Quaternary valley levels and river terraces in the western part of the Holy Cross Mountains

• Autorzy: Dzierżek Jan , Lindner Leszek , Cabalski Krzysztof

Identyfikatory

DOI

10.24425/sq.2019.126383

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

According to the current state of research five sand-gravel accumulation levels of Quaternary age are visible in the morphology of the western part of the Holy Cross Mountains, within the Wierna Rzeka, Hutka and Bobrza river valley systems and the lower stretches of the Biała Nida and Czarna Nida river valleys. Two upper levels (V and IV) correspond to valleys formed during the Odranian Glaciation-Saalian, MIS6 and its reccesional phases under the influence of proglacial and extraglacial waters beyond the extent (to the east) of the maximal ice-sheet limit of this glaciation, reaching to the present-day Leśnica-Gnieździska-Łopuszno line. Two lower levels (III and II) are terraces that were typically formed during the climatic conditions thatprevailed during Vistulian stadials. Sands and gravels of the three upper levels (V−III) contain numerous debris flow deposits and cryoturbation structures documenting periglacial conditions during their accumulation. The lowermost level (I) is a typical Holocene floodplain.

Słowa kluczowe

EN

Holy Cross Mountains; Quaternary; palaeogeography; valley sediments; fluvial forms

• Wydawca: Institute of Geological Science Polish Academy of Science
• Czasopismo: Studia Quaternaria
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 36, Nr 2
• Strony: 109--118
• Opis fizyczny: Bibliogr. 39 poz., rys.

Twórcy

autor

Dzierżek Jan

• University of Warsaw, Faculty of Geology, Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, Poland

autor

Lindner Leszek

• University of Warsaw, Faculty of Geology, Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, Poland

autor

Cabalski Krzysztof

• University of Warsaw, Faculty of Geology, Żwirki i Wigury 93, 02-089 Warszawa, Poland

