Ekologia (sozologia) : droga do bezpieczeństwa

• Autorzy: Wolski Aleksander

Warianty tytułu

Ecology (sozology) : the way to safety

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prezentowany artykuł przenika kilka płaszczyzn analizy. W pierwszej odsłonie stanowi próbę uporządkowania terminologicznego pojęć ekologia i sozologia. Analiza omawianych zjawisk prowadzi do kwestii związanych z bezpieczeństwem sensu largo, aby następnie skoncentrować uwagę na kwestii bezpieczeństwa ekologicznego. Rozpatrywane są w tym kontekście kwestie jego funkcji, czynników kreujących potrzebę bezpieczeństwa ekologicznego, jak konsekwencji realizacji wskazanej drogi zmian społecznych. Osobną kwestią, tu zaproponowaną, są refleksje na temat istotności budowy społecznej świadomości w kontekście bezpieczeństwa ekologicznego – jako najlepszego gwaranta tegoż bezpieczeństwa.

EN

The presented article has several levels of analysis. The first part is an attempt to organize the terminological concepts of ecology and sozology. The analysis of these phenomena leads to safety issues in a broad sense in order to focus on the issue of ecological safety. The issues of functions, factors creating the need for ecological safety and the consequences of implementing the path of social change are considered. A separate issue are reflections on the importance of building social awareness in the context of ecological safety – as the best guaratnee of this safety.

Słowa kluczowe

PL

ekologia; sozologia; bezpieczeństwo; świadomość społeczna

EN

ecology; sozology; safety; social awareness

• Wydawca: Wydawnictwo WSZOP
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach
• Rocznik: 2020
• Tom: Nr 1(16)
• Strony: 57--75
• Opis fizyczny: Bibliogr. 47 poz., tab.

Twórcy

autor

Wolski Aleksander

• Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach, ul. Harcerz y Września 3, 40-659 Katowice

