Podstawowe zasady stosowania metod geofizycznych w badaniu osuwisk i terenów zagrożonych osuwiskami

• Autorzy: Pilecki Z. , Pilecka E.

Warianty tytułu

EN

Basic rules of geophysical methods use on the landslide and on the terrain at risk of landslide

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badanie osuwisk i terenów zagrożonych osuwiskami należy do najtrudniejszych zagadnień geofizycznych ze względu na ich wieloprzyczynowość i skomplikowany charakter przebiegu procesu osuwiskowego. Właściwe rozpoznanie geofizyczne wymaga uprzedniego, możliwie szerokiego zebrania i analizy danych geologiczno-inżynierskich o terenie badań, jak również specjalnej metodyki pomiaru, przetwarzania i interpretacji danych geofizycznych. W pracy zdefiniowano przedmiot rozpoznania w badaniach osuwisk i terenów zagrożonych metodami geofizycznymi. Wyróżniono metody geofizyczne, które mają najważniejsze znaczenie w warunkach geologiczno-inżynierskich typowych osuwisk na terenie Polski. Zalicza się do nich metodę georadarową, sejsmiczną i elektrooporową. Przedstawiono podstawowe zasady stosowania metod geofizycznych w badaniu osuwisk i terenów zagrożonych osuwiskami. Autorzy wyróżnili w nich etap przygotowania do pomiarów geofizycznych oraz realizacji badań z podkreśleniem metodyki pomiarowej, przetwarzania i interpretacji danych geofizycznych. Podkreślono również podstawowe zalety i ograniczenia metod geofizycznych.

EN

The study of landslides and terrains at risk of landslide is one of the most difficult geo-physical issues due to their multi-causality and complex nature of the landslide process. A proper geophysical recognition requires precedent, broad collection of geological-engineering data and their analysis about the area of research, as well as a special methodology for measuring, processing and interpretation of geophysical data. The object of recognition in landslide geophysical investigation has been defined in the paper. Geophysical methods, which are of the utmost importance in geological-engineering conditions of typical landslides in Poland have been distinguished. These include the method of GPR, seismic and electrical resistivity. The basic rules for the application of geophysical methods in the study of landslides and terrains at risk of landslide have been presented. The authors have identified them in the stage of preparing for the geophysical surveys and in the stage of research with an emphasis on the methodology of measurement, processing and interpretation of geophysical data. It also highlights the main advantages and limitations of geo-physical methods.

Słowa kluczowe

PL

osuwiska; metody geofizyczne; metodyka badań

EN

landslide; geophysical methods; methodology

• Wydawca: Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 92
• Strony: 131--139
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys.

Twórcy

autor

Pilecki Z.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Pilecka E.

• Politechnika Krakowska, Kraków

Bibliografia

• [1] American Society for Testing and Materials, 1999. Standard Guide for Selecting Surface Geophysical Methods. Designation D-6429, Philadelphia.
• [2] Bestyński, Z. i Trojan, J. 1975. Metody geofizyczne w badaniach stateczności zboczy skalnych. Mat. Badawcze seria specjalna nr 4. Warszawa: IMiGW.
• [3] Ślusarczyk, R. 2001. Możliwości zastosowania geofizyki inżynierskiej w problematyce budownictwa lądowego i wodnego. Mat. Konf. Geofizyka w inżynierii i ochronie środowiska, s. 109–124.
• [4] Dziewański, J. i Pilecki, Z. 2002. Ocena warunków geologiczno-inżynierskich na terenie powierzchniowych ruchów masowych na przykładzie osuwiska w Zgłobicach. Studia, Rozprawy, Monografie 109. Kraków: Wyd. IGSMiE PAN.
• [5] Kamiński i in. 2014 – Kamiński, M., Zientara, P. i Krawczyk, M. 2014. Wykorzystanie tomografii elektrooporowej do badania osuwisk – osuwisko Dzianisz (południowo-zachodnie Podhale). Przegląd Geologiczny t. 62, nr 4, s. 198–203.
• [6] Karczewski, J. i Ziętek, J. 2002. Wykorzystanie metody georadarowej w geofizyce środowiska. Materiały i Prace Instytutu Geofizyki PAN M-27(352), s. 223–232.
• [7] Mościcki, W. J. i Antoniuk, J. 2006. Badania geoelektryczne na przedpolu osuwiska w kopalni diabazu „Niedźwiedzia Góra” koło Krzeszowic. Kwartalnik AGH Geologia t. 32/4, s. 389–404.
• [8] Popiołek i in. 2008 – Popiołek, E., Pilecki, Z., Karczewski, J., Ziętek, J., Kłosiński, J., Baranowski, A., Pilecka, E., Ortyl, Ł., Pszonka, J. i Krawiec, K. 2008. Wpływ rozdzielczości metod falowych na efektywność rozpoznania granic nieciągłości osuwiska Pilecki Z. red. Kraków: Agencja Wydawniczo-Poligraficzna „ART-TEKST”.
• [9] Pilecki, Z. i Harba, P. 2015. Wstępne wyniki badania budowy i właściwości osuwiska metodą interferometrii sejsmicznej z wykorzystaniem wysokoczęstotliwościowego szumu sejsmicznego. Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN nr 89, s. 63–76.
• [10] Pilecki i in. 2007 – Pilecki, Z., Ziętek, J., Karczewski, Pilecka, E. i Kłosiński, J. 2007. The effectiveness of recognizing of failure surface of the Carpathian flysch landslide using wave methods, Proc. 13th European Meeting of Environmental and Engineering Geophysics, 3–5 September 2007, Istambul.

Uwagi

PL

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.