Standardization of digital site plans in Poland

• Autorzy: Tarłowski Igor , Zwirowicz-Rutkowska Agnieszka

Identyfikatory

DOI

10.4467/21995923GP.22.001.17079

Warianty tytułu

PL

Standardyzacja cyfrowych planów stanowisk archeologicznych w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

At the turn of the analogue and digital era in archaeology, in Poland, the earlier forms are still dominant. The National Institute of Cultural Heritage (NID in Polish) sets out the general rules for the development of site plans, which are the part of the archaeological field work documentation. However, NID does not define standards for the development of plans with the use of geoinformation technology. The paper presents some aspects of a digital site plan elaboration. The goal is also to demonstrate how to implement the solution in a Geographical Information System (GIS) application, using the example of QGIS software. On one hand, the solution proposed in this study is in line with the Polish archaeological nomenclature and gives the possibility to take into account data dependencies between sites located in different parts of the country. On the other hand, the proposed system of raw material and found codes may also be used to analyze concepts and phenomena covering an area beyond current national borders (e.g. the Amber Route based on fossil resin from the Baltic region). The description of the proposed archaeological site data model in Unified Modelling Language notation creates great implementation capabilities in any GIS and Database Management System environments. Standardization in the area of digital archaeological documentation and the use of common data structures may extend the possibilities of analysis and interpretation of research results both in the micro (e.g., urban) and macro scale (e.g., international).

PL

Na przełomie ery analogowej i cyfrowej w archeologii, w Polsce, dalej w przewadze jest ta pierwsza. Narodowy Instytut Dziedzictwa zdefiniował ogólne reguły wykonywania planów stanowisk archeologicznych, które mają być przedstawione w dokumentacji z prac archeologicznych. Wytyczne NID nie definiują jednak, jak ma wyglądać standaryzacja poszczególnych elementów, w przypadku wykonywania opracowań za pomocą technologii geoinformacyjnej. Niniejszy artykuł przedstawia wybrane aspekty opracowania cyfrowego planu stanowiska archeologicznego. Celem szczegółowym jest zaprezentowanie sposobu wdrożenia rozwiązania w systemach informacji geograficznej (GIS) na przykładzie QGIS. Opracowana koncepcja, zgodna z polską nomenklaturą archeologiczną, daje możliwość zintegrowania danych między stanowiskami w różnych częściach kraju. Proponowany system kodów surowców i zabytków mógłby mieć także zastosowanie przy analizie koncepcji i zjawisk obejmujących zasięgiem obszar wykraczający poza współczesne granice państw (np. Szlak Bursztynowy oparty na żywicy kopalnej z rejonu Bałtyku). Opis proponowanego modelu danych stanowiska archeologicznego, wykonany przy użyciu UML, stwarza duże możliwości implementacyjne w dowolnym środowisku narzędziowym GIS i systemie zarządzania bazą danych. Standaryzacja w obszarze cyfrowych opracowań archeologicznych oraz stosowanie uzgodnionych struktur danych mogą rozszerzać możliwości na poziomie analizy i interpretacji wyników badań w mikroskali, np. miejskiej lub makro, np. międzynarodowej.

Słowa kluczowe

EN

geographical information system (GIS); archeological documentation; map; feature type catalogue; Unified Modeling Language (UML); UML application schema

PL

system informacji geograficznej (GIS); dokumentacja archeologiczna; mapa; katalog typów obiektów; zunifikowany język modelowania (UML); schemat aplikacyjny UML

• Wydawca: Polska Akademia Umiejętności
• Czasopismo: Geoinformatica Polonica
• Rocznik: 2022
• Tom: T. 21
• Strony: 7--19
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Tarłowski Igor

• Studio of Architecture, Archaeology and Conservation, Warsaw, Poland

autor

Zwirowicz-Rutkowska Agnieszka

• Military University of Technology, Faculty of Civil Engineering and Geodesy, Warsaw, Poland

