"Gdy zapada wieczór, miasto jest ze światła" - poznańskie neony jako element tożsamości miasta

• Autorzy: Klińska K , Szewczyk D

Warianty tytułu

EN

And at the fall of night, this city's made of light - the neon lights of poznan as an element of the city identity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W ostatnich latach można zaobserwować proces degradacji przestrzeni miasta. Jednym z elementów tego zjawiska jest fatalna jakość reklamy miejskiej i panująca w tym zakresie samowola. Wzorowym przykładem polskiej reklamy są dawne neony. Kolorowe neony dominowały na ulicach Poznania i innych polskich miast w latach 70. XX wieku. Te świetlne instalacje miały duży wpływ na odbiór przestrzeni miejskiej. Dziś neony można zaliczyć do dzieł sztuki użytkowej i uznać za najcenniejszy dorobek polskiego designu XX wieku. Mimo to, dawne symbole postępu są zapomniane i niszczeją. Istotnym problemem jest brak odpowiednich regulacji prawnych pozwalających objąć wartościowe neony ochroną konserwatorską. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na niezwykłą wartość poznańskich neonów jako ważnego elementu przestrzeni miejskiej i zasygnalizowanie problemu braku ich ochrony. Podjęte badania obejmują zbieranie informacji i odzyskiwanie lub utworzenie dokumentacji poznańskich neonów.

EN

In recent years we were able to notice a process of a degradation of a city space. One of the elements of this occurrence is poor quality of advertisements in the city and willfulness in the domain. Old-time neon lights are perfect example of the polish advertisement. The colorful neon lights were dominating on the streets of Poznan in the 70. of XX century. The neon lights had influence on reception of the city space. Nowadays, they can be safely to include in works of an applied art. It is the most valuable output of polish design of XX century. In spite of, nowadays the old symbols of modernity are forgotten and they wearing down. Important issue is lack of special rules of law which gives the order to rescue the neon lights. The goal of paper is to pay attention to unusual value of the neon lights in Poznan as the most important elements of the city space. The article is a signal of the problem of protection of the neon lights. Took up researches range collect of information and recover or preparation of documentation of the neon lights of Poznan.

Słowa kluczowe

PL

neony; Poznań; miasto; ochrona zabytków; przestrzeń publiczna; modernizm; reklama; PRL

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura i Urbanistyka
• Rocznik: 2012
• Tom: Z. 26
• Strony: 67--72
• Opis fizyczny: Bibliogr. 10 poz., rys.

Twórcy

autor

Klińska K

• Koło Naukowe Historii Architektury i Urbanistyki, Politechnika Poznańska, Wydział Architektury

autor

Szewczyk D

• Koło Naukowe Historii Architektury i Urbanistyki, Politechnika Poznańska, Wydział Architektury

Bibliografia

• [1] Karwińska I., Polski Neon. Warszawa, Warszawa, Agora 2008.
• [2] Książkiewicz-Bartkowiak D., Mrugalska-Banaszak M., Bony, dzwony, betony: Poznań w latach 70. XX wieku, Poznań, Wydawnictwo Miejskie 2005.
• [3] Książkiewicz-Bartkowiak D., Mrugalska-Banaszak M., Ortaliony, neony, syfony: Poznań w latach 60. XX wieku, Poznań, Wydawnictwo Miejskie 2005.
• [4] Lamęcka M., Jest dokumentacja neonu przy kinie Bałtyk; http://wiadomosci.gazeta.pl.
• [5] Lamęcka M., Neon Poznańskich Słowików uratowany; http://poznan.gazeta.pl.
• [6] Po latach przerwy, słynny neon znów zaświecił; http://epoznan.pl.
• [7] Powszechna Wystawa Krajowa w Poznaniu 1929 r., ,^Architektura i Budownictwo" 1929, nr 11-12.
• [8] Saraczyńska A., Żeby być zabytkiem neon musi świecić; http://wrocław.gazeta.pl. Źródła archiwalne:
• [9] Zbiór widokówek poznańskich, Pracownia Zbiorów Ikonograficznych Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu, opracowanie Jakub Skutecki.
• [10] Materiały archiwalne Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków w Urzędzie Miasta Poznania: karta zabytku Neonu Słowiki Poznańskie, nr 6978.