Bibliografia

• 1. Cabalski, K., Dzierżek, J., Kowalczyk, S., 2018a. Subsurface deposits at the foot of the Grzywy Korzeczkowskie Range in the site Mosty, Holy Cross Mts. (Osady przypowierzchniowe u podnóży Grzyw Korzeczkowskich w Mostach (Góry Świętokrzyskie) w obrazie GPR). In: Lejzerowicz, A. (Ed.), Materiały III Ogólnopolskiego Sympozjum Geointerdyscyplinarnych Metod Badawczych ECEG, Chęciny, 11–13 kwietnia 2018, 29 (in Polish).
• 2. Cabalski, K., Dzierżek, J., Kowalczyk, S., 2018b. Pleistocene periglacial structures in the Mosty site, near Chęciny (The Holy Cross Mountains). In: Ludwikowska-Kędzia, M., Wiatrak, M. (Eds), Mat. XXV Konferencji Stratygrafia Plejstocenu Polski “Plejstocen Gór Świętokrzyskich”, 78–80, Huta Szklana, 3–7 września 20018, Politechnika Świętokrzyska, Uniwersytet Jana Kochanowskiego, Kielce (in Polish with English summary).
• 3. Czarnocki, J., 1931. Dyluwium Gór Świętokrzyskich. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego 7, 82–105 (in Polish with German summary).
• 4. Czarnocki, J., 1938. Ogólna mapa geologiczna Polski w skali 1:100 000, ark. 4, Kielce. Instytut Geologiczny, Warszawa (in Polish).
• 5. Dżułyński, S., 1966. Sedimentary structures resulting from convection- like pattern of motion. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego 36 (1), 3–21.
• 6. Filonowicz, P., 1972. Pleistocene deposits in the SW part of Holy Cross Mts. Rocznik Polskiego Towarzystwa Geologicznego 42 (1), 105–116 (in Polish with English summary).
• 7. Filonowicz, P., Lindner, L., 1986. Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Piekoszów. Wydawnictwa Geologiczne, Warszawa (in Polish).
• 8. Giżejewski, J., Lindner, L., 1977. Czarnów – deposition of fluvioperiglacial sediments in the Sufraganiec Valley and their stratigraphic position (in Polish with English summary). In: Lindner, L., Michalska, Z. (Eds), Przewodnik Sympozjum Terenowego „Czwartorzęd zachodniej części regionu świętokrzyskiego”, 7–13, Warszawa- Kielce, 6–10 czerwca 1977, Wydawnictwa Geologiczne.
• 9. Hakenberg, M., 1973. Mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000, ark. Chęciny. Inst. Geol. Warszawa (in Polish).
• 10. Hakenberg, M., Lindner, L., 1971. Quaternary deposits of the middle Nida Valley. Acta Geologica Polonica 21 (2), 241–264 (in Polish with English summary).
• 11. Hakenberg, M., Lindner, L., 1973. Holocene history of the middle Nida Valley. Acta Geologica Polonica 23(2), 435–444 (in Polish with English summary).
• 12. Kalicki, T., Frączek, M., Przepióra, P., Kusztal, E., Kłusakiewicz, E., Malęga, E., 2019. Late Quaternary geomorphology and geoarchaeology in the rivers of the Holy Cross Mountains region, central Europe. Quaternary Research 91, 584–599.
• 13. Klatka, T., 1965. Geomorfologia Gór Świętokrzyskich. Roczniki Gleboznawcze 15, 129–162 (in Polish with English summary).
• 14. Konon, A., 2008. Tectonic subdivision of Poland: Holy Cross Mountains and adjacent areas. Przegląd Geologiczny 56(10), 921–926 (in Polish with English summary).
• 15. Kowalski, B. J., 2002. Origin and age of the flooded and above flooded (high) terrace of the middle part of the Lubrzanka Valley in the Holy Cross Mts. In: Jaśkowski, B. (Ed.), Periglacial issues of Poland and areas of neighbourhood. Prace Instytutu Geografii Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach 8, 151–215 (in Polish with English summary).
• 16. Krupa, J., 2013. Naturalne i antropogeniczne procesy kształtujące dno doliny Czarnej Nidy w późnym vistulianie i holocenie. Folia Quaternaria 81 (1), 5–174 (in Polish with English summary).
• 17. Krupa, J., 2015. Natural and anthropogenic channel pattern changes in the mid-mountain Valley during the Late Glacial and Holocene, Polish Uplands. Quaternary International 370, 55–65.
• 18. Lindner, L., 1971. Loess deposits at Oblęgorek near Kielce (Holy Cross Mts.). Acta Geologica Polonica 21(2), 265–278 (in Polish with English summary).
• 19. Lindner, L., 1972. Pleistocene stratigraphy and palaeogeomorphology of the north-western margin of the Holy Cross Mountains, Poland Studia Geologica Polonica 35, 1–113 (in Polish with English summary).
• 20. Lindner, L., 1977a. Pleistocene glaciations in the western part of theHoly Cross Mountains (central Poland). Studia Geologica Polonica 53, 1–143 (in Polish with English summary).
• 21. Lindner, L., 1977b. The age of river flood-terraces from the Góry Świętokrzyskie in the light of 14C datings of the “black oak” levels Kwartalnik Geologiczny 21(2), 325–334 (in Polish with English summary).
