Effect of retention reservoirs in protecting lakes from runoff pollution in rural areas

• Autorzy: Skonieczek P. , Koc J. , Duda M.

Warianty tytułu

PL

Wpływ zbiorników retencyjnych w ochronie jezior przed zanieczyszczeniami spływającymi z obszarów wiejskich

• Języki publikacji: PL EN

Abstrakty

PL

Badania nad wpływem zbiornika retencyjnego w ochronie jezior przed spływem zanieczyszczeń ze zlewni rolniczych prowadzono w okresie dwóch lat hydrologicznych 2005/2006. Do badań szczegółowych wytypowano zbiornik retencyjny znajdujący się w dolinie końcowego biegu strugi Sząbruk położonej w północno-wschodniej Polsce, w makroregionie Pojezierza Mazurskiego i mezoregionie Pojezierza Olsztyńskiego. Badana zlewnia składa się z części leśnej i rolniczej. W dolnej części strugi Sząbruk znajduje się zbiornik retencyjny zamknięty groblą i mnichem. Odpływ ze zbiornika kierowany jest końcowym odcinkiem strugi Sząbruk do Jeziora Wulpińskiego. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, iż średnie stężenie suchej masy, substancji mineralnych oraz ChZTCr w wodach odpływających z badanych zlewni cząstkowych zależało od sposobu i intensyfikacji użytkowania, w zlewniach rolniczych były wyższe niż w odpływie ze zlewni leśnych. W wyniku przepływu wody przez zbiornik retencyjny następował spadek stężenia suchej masy, substancji mineralnych oraz ChZTCr względem zlewni rolniczych, będących przyczyną zanieczyszczeń obszarowych. Ładunek suchej masy, substancji mineralnych, ChZTCr odprowadzany z obszaru zlewni był uzależniony od sposobu jej zagospodarowania. Największy odpływ ładunku badanych wskaźników z jednostki powierzchni stwierdzono w zlewni rolniczych. Zbiornik retencyjny tworzy skuteczną barierę dla zanieczyszczeń obszarowych, redukując ładunek suchej masy o 91%, substancji mineralnych o 92%, ChZTCr o 88%.

EN

The effect of a retention reservoir in lakes protection against the runoff from agricultural catchments was studied during two hydrological years 2005/2006. Detailed investigations were carried out on a retention reservoir situated in a valley, in the lower course of the Szabruk stream in north-eastern Poland, in the Masurian Lakeland macroregion and the Olsztyn Lakeland mesoregion. The catchment area of the Szabruk stream consists of an agricultural and an afforested part. The retention reservoir located in the lower course of the Szabruk stream is enclosed by a dike and is equipped with an outlet box. The outflow from the reservoir passes through the terminal section of the Szabruk stream to Lake Wulpinskie. The average concentrations of dry matter and mineral matter, and the average values of CODCr in the outflow from the studied catchment were determined by the type and intensity of land use, and they were higher in the agricultural catchment than in the afforested catchment. The concentrations of dry matter and mineral matter, and the values of CODCr decreased following the passage of the stream's waters through the retention reservoir, compared with the agricultural catchment. The loads of dry matter, mineral matter and CODCr in the outflow from the analyzed catchment were determined by the type of land use. The highest unit loads were noted in the agricultural catchment. The retention reservoir was found to be an effective barrier to pollutants, reducing the loads of dry matter (by 91%), mineral matter (by 92%) and CODCr (by 88%).

Słowa kluczowe

PL

zbiornik retencyjny; redukcja zanieczyszczeń

EN

retention reservoir; reduction of pollutants

• Wydawca: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
• Czasopismo: Proceedings of ECOpole
• Rocznik: 2013
• Tom: Vol. 7, No. 1
• Strony: 247--251
• Opis fizyczny: Bibliogr. 8 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Skonieczek P.

• Zakład Technologii Produkcji Roślin Okopowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin - PIB, ul. Powstańców Wielkopolskich 10, 85-090 Bydgoszcz, tel. [phone]

autor

Koc J.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl. Łódzki 2, 10-719 Olsztyn, tel. [phone]

autor

Duda M.

• Katedra Melioracji i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, pl. Łódzki 2, 10-719 Olsztyn, tel. [phone]

Bibliografia

• [1] Koc J, Nowicki Z. Przyrodnicze i Techniczne Problemy Ochrony i Kształtowania Środowiska Rolniczego. 1997;91-97.
• [2] Kajak Z. Hydrologia-Limnologia. Ekosystemy wód śródlądowych. Warszawa: Wyd Nauk PWN; 2001.
• [3] Koc J. Rocz AR Poznań. 1998;307(52):101-106.
• [4] Koc J, Skwierawski A. Zesz Probl Post Nauk Roln. 2004;499:125-130.
• [5] Stańczykowska A. Ekologia naszych wód. Warszawa: WSiP; 1997.
• [6] Koc J, Tucholski S, Skonieczek P. Zesz Probl Nauk Roln. 2004;499:135-142.
• [7] Wiater J. J Elementol. 2005;10(3):843-849.
• [8] Hermanowicz W, Dojlido J, Dożańska W, Koziorowski B, Zerbe J. Fizyczno-chemiczne badanie wody i ścieków. Warszawa: Arkady; 1999.