Zmiany powierzchni lodów morskich na morzach eurazjatyckiej Arktyki i ich potencjalny wpływ na nawigację na Północnej Drodze Morskiej w drugiej dekadzie XXI wieku

• Autorzy: Marsz A. A. , Pastusiak T. , Styszyńska A.

Warianty tytułu

EN

Changes of sea ice extent on the Euro-Asiatic Arctic seas linked to potential of navigation on the Northern Sea Route in the second decade of XXI century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki szczegółowej analizy zachodzącej współcześnie (1979-2013) ewolucji pokrywy lodowej na morzach Arktyki Rosyjskiej, przez które prowadzą trasy Północnej Drogi Morskiej (PDM) oraz analizę długości sezonu żeglugowego (okresu, w którym koncentracja lodów nie przekracza 15%). Stwierdzono występujące w ostatnich latach (2002-2013) wyraźne polepszenie się potencjalnych warunków żeglugi, choć na morzach Łaptiewów i Wschodniosyberyjskim warunki te pozostają nadal bardzo trudne i labilne, nawet w okresie najmniejszego rozwoju pokrywy lodowej (druga połowa sierpnia – pierwsza połowa października). Przeprowadzona analiza długości okresu „bezlodowego”, w którym warunki lodowe dopuszczają względnie swobodną żeglugę statków nieposiadających najwyższych klas lodowych wykazuje, że w obecnych, wyjątkowo łagodnych warunkach lodowych, trasy na morzach Łaptiewów i Wschodniosyberyjskim nie gwarantują corocznej swobodnej żeglugi bez pomocy lodołamaczy nawet w sezonie nawigacyjnym, stanowiąc „wąskie gardła” całego szlaku PDM. Dla okresu od lipca do listopada podano orientacyjne ryzyko żeglugi na poszczególnych morzach dla statku samodzielnie pokonującego trasę PDM.

EN

The paper presents the results of the detailed analysis of the evolution of the ice cover occurring currently (1979-2013) on the Russian Arctic seas (Fig. 2-19), through which leading the Northern Sea Route (NSR) as well as the results of the detailed analysis of the length of the navigation season (the period in which the ice concentration does not exceed 15%). In recent years (2002-2013) was noted a clear improvement of potential navigation conditions, although these conditions on the Laptev Sea and the East Siberian Sea are still very difficult and labile, even during periods of the smallest development of the ice cover (second half of August – the first half of October). The analysis of the length of the "ice-free" period, during which an ice conditions allow for relatively free navigation of vessels without a high ice class shown that in the current, very mild ice conditions, routes leading through the Laptev Sea and East Siberian Sea do not guarantee ”ice-free” navigation without assistance of icebreakers in the navigation season each year, being the "bottlenecks" of the entire route NSR. An approximate risk to navigation of the ship overcoming the NSR alone in the period from July to November has been determined for each sea (Table 1).

Słowa kluczowe

PL

lód morski; zmiany pokrywy lodowej; Północna Droga Morska; Arktyka Rosyjska

EN

sea ice; changes of sea