• https://orcid.org/0000-0001-9778-6086

Bibliografia

• 1. Yengui, A.; Neji, M. SIAT: Tunisian Archaeological Information Systems. J. Comput. Cult. Herit. 2020, vol.13, 3. DOI: https://doi.org/10.1145/3383781.
• 2. France, F.G. Advances in Integrated Research Infrastructures for Science and Humanities Linked Data. In ARCHIVING 2017: Final program and proceedings. Riga, 2017, pp. 39–43.
• 3. Dross, K. The use of geoinformation systems in history and archeology. Historical Social Research-Historische sozialforschung. 2006, vol. 31, 3, pp. 279–287.
• 4. Ali, T. A.T. GIS & RS-based Archaeologies Site Documents: Gari Region, Khartoum, Sudan. In: JCCO Joint International conference on ICT in education and training, International conference on computing in Arabic, and International Conference on geocomputing (JCCO: TICET-ICCA-GECO). Tunis, 2018, pp. 68–75.
• 5. Toth, Z.; Balazsik, V.; Kiss A. Modern data acquisition tools in archaeology. In Modern technologies for the 3RD Millennium, 2018, Oradea, pp.117–122.
• 6. De Roo, B.; De Maeyer, P.; Bourgeois, J. Information Flows as Bases for Archeology-Specific Geodata Infrastructures: An Exploratory Study in Flanders. Journal of the association for information science and technology. 2016, vol. 67, 8, pp. 1928–1942.
• 7. Paris, L.; Liberatore, D.; Wahbeh, W. Digital Representation of Archaeological Sites. In: Less more architecture design landscape Book Series: Fabbrica della Conoscenza, 2012. vol.16, pp. 295–304.
• 8. National Institute of Cultural Heritage 2019. Standardy prowadzenia badań archeologicznych Cz. 2 Badania inwazyjne lądowe. Retrieved February 15, 2021 from https:// www.nid.pl/upload/iblock/3c1/3c1466427ed7a94902408- ba51279661e.pdf
• 9. Instrukcja opracowania Karty Ewidencyjnej Zabytku Archeologicznego 2012. Retrieved April 06, 2021 from https:// www.nid.pl/pl/Dla_specjalistow/Badania_i_dokumentacja/ priorytet-ochrona_zabytkow_archeologicznych/edycja%20 2014/Instrukcja%20opracowania%20KEZA.pdf
• 10. https://mapy.zabytek.gov.pl/nid/
• 11. OMG (2017) Object Management Group Unified Modeling Language TM (OMG UML) Version 2.5.1. Retrieved Feruary 18, 2021 from https://www.omg.org/spec/UML/2.5.1/ PDF
• 12. ISO 19103:2015 Geographic information – Conceptual schema language. International Standardization Organization.
• 13. Richtlinien für Grabungsfirmen und Investoren zur Durchführung archäologischer Ausgrabungen und Prospektionen in Baden-Württemberg. 2019. Retrieved February 15, 2021 from https://www.denkmalpflege-bw.de/fileadmin/media/ denkmalpflege-bw/geschichte-auftrag-struktur/firmenarchaeologie/downloadbereich/richtlinie_bw.pdf
• 14. Richtlinien für Grabungsfirmen und Investoren zur Durchführung archäologischer Ausgrabungen und Prospektionen in Baden-Württemberg. 2020. Retrieved February 15, 2021 from https://www.denkmalpflege-bw.de/fileadmin/media/ denkmalpflege-bw/geschichte-auftrag-struktur/firmenarchaeologie/hinweise/Hinweise_ADAB_Rev_1_1.pdf
• 15. Richtlinien Archäologie zur Grabungs- und Prospektionsdokumentation für Fachfirmen und Forschungsinstitutionen und zur Behandlung von Grabungsfunden und Proben im Grabungsbetrieb und deren Einlieferung. 2020. Retrieved February 15, 2021 from https://lfd.hessen.de/sites/lfd.hessen.de/files/2020%20Richtlinien%20Arch%C3%A4ologie_0.pdf
• 16. ISO 19109:2015 Geographic information – Rules for application schema. International Standardization Organization.
• 17. ISO 19101-1:2014 Geographic information — Reference model — Part 1: Fundamentals.
• 18. ISO 19107:2019 Geographic information – Geographic information – Spatial schema.
• 19. OMG, 2014. Object Management Group Model Driven Architecture (MDA) MDA Guide rev. 2.0, OMG Document ormsc/2014-06-01. Retrieved February 25, 2021 from https://www.omg.org/cgi-bin/doc?ormsc/14-06-01.
• 20. Mesanza-Moraza, A.; García-Gómez, I.; Azkarate, A. Machine Learning for the Built Heritage Archaeological Study. J. Comput. Cult. Herit. vol.14, 1, 2020. DOI: https://doi.org/ 10.1145/3422993.
• 21. Sapna, R,; Monikarani, H.G.; Mishra. S. Linked data through the lens of machine learning: an Enterprise view. In IEEE International Conference on Electrical, Computer and Communication Technologies (ICECCT), 2019, vol. 1–6. DOI: 10.1109/ICECCT.2019.8869283.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2023).