Bibliografia

• [1] Harmata W.: Zagrożenia środowiska naturalnego, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, Skierniewice 2015.
• [2] Krebs C.J.: Ekologia, PWN, Warszawa 2011.[3] Mackenzie A., Ball A., Virdee S.: Krótkie wykłady. Ekologia, PWN, Warszawa 2009.
• [4] Misiołek A.: Wiele pytań, jeden cel..., Ekologia nr 2/90/2019.
• [5] Górska-Rożej K.: Bezpieczeństwo ekologiczne w ogólnym systemie bezpieczeństwa państwa, Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej, nr 4/8/2013.
• [6] Dołęga J.M.: Zarys sozologii systemowej, Warszawa 2005.
• [7] Twardowski M.: Krótko o pragmatyzmie środowiskowym, [w:] M. Kubiak, M. Lipińska-Rzeszutek (red.), Współczesne bezpieczeństwo ekologiczne, Instytut Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Warszawa – Siedlce 2017.
• [8] Franciszek, Laudato Si’ W trosce o wspólny dom, M Wydawnictwo, Kraków 2015.
• [9] Kozłowski S.: Zrównoważony rozwój – program na jutro, ABRYS, Poznań – Warszawa 2008.
• [10] Pismo Święte Nowego Testamentu, Ewangelia wg św. Jana, (red.), O. Augustyn Jankowski OSB, Pallottinum, Poznań 2014, s. 347 (J 20, 29).
• [11] Rossa P.: Romano Guardiniego ponowoczesny obraz świata, Biblioteka Teologii Fundamentalnej 8/2013.
• [13] List pasterski Episkopatu Polski na temat ochrony środowiska, podpisany przez kardynałów, arcybiskupów i biskupów obecnych na 234 Konferencji Plenarnej Episkopatu Polski, Jana Góra 2 maja 198.
• [14] Karta Ziemi, marzec 2000 UNESCO, opublikowana 29 czerwca 2000, powstała z inicjatywy ONZ na Szczycie Ziemi w 1992 roku.
• [15] Borkowski R.: Teoretyczno-metodologiczne aspekty rozważań nad bezpieczeństwem ekologicznym, [w:] M. Kubiak, M. Lipińska-Rzeszutek (red.), Współczesne bezpieczeństwo ekologiczne, Instytut Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Warszawa-Siedlce 2017.
• [16] Ćwięk H.: Zagrożenia bezpieczeństwa ekologicznego. Wybrane problemy, [w:] K. Sala, K. Kowalska, P. Nowak (red.), Bezpieczeństwo ekologiczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2019.
• [17] Naleziński B.: Ochrona środowiska jako kategoria konstytucyjnoprawna, [w:] K. Sala, K. Kowalska, P. Nowak (red.), Bezpieczeństwo ekologiczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2019.
• [18] Zdrodowski B.: Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2008.
• [19] Pietraś M.: Bezpieczeństwo ekologiczne w Europie, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1996.
• [20] Bednarski R.: Bezpieczeństwo ekologiczne (środowiskowe). Przegląd definicji, [w:] M. Kubiak, M. Tołowiński (red.), Bezpieczeństwo w perspektywie ekologicznej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Warszawa – Siedlce 2017.
• [21] Rosiek K.: Bezpieczeństwo ekologiczne w Polsce na przykładzie gospodarowania wodami, http://repozytorium.uni.lodz.pl:8080/xmlui/handle/11089/17437?show=full (dostęp: 26.05.2020).
• [22] Charymska E.: Bezpieczeństwo ekologiczne problemem i kapitałem przyszłości, [w:] M. Kubiak, M. Lipińska-Rzeszutek (red.), Współczesne bezpieczeństwo ekologiczne, Instytut Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Warszawa – Siedlce 2017.
• [23] Wódka M.: Wzrost świadomości ekologicznej – współczesne problemy i zagrożenia środowiska naturalnego w kontekście bezpieczeństwa państwa, [w:] M. Kubiak, M. Lipińska-Rzeszutek (red.), Współczesne bezpieczeństwo ekologiczne, Instytut Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Warszawa – Siedlce 2017.
• [24] Jarmoszko S.: O bezpieczeństwie ekologicznym w kontekście antroposfery bezpieczeństwa, [w:] M. Kubiak, M. Tołowiński (red.), Bezpieczeństwo w perspektywie ekologicznej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Warszawa – Siedlce 2017.
• [25] Ciechanowicz-McLean J. (red.), Leksykon ochrony środowiska, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2009.
• [26] Filipowski J.: Bezpieczeństwo ekologiczne, [w:] Podstawowe kategorie bezpieczeństwa narodowego (red.), A. Żukowski, M. Hartliński, W. Modzelewski, J. Więcławski, Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn 215.
• [27] Kubiak M., Tołowiński M. (red.), Bezpieczeństwo w perspektywie ekologicznej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Warszawa – Siedlce 2017.
• [28] Żuber M.: Bezpieczeństwo ekologiczne jako element bezpieczeństwa ogólnego, [w:] K. Raczkowski, K. Żukrowska, M. Żuber (red.), Interdyscyplinarność nauk o bezpieczeństwie. Paradygmat, wiedza, demokracja, Difin, Warszawa 2013.
• [29] Misołek A., Główkowski W.: Wybrane aspekty bezpieczeństwa ekologicznego, Ekologia, 2016; 4(80).
• [30] Niewiada O.: Problemy bezpieczeństwa ekologicznego w czasie działań zbrojnych, [w:] M. Kubik, M. Tołowiński (red.), Bezpieczeństwo w perspektywie ekologicznej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Warszawa-Siedlce 2017.
• [31] Ciekanowski Z., Nowicka J., Wyrębek H.: Bezpieczeństwo państwa w obliczu współczesnych zagrożeń, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce 2016.
• [32] Siemieński M.: Środowiskowe zagrożenia zdrowia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
• [33] Nowacki G. (red.), Militaryzacja kosmosu. Studium teoretyczne, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2003.
• [34] Bednarski R.: EKO-mity a rzeczywistość, [w:] M. Kubiak, M. Tołowiński (red.), Bezpieczeństwo w perspektywie ekologicznej, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Warszawa-Siedlce 2017.
• [35] Śliwa R., Żaba-Nieroda R.: Specyfika bezpieczeństwa ekologicznego w obronności, [w:] K. Sala, K. Kowalska, P. Nowak (red.), Bezpieczeństwo ekologiczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2019.
• [37] Drabik I.: Ryzyko ekologiczne w zarządzaniu przedsiębiorstwem, [w:] K. Sala, K. Kowalska, P. Nowak (red.), Bezpieczeństwo ekologiczne, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2019.
• [38] Śladkowski S.: Bezpieczeństwo ekologiczne Rzeczpospolitej Polskiej, AON, Warszawa 2004.
• [39] Strategia Bezpieczeństwa Narodowego 2007.
• [40] Strategia Bezpieczeństwa Narodowego 2014.
• [41] Strategia Bezpieczeństwa Narodowego 2020.
• [42] Paweł VI przemówienie do FAO z okazji 25 rocznicy powstania 16 listopad 1970 ASS 62 (1970).
• [43] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483, ze zm.).
• [44] Guardini R.: Koniec czasów nowożytnych. Świat i osoba. Wolność, łaska, los, Wydawnictwo Znak, Kraków 1969.
• [45] Goetel W.: Sozologia – nauka o ochronie przyrody i jej zasobów, Kosmos nr5(1966).
• [46] Dołęga J.M.: Sozologia systemowa – dyscyplina naukowa XXI wieku, Problemy Ekorozwoju 2006, vol., 1 No. 2.
• [47] Św. Jan Paweł II, Redemtor hominis, Wydawnictwo Wrocławskiej Księg arni Archidiecezjalnej TUM, Wrocław 1979.
• Źródła internetowe
• [12] http://www.vatican.va/content/john-paulii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_04031979_redemptorhominis.html, 15: ASS 71, 287
• [36] https://bip.mos.gov.pl/fileadmin/user_upload/bip/prawo/projekty/PROJEKT_POLITYKI_EKOLOGICZNEJ_PANSTWA_2030/Projekt_Polityki_ekologicznej_panstwa_2030.pdf