Uwarunkowania geologiczne i środowiskowe eksploatacji złóż kopalin w regionie suwalsko-augustowskim

• Autorzy: Bąk B. , Kuć P. , Szeląg A. , Koźma J.

Warianty tytułu

EN

Geologic and environmental conditioning of mineral deposit exploitatioh in Suwałki - Augustów region

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem artykułu jest pokazanie kopalin regionu suwalsko-augustowskiego jakimi są rudy żelaza, głazy, piaski i żwiry, kred jeziorne, torfy i kopaliny ilaste na tle uwarunkowań geologicznych i środowiskowych. Baza surowcowa kopalin skalnych jest i mało zróżnicowana. Dominują piaski i żwiry, których udokumentowane zasoby stanowią blisko połową zasobów województwa podlaskiego. Pozostałe kopaliny mają podrzędne znaczenie. Charakterystyczna dla tego regionu jest duża konfliktowość sozologiczna złóż, wynikająca głównie z objęcia ich fragmentów różnymi formami prawnej ochrony przyrody i krajobrazu, lasów, wód powierzchniowych i podziemnych. Konflikty te rzutują w istotny sposób na możliwość swobodnego rozwoju wydobycia kopalin skalnych, eksploatowanych metodami odkrywkowymi. Prezentowana praca zawiera omówienie tych wielowątkowych uwarunkowań na tle specyfiki regionu.

EN

The paper presents mineral resources of Suwałki - Augustów region, namely: iron ores, aggregates (boulders, sands, gravels), lacustrine chalk, peat and clay deposits, and their geologic and environmental conditioning. The region is characterized by rather undiversified raw materials, among which sand and gravel are the most crucial. Their documented resources stand for almost a half of the total resources of the Podlaskie province. Other exploited raw materials are of secondary importance. The discussed area is to a far extent sozologically conflictual, because the extensive terrains in the region are under a legal protection of nature and landscape, forests and surface or underground waters. The conflicts of interest have an adverse impact on possibility of open-pit mining and quarrying. The paper discusses these issues in manifold context.

Słowa kluczowe

PL

złoże kopalin; żwiry; piaski; torfy; ochrona środowiska

EN

mineral deposit; gravel; sand; peat; nature protection

• Wydawca: Instytut Górnictwa Odkrywkowego "Poltegor-Instytut"
• Czasopismo: Górnictwo Odkrywkowe
• Rocznik: 2014
• Tom: R. 55, nr 2-3
• Strony: 52--60
• Opis fizyczny: Bibliogr. 24 poz.

Twórcy

autor

Bąk B.

• Państwowy Instytut Geologiczny - PIB, Oddział Karpacki, Kraków

autor

Kuć P.

• Państwowy Instytut Geologiczny - PIB, Oddział Karpacki, Kraków

autor

Szeląg A.

• Państwowy Instytut Geologiczny - PIB, Oddział Karpacki, Kraków

autor

Koźma J.

• Państwowy Instytut Geologiczny - PIB, Oddział Dolnośląski, Wrocław

Bibliografia

• [1] Ber A., 1971 - Objaśnienia do mapy geologicznej Polski 1: 200 000, arkusz Suwałki. Inst. Geol., Warszawa, Wyd. Geol.
• [2] Ber A., 1972 - Objaśnienia do mapy geologicznej Polski 1: 200 000, arkusze Sejny i Sokółka. Inst. Geol., Warszawa, Wyd. Geol.
• [3] Ber A., 2004 - Polska północno-wschodnia, [w]: Ber A., Krzyszkowski D., (red.) Glacitektonika wybranych obszarów Polski. Biul. PIG 408. 73-125
• [4] Bolewski A. (red.), 1980 - Surowce mineralne świata - Torf. Wyd. Geol., Warszawa
• [5] Brański P., Tołkanowicz E., 1993 - Surowce skalne Suwalszczyzny. Przew. LXIV Zjazdu Pol. Tow. Geol. na Ziemi Suwalskiej (9-12 września 1993). Państw. Inst. Geol., Warszawa
• [6] Giełżecka-Mądry D., Wojtyna H., 2012 - Mapa geośrodowiskowa Polski w skali 1:50 000, arkusz Suwałki [109]. NAG, Warszawa
• [7] Guzik K., Szlugaj J., 2012 - Kruszywa naturalne żwirowo-piaskowe w północno-wschodniej Polsce. Materiały XXII Konferencji z cyklu „Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi". Krynica 7-9 listopada 2012. Wyd. IGSMiE PAN, Kraków
• [8] Unicki P, 2002 - Torfowiska i torfy. Wyd. Akademii Rolniczej, Poznań
• [9] Juskowiak O., 1973a - Skały plutoniczne. Prace IG 68
• [10] Juskowiak O., 1973b - Suwalska intruzja norytowo-anortozytowa. Prace IG 68
• [11] Kociszewska-Musiał G., 1988 - Surowce mineralne czwartorzędu. Wyd. Geol. Warszawa
• [12] Kondracki J., 2002 - Geografia regionalna Polski. PWN. Warszawa
• [13] Marks L., Ber A., Gogołek W., Piotrowska K. (red.), 2006 - Mapa geologiczna Polski w skali 1:500 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa
• [14] NiećM.,2003 - Ocena geologiczno-gospodarcza złóż wanadonośnych rud tytano-magnetytowych masywu suwalskiego. Gosp. Sur. Min. t.19, z.2. Kraków
• [15] Nieć M., (red.) 2013 - Waloryzacja niezagospodarowanych złóż kopalin skalnych w Polsce. Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego. Wrocław - Kraków
• [16] Ostrzyżek W., Dembek K., 1996 - Zlokalizowanie i charakterystyka złóż torfowych w Polsce, spełniających kryteria potencjalnej bazy surowcowej z ustaleniem i uwzględnieniem wymogów związanych z ochroną i kształtowaniem środowiska. IMiUZ, Falenty
• [17] Rozporządzenie nr 19/05 Wojewody podlaskiego z dnia 25 lutego 2005 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Pojezierze Sejneńskie". Dz. Urz. Woj. Podl. Nr 54 poz. 732 z dnia 8 marca 2005
• [18] Ryka W., 1993 - Fundament krystaliczny Suwalszczyzny. Przegl. Geol. nr 8
• [19] Stupnicka E., 2007 - Geologia regionalna Polski. Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego
• [20] Szuflicki M., Malon A., Tymiński M., (red), 2013 - Bilans zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31. XII. 2012 r. Państw. Inst. Geol. - PIB, Warszawa
• [21] Tołkanowicz E., 1985 - Opracowanie systematyki kruszywa naturalnego i metodyki badań w wybranych rejonach kraju Rejon sandru suwalskiego. Nar. Arch. Geol., Warszawa
• [22] Wiszniewska J., 2002- Wiek i geneza rud Fe-Ti-V i skał towarzyszących w Suwalskim masywie anortozytowym (północno-wschodnia Polska). Biul. PIG nr 401
• [23] Zasady dokumentowania złóż kopalin stałych., 1999 - Min. Srod., Warszawa
• [24] Znosko J., 1973 - Budowa geologiczna północno-wschodniej Polski. Przewodnik XLV Zjazdu PTG na Ziemi Suwalsko--Augustowskiej (9-11 września 1973). Wyd. Geol., Warszawa