The wooden architectural complex of the city and royal residence of the John III Sobieski in Kukizów

• Autorzy: Bevz Mykola

Identyfikatory

DOI

10.35784/bud-arch.710

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The palace in Kukizów of King of Poland John III Sobieski is known only to a narrow group of architecture and art historians. The palace and park complex ceased to exist in the 19th century. The architecture of the palace is known especially from the descriptions in the inventory documents from the early 18th century. Although the authorship of the palace design belongs to the well-known artists of the era – Augustyn Wincenty Locci and Piotr Beber, its architecture has not yet been reconstructed. A specific feature of the royal residence in Kukizów was the construction of royal buildings and town buildings in a wooden material. The intention to create a city complex and an entirely wooden residence was a unique experiment in the field of European architecture and urban planning of the 17th century. In the paper we present the results of our research on the architecture of the palace and town for the end of the 17th century.

Słowa kluczowe

EN

royal residence; Kukizów town; John III Sobieski; palace; park; 17th century

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Budownictwo i Architektura
• Rocznik: 2019
• Tom: Vol. 18, nr 4
• Strony: 59--82
• Opis fizyczny: Bibliogr. 41 poz., fig.

Twórcy

autor

Bevz Mykola

• Department of Build Conservation; Faculty of Civil Engineering and Architecture; Lublin University of Technology