• 22. Lindner, L., 1984. The Holy Cross Mts. Region (Region Świętokrzyski). In: Sokołowski, S., Mojski, J.E. (Ed.), Budowa geologiczna Polski, t. 1, Stratygrafia, część 3b, Kenozoik – czwartorzęd, 33–35, 65–73, 113–145, 255–286, 326–330. Wydawnictwa Geologiczne.
• 23. Lindner, L., Braun, J.J., 1974. Stratigraphie du Quaternaire et développement morphologique de la vallée de la Bobrzyczka aux environs de la grotte de Raj. In: Rubinowski, Z. (Ed.), Badania i udostępnienie jaskini Raj, 131–141, Wydawnictwa Geologiczne (in Polish with French summary).
• 24. Lindner, L., Dzierżek, J., 2013. Pleistocene glaciations and interglacials in the Holy Cross Mts. Region – a new approache. In: Bąbel, M., Dzierżek, J., Olszewska-Nejbert, D. (Eds), Od Czarnohory po Góry Świętokrzyskie – geologiczne peregrynacje, Polsko-Ukraińska Sesja Naukowa, Warszawa-Bocheniec, 15–19 października 2013, 39–44, Instytut Geologii Podstawowej Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego (in Polish).
• 25. Lindner, L., Dzierżek, J., 2019. Pleistocene deposits in the western part of the Holy Cross Mountains. Studia Quaternaria 36 (2), 75–85.
• 26. Lindner, L., Kowalski, W.R., 1974. Quaternary cover around Mt. Miedzianka in the Holy Cross Mts. Acta Geologica Polonica 24 (2), 415–424 (in Polish with English summary).
• 27. Lindner, L., Mastella, L., 2002. Origin and age of the Wierna Rzeka (Łososina) gorge in the vicinity of Bocheniec, SW Mesozoic margin of the Holy Cross Mts. In: Jaśkowski, B. (Ed.), Geomorphological issues of the mountains and uplands in Poland. Prace Instytutu Geografii Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach 6, 21–46 (in Polish with English summary).
• 28. Lindner, L., Rzętkowska-Orowiecka, A., 1998. New data on interglacial sediments at Zakrucze near Małogoszcz, the Holy Cross Region. Geological Quarterly 42 (2), 201–207.
• 29. Ludwikowska-Kędzia, M., Olszak, L., 2000. Terasa wysoka doliny Belnianki w rejonie Słopca Szlacheckiego – budowa i wiek osadów. Materiały konferencyjne „Geomorfologia gór i wyżyn w Polsce, kontrowersje i nowe spojrzenia”, Wólka Milanowska, 16–19.05. 2000. IG WSP, Kielce, 76–78 (in Polish).
• 30. Ludwikowska-Kędzia, M., Olszak I., 2009. Lithology and stratigraphy of periglacial slope sediments of the Bielińskie Range near Huta Stare Koszary. In: Ludwikowska-Kędzia, M., Wiatrak, M. (Eds), Known data – new interpretations in the field of geology and geomorphology of the Holy Cross Mountains. Instytut Geografii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, 75–89 (in Polish with English summary).
• 31. Ludwikowska-Kędzia, M., Pawelec, H., 2011. Osady glacigeniczne w rejonie Mąchocic Kapitulnych. In: Ludwikowska-Kędzia, M, Wiatrak, M. (Eds), Geologia i geomorfologia Regionu Świętokrzyskiego. Instytut Geografii UJK, Kielce, 71–87 (in Polish).
• 32. Ludwikowska-Kędzia, M., Pawelec, H., 2014. Depositional environment of the glacigenic deposits from the Holy Cross Mountains (Poland) – interpretation based on macro- and microstructure analyses Geological Quarterly 58 (4), 807–826.
• 33. Ludwikowska-Kędzia, M., Pawelec, H., Adamiec, G., 2015. Sedminetological interpretation and stratigraphical position of glaciogenic deposits in the Napęków area (Holy Cross Mountains, Poland). Geologos 21 (4), 261–284.
• 34. Łyczewska, J., 1968. L’accumulation fluvio-périglaciaire dans la partie central du Bassin de la Nida, Pologne Centrale. Biuletyn Peryglacjalny 17, 125–147.
• 35. Łyczewska, J., 1971. The Quaternary of the Góry Świętokrzyskie Region. Prace Instytutu Geologicznego 64, 5–108 (in Polish with English summary).
• 36. Madeyska, T., 1974. Litologie et stratigraphie des sédiments dans la grotte de Raj. In: Rubinowski, Z. (Ed.), Badania i udostepnienie jaskini Raj, 61–91, Wydawnictwa Geologiczne (in Polish with French summary).
• 37. Marks, L., Dzierżek, J., Janiszewski, R., Kaczorowski, J., Lindner, L., Majecka, A., Makos, M., Szymanek, M., Tołoczko-Pasek, A., Woronko, B., 2016. Quaternary stratigraphy and palaeogeography of Poland. Acta Geologica Polonica 66 (3), 403–427.
• 38. Pawelec, H., Ludwikowska-Kędzia, M., 2016. Macro- and micromorphologic interpretation of relic periglacial slope deposits from the Holy Cross Mountains, Poland. Permarfost and Periglacial Processes 27 (2), 227–247.
• 39. Zieliński, T. 1995. Kod litofacjalny i litogenetyczny – konstrukcja i zastosowanie. In: Mycielska-Dowgiałło, E., Rutkowski, J. (Eds), Badania osadów czwartorzędowych. Wybrane metody i interpretacja wyników, Uniwersytet Warszawski, 220–235 (in Polish with English summary).