Traditional craft – dilemmas and challenges on the example of woodworking occupations

• Autorzy: Herudzińska Małgorzata H. , Mańkowski Piotr

Identyfikatory

DOI

10.5604/01.3001.0055.0074

Warianty tytułu

PL

Tradycyjne rzemiosło – dylematy i wyzwania na przykładzie zawodów związanych z obróbką drewna

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The article focuses on the social perception of woodworking, the knowledge Poles have on the related customs and occupations (in the past and at present), potential interest in workshops and training courses connected with woodworking, and the purchase of wood products manufactured in a traditional way. A quantitative study was prepared based on direct interviews which were conducted with the use of electronic equipment, the Computer Assisted Personal Interview (CAPI/MOBI) on a representative, random and quota sampling of adult Poles (N=1000). The research results showed that there is a significant social and cultural value in preserving traditional skills connected with woodworking, which translates into social readiness to support such traditions through education as well as buyer preferences. While a clear majority of respondents demonstrate a very low level of knowledge about woodworking occupations and related traditions (both about the past and present), being equipped with the same determines to a large extent individuals’ propensity to purchase wooden products traditionally made. Therefore, the social argument for educating about former occupations, customs, traditions and skills connected with woodworking is of crucial importance. The article was written under the Minister of Science and Education's Science for Society Programme as part of the project entitled “(Non-) Surviving occupations, skills and customs in rural communities of the Mazowsze Region and Eastern Poland” (NdS/536514/2021/2021).

PL

Tradycyjne rzemiosło – dylematy i wyzwania na przykładzie zawodów związanych z obróbką drewna. W artykule skupiono się na społecznej percepcji, wiedzy Polaków o zawodach i zwyczajach (w przeszłości oraz współcześnie) oraz potencjalnym zainteresowaniu udziałem w warsztatach i szkoleniach związanych z obróbką drewna, a także zakupem produktów z drewna wytwarzanych w sposób tradycyjny. Badanie ilościowe zostało przeprowadzone z wykorzystaniem techniki wywiadów bezpośrednich realizowanych z użyciem sprzętu elektronicznego Computer Assisted Personal Interview (CAPI/MOBI) na reprezentatywnej losowo-kwotowej próbie dorosłych Polaków (N=1000). Wyniki badań ukazały, że istnieje znacząca wartość społeczna i kulturowa w zachowaniu tradycyjnych umiejętności związanych z obróbką drewna, co przekłada się na gotowość społeczną do wspierania tych tradycji zarówno poprzez edukację, jak i poprzez preferencje zakupowe. O ile zdecydowana większość respondentów charakteryzuje się bardzo niskim poziomem wiedzy na temat zawodów oraz tradycji związanych z obróbką drewna (zarówno dotyczącej przeszłości, jak i teraźniejszości), o tyle posiadanie tej wiedzy w znacznym stopniu determinuje skłonność do zakupu produktów drewnianych wytwarzanych w tradycyjny sposób, a zatem istotnym jest postulat społeczny dotyczący konieczności edukacji w zakresie dawnych zawodów, zwyczajów, tradycji i umiejętności związanych z obróbką drewna. Artykuł powstał w ramach realizacji projektu Ministra Edukacji i Nauki „Nauka dla Społeczeństwa” pt. „(Nie) ginące zawody, umiejętności i obyczaje w społecznościach wiejskich Mazowsze i Polska Wschodnia” (NdS/536514/2021/2021).

Słowa kluczowe

EN

traditional craft; occupations connected with woodworking

• Wydawca: Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
• Czasopismo: Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW. Forestry and Wood Technology
• Rocznik: 2023
• Tom: No. 124
• Strony: 111--123
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., rys.

Twórcy

autor

Herudzińska Małgorzata H.