Bibliografia

• [1] Aftanazy R., Dzieje rezydencji na kresach dawnej Rzeczypospolitej. – Warszawa: Ossoloineum, 1999. – T. 7.
• [2] Archive of the Department of Architecture and Conservation, Lviv Polytechnic National University: Bevz, Mykola, Materials of field survey of the old castle in Kukizów-Leshchiw, sygn. 2016-PM- 01, p. 1-8.
• [3] AGZ. – T. I. – Warszawa: 1868. – S. 113-115. (przywilej z 1699 р.) [in] http://www.europeana. eu/portal/record/92033/Bibliographic Resource_3000053548350.html [Access: 19 Dec 2018]
• [4] AGZ. – T. X. – Warszawa: 1884. – S. 213. Dokument erekcyjny kościoła w Żółkwi. Available: http://www.europeana.eu/portal/record/92033/Bibliographic Resource_3000053548350.html [Access: 19 Dec 2018]
• [5] AGZ. – T. XIV. Najdawniiejsze zapiski sądỏw lwowskich. 1440-1456. – Warszawa: 1889. – S. 19 (dok. 137). Available: http://www.europeana.eu/portal/record/92033/Bibliographic Resource_3000053548350.html [Access 19.12.2018].
• [6] Aleksandrowycz W., “Ukrajinski malarii pracijuczi na dwori Jana III Sobieskoho”, in: Chronika 2000. - Ukrajina-Polszcza: dialog uprpdowz tysiaczolit. Kyiv, 2012, pp. 17-151.
• [7] Balaban M. “Karaici”, in: Studia historyczne w Polsce. pp. 26-28.
• [8] Baliński M., Lipiński T. Starożytna Polska pod wzgłędem historycznym, geograficznym i staty - stycznym opisana. Warszawa, 1845. pp. 606-607.
• [9] Baskakov N.A., Zajączkowski A., Šapšal S.M. Karaimsko-russko-polskiy slovar’. Moskva, 1974, pp. 336–337.
• [10] Bevz M., “Problemy reheneratsiyi zapovidnykh terytoriy istorychnykh mist”, Visnyk Natsionalnoho Universytetu „Lvivska politechnika“. Arkhitektura. Lʹviv, 2001. No429, pp. 146-155.
• [11] Bevz M. “Palac krolewski Jana III Sobieskiego w Kukizowie: proba rekonstrukcji urbanisty - czno-krajobrazowej”, in: Wladza i architektura. Rezydencje monarchow i siedziby wladz panst- wowych w Europie – formy i funkcjie (XV-XXI w.), Materials of the 1st PRE international scientific conference in the Royal Castle in Warsaw, 9-11 April 2014, ed. Anna Czarniecka, Przemyslaw Deles, Angela Soltys, Zamek Krolewski w Warszawie-Muzeum, pp. 261-281.
• [12] Brykowski R. Cerkwie drewniane na kresach. Warszawa, 2001. pp. 77.
• [13] Gębarowicz M. Szkice z historii sztuki XVII wieku. Chapter 3: Pałac w Kukizowie. Toruń: 1966. pp. 231-245.
• [14] Janusz B., “Karaici i ich cmentarzysko w Kukizowie“, Ziemia, 1911, vol. 11, p. 3.
• [15] Cadastral Maps and Landowner Records from Kukizow. Avaialble: http://www.geshergalicia.org/ towns/kukizow. [Access: 20 Sep 2019]
• [16] Cracovia Leopolis, DUBLANY / JAMNA / JAREMCZE / KUKIZÓW / SOKAL / WOROCHTA. Available: http://www.cracovia-leopolis.pl/index.php?pokaz=art&id=1499 [Access: 21 Apr 2015]
• [17] Wikipedia.org, Jan III Sobieski. Available: https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_III_Sobieski [Access: 10 Mar 2020]
• [18] Wikipedia.org Kukizów. Available: https://pl.wikipedia.org/wiki/Kukiz%C3%B3w [Access: 20 Apr 2019]
• [19] Kościół parafialny pod wezwaniem Św. Jakuba Apostoła w Kukizowie. Available: http://www. rkc-skowyra.com/publ/7-205-2//Dekanat Żółkiew [Access: 20 Sep 2019]
• [20] Szlak Sobieskiego. Available: http://szlaksobieskiego.pl/publikacje/1/1.pdf [Access: 20 Apr 2015]
• [21] Kowalczyk J., “Pałac Jana III w Kukizowie: Piotr Beber czy Augustyn Locci?”, Arx Felicitatis, 2001, pp. 183-189.
• [22] Kriegsarchiv Wien. H 76-133, F. Mapa 1890 r. Galicya.
• [23] Kuśnierz K. Sieniawa. Krakow, 1999. p. 114.
• [24] Mańkowski T., “Mecenat Jana III w Żółkwi”, Prace Komisii Historii Sztuki, 1948. pp. 133-138.
• [25] Galizien und Lodomerien (1779–1783) - First Military Survey, Available: https://mapire.eu/en/ map/firstsurvey-galicia/?layers=144&bbox [Access: 20 Apr 2019]
• [26] F. Von Mieg map. Osterraichisches Staatsarchiv. Kriegsarchiv. Sygn. B IX A, ark. 265.
• [27] Milobędzki A., Architektura Polska XVII wieku. PWN, 1980. p. 397.
• [28] Mossakowski S., Tylman z Gameren.Architekt polskiego baroku. Wroclaw, Warszawa, Kraków, Gdańsk: Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, 1973. 350 s.
• [29] Mychailo P., Pamijatajemo tebe. Meminimus Tui. Z istorii Kukezowa. Lviv, 2014, pp. 77-108.
• [30] Gębarowicz M. „Opisanie pałacu Kukizowskiego die 24 Juni 1741 Anno. Inwentarz pałacu, ogrodu, folwarku i ratusza w Kukizowie z archiwum Jana Tarły” in: Szkice z historii sztuki XVII wieku. Chapter 3. Toruń: 1966, pp. 236-245.
• [31] Persowski F., Osady na prawie russkiemu, wołoskiemu i niemieckim w ziemi Lwowskiej. Lwów, 1924, p. 46.
• [32] Petryszyn H., Karta F. von Miega” (1779 -1782) jak dzerelo do mistoznavstwa Halyczyny. Lviv Wydawnyctwo Nacionalnoho uniwersytetu “Lwiwska Politechnika”, 200, p. 290.
• [33] Uruski S., Rodzina. Herbarz szlachty polskiej. Vol. VIII, 1911, p. 176.
• [34] Sulimierski F., Chlebowski B., Walewski W., Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Warszawa, 1883, vol. IV, p. 854.
• [35] Swesznikow I.K., Dowidnyk z archeologii Ukrainy. Lwiwska oblast. Naukowa dumka, Kyiv, 1976, p. 56.
• [36] Kukyziv, kadastrova karta, 1854 r., ark. 3, 5, 7, 8. Tsentralnyj derzhawnyj istorycznyi archiw Ukrainy w misti Lwowi, fond 186, opys 5, spr. 330.
• [37] Kukyziv, kadastrova karta, 1870 r., ark. 8. Tsentralnyj derzhawnyj istorycznyi archiw Ukrainy w mistiLwowi, fond 186, opys 5, spr. 331.
• [38] Kukyziv, kadastrova karta, 1927 r., ark. 3, 5, 7,8. Tsentralnyj derzhawnyj istorycznyi archiw Ukrainy w misti Lwowi, fond 186, opys 5, spr. 335.
• [39] Kukyziv, karta 1890 r. – ark. 44, (1440). Tsentralnyj derżawnyj istorycznyi archiw Ukrainy w misti Lwowi, fond 9, opys 1, spr. 1.
• [40] Wojcik Z., Jan Sobieski: 1629-1696. PIW, Warszawa 1983.
• [41] Zdybel B., „Kukyziw jakyj ja znaju I jakyj ja czula”, in: MychailoPadura. Pamijatajemo tebe. Meminimus Tui. Z istorii Kukezowa. Lviv, 2014, pp. 500-505.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2019).