce, Ośrodek Wydawnictw Naukowych, Polska Akademia Nauk, Poznań.
• [6] Barełkowski, R.: 2005, Web-based social participation in the process of town planning, w J. P. Duarte, G. Ducla-Soares and A. Zita Sampaio (eds.), Digital Design: The Quest for New Paradigms, Technical University of Lisbon, Lisbon, 557-564.
• [7] Barełkowski, R.: 2014, Problemy implementacji projektowania partycypacyjnego w Polsce, Przestrzeń i Forma, 22, vol. 3, 25-46.
• [8] Barełkowski, R.: 2015, FAST Matrix – depicting the time-related aspect of urban development, in C. A. Brebbia, and W. F. Flores-Escobar (eds.) The Sustainable City X. Urban Regeneration and Sustainability, WIT Transactions on Ecology and the Environment, Vol. 194, Wessex Institute of Technology, WIT Press, Southampton & Boston, 3-10.
• [9] Barełkowski, R.: 2019, Architectural Programming for Balanced Local Urban Centres, Sustainable City 2019. WIT Transactions on Ecology and the Environment, WIT Press, Vol. 238, 555-567.
• [10] Barełkowski, R., Barełkowska, K., Chlasta, L., Janusz, J., Wardęski, Ł: 2016, Towards the Autonomy of Urban Management: Simple System as a Solution for Complex Urban Environment, International Journal of Design & Nature and Ecodynamics, Vol. 11, No 4, 522-531.
• [11] Barełkowski, R. i Wojtyra, B.: 2018, Programowanie sanacji przestrzeni wiejskiej. Autorskie mechanizmy planistyczne na rzecz zrównoważonego kształtowania obszarów wiejskich, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica, Społeczny wymiar innowacyjności na obszarach wiejskich 2, No 32, 31-49.
• [12] Brenner, N.: 2000, The Urban Question as a Scale Question: Reflections on Henri Lefebvre, Urban Theory, and the Politics of Scale, International Journal of Urban and Regional Research, Vol. 24/2, 361-378. Castells, M.: 1977, The Urban Question. A Marxist Approach, Edward Arnold, London.
• [13] Cohen, J. M. and Uphoff, N. T.: 1980, Participation’s Place in Rural Development: Seeking Clarity through Specificity, World Development, Vol. 8, 213-235.
• [14] Czekiel-Świtalska, E.: 2013, Prognoza skutków finansowych uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego a budżet gminy, Przestrzeń i Forma, 19, 51-62.
• [15] Deshler, D. and Sock, D.: 1985, Community Development Participation: A Concept Review of the International Literature, International League for Social Commitment in Adult Education, paper, Ljungskile, 22-26.
• [16] Hayward, C., Simpson, L. and Wood, L.: 2004, Still Left Out in the Cold: Problematising Participatory Research and Development, Sociologia Ruralis, Vol. 44(1), 95-108.
• [17] Holgersen, S.: 2020, On Spatial Planning and Marxism: Looking Back, Going Forward, Antipode, Vol. 52, No. 3, 800-824.
• [18] Jankowski, P., Kaczmarek, T., Zwoliński, Z., Bąkowska-Waldmann, E., Brudka, C., Czepkiewicz, M., Mikuła, Ł. and Młodkowski, M.: 2018, Zastosowanie aplikacji geoankiety i geodyskusji w partycypacyjnym planowaniu przestrzennym – dobre praktyki, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań.
• [19] Janusz, J.: 2019, Model rozwoju obszarów zabudowy jednorodzinnej i jego zastosowanie w projektowaniu urbanistycznym, Ph. D. thesis, Wydział Budownictwa i Architektury, Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Szczecin.
• [20] Kaczmarek, T. and Wójcicki, M.: 2016, Participation in Public Consultation on Spatial Planning Documents. The Case of Poznań City, Quaestiones Geographicae, 35(2), 71-81.
• [21] Kantsperger, M., Thees, H. and Eckert, C.: 2019, Local Participation in Tourism Development - Roles of NonTourism Related Residents of the Alpine Destination Bad Reichenhall, Sustainability, 11(6947), 1-23.
• [22] Kay, J. J.: 2000, Ecosystem as self-organizing Holarchic Open Systems: Narratives and the Second Law of
• [23] Thermodynamics, in S. E. Jorgensen and F. Mueller (eds.), Handbook of Ecosystem Theories and Management, CRC Press – Lewis Publishers, 135-160.
• [24] Kobielska, K.: 2015, Partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym na przykładzie Polski, Acta Universitatis Wratislaviensis, No. 3656, Prawo 318, 105-119.
• [25] Koestler, A,: 1967, The Ghost in the Machine, Hutchinson & Co., London.
• [26] Kołakowski, L.: 1989, Główne nurty marksizmu. T. III, Wydawnictwo Krąg-Pokolenie, Warszawa.
• [27] Low, N,: 1990, Class, politics, and planning: from reductionism to pluralism in Marxist class analysis, Environment and Planning A, Vol. 22, 1091-1114.
• [28] Miessner, M.: 2016, Niezależna praktyka. Koszmar partycypacji, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa.
• [29] Nadin, V., Stead, D., Dąbrowski, M. and Fernandez-Maldonado, A. M.: 2020, Integrated, adaptive, and participatory spatial planning: trends across Europe, Regional Studies, doi: 10.1080/00343404.2020.1817363, 1-13.
• [30] Nęcka, G.: 2014, Szeroka partycypacja społeczna w planowaniu przestrzennym na poziomie lokalnym, E. Kaczmarska i P. Raźniak (red.), Społeczno-ekonomiczne i przestrzenne przemiany struktur regionalnych, Vol. 2., Oficyna Wydawnicza AFM, Kraków 137-159.
• [31] Paden, R.: 2003, Marxism, Utopianism, and Modern Urban Planning, Utopian Studies, Vol. 14, No. 1, 82-111.
• [32] Sanoff, H.: 2000, Community Participation Methods in Design and Planning, John Wiley and Sons, New York.
• [33] Saunders, P.: 2005, Social Theory and the Urban Question, Routledge, London.
• [34] Siemiński, W.: 2015, Poglądy polskich urbanistów na rolę partycypacji społecznej w planowaniu przestrzennym, Człowiek i Środowisko, 39 (2), 49-65.
• [35] Siemiński, W. i Tarchalska, E.: 2020, O poszerzanie podejścia do partycypacji społecznej w kształtowaniu przestrzeni, Urban Development Issues, 66, 183-188.
• [36] White, S. C.: 1996, Depoliticising development: The uses and abuses of participation, Development in Practice, 6/1, 6-15.
• [37] Wójcicki, M.: 2013, Pojęcie, istota i formy partycypacji społecznej w procesie planowania przestrzennego, Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, Nr 24, 169-183.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).