• Department of Sociology, Institute of Sociological Sciences and Pedagogy of the Warsaw University of Life Sciences

• https://orcid.org/0000-0003-3138-5778

autor

Mańkowski Piotr

• Department of Wood Science and Wood Protection, Institute of Wood Sciences and Furniture of the Warsaw University of Life Sciences

• https://orcid.org/0000-0003-4459-5029

Bibliografia

• 1. BOGUSZEWSKI R., HERUDZIŃSKA M.H., 2024: (Nie)ginące zawody i tradycje związane z obróbką drewna, Raport z badań ilościowych, https://nieginacezawody.pl/ [dostęp: 20.06.2024].
• 2. BURSZTA J., (red.), 1964: Kultura ludowa Wielkopolski, t. 2, Wydawnictwo Poznańskie.
• 3. SIWIEC R.: Dawnych rzemiosł rzewny czar…, https://www.swietokrzyskie.pro/dawnych-rzemiosl-rzewny-czar/,[dostęp: 20.06.2024].
• 4. GRABOWSKI A., 2017: Zanikające zawody, profesje i zajęcia (w Polsce, w Wielkopolsce, w gminie Dąbie), Towarzystwo Przyjaciół Miasta Dąbie, 2017; http://www.gminadabie.pl/asp/pliki/60_lat_minelo/ksiazka_adam_grabowski_zanikajace_zawody__profesje_i_zajecia.pdf [dostęp: 20.06.2024].
• 5. KOŁODZIEJSKA B., 2000: Miejsce kultury ludowej w życiu współczesnym (na przykładzie Województwa Lubuskiego), „Rocznik Lubuski” 2000, tom XXVI, cz. I, http://zbc.uz.zgora.pl/repozytorium/Content/55318/9_kolodziejska_miejsce.pdf. [dostęp: 20.06.2024].
• 6. PAPROCKA W. 1967: Przemysł domowy, rzemiosło i chałupnictwo wsi kurpiowskiej puszczy zielonej. PAN Wrocław Warszawa Kraków.
• 7. POKROPEK M., 1976: Budownictwo ludowe w Polsce. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza Warszawa.
• 8. POKROPEK M., 2021: Etnografia-Materialna kultura ludowa Polski na tle porównawczym, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• 9. RUTZE M., HORNER A., 1957: Rzemieślnicza produkcja pojazdów. Wydawnictwa przemysłu Lekkiego, Warszawa
• 10. SUDER J., 2006: Gawędy o drzewach wykorzystywane w edukacji leśnej, „Studia i Materiały Centrum Edukacji Przyrodniczo-Leśnej” 2006, R. 8. Zeszyt 3 (13).
• 11. SZYMAŃSKA A., (oprac.): Wymarłe zawody – cz. 1, Rolniczy Magazyn Elektroniczny, https://rme.cbr.net.pl/index.php/archiwum-rme/798-lipiec-sierpien-nr-86/kultura-i-tradycje-ludowe [dostęp: 20.06.2024].
• 12. Tradycyjne rzeźby we współczesnym wydaniu, https://infotec-cnc.com/tradycyjne-rzezby-stanislaw-stas/ [dostęp: 20.06.2024]. 13. WAWRUCH H., 2007: Zanikające zawody na wsi, „Rocznik Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie” 2007, t. 24.
• 13. WAWRUCH H., 2007: Zanikające zawody na wsi, „Rocznik Muzeum Narodowego Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie” 2007, t. 24.
• 14. WREDE M., 2021: Tradycyjne narzędzia stolarskie. Kolekcja historyka. Muzealnictwo(62), p.41-52. doi:10.5604/01.3001.0014.8755
• 15. ZURAWSKA T., 1989: Paradne pojazdy w Polsce. XVI-XVIIIw. Muzeum Zamek w Łańcucie PWN Warszawa-Kraków
• 16. WAWRONOWICZ R., 2014: Szlakiem tradycji rzemieślniczych, http://archiwalna.www.skoczow.pl/data/other/szlakiem_tradycji_rzemieslniczych.pdf. [dostęp: 20.06.2024]. 17. https://www.druktur.com/producent-pamiatek-turystycznych-regionalnych.html [dostęp 22.07.2024]. 18. https://nieginacezawody.pl/z-drewnem-ci-do-twarzy/ [dostęp 22.07.2014].
• 17. https://www.druktur.com/producent-pamiatek-turystycznych-regionalnych.html [dostęp 22.07.2024].
• 18. https://nieginacezawody.pl/z-drewnem-ci-do-twarzy/ [dostęp 22.07.2014].

Uwagi

Artykuł powstał w ramach realizacji projektu Ministra Edukacji i Nauki „Nauka dla Społeczeństwa” pt. „(Nie) ginące zawody, umiejętności i obyczaje w społecznościach wiejskich Mazowsze i Polska Wschodnia” (NdS/536514/2021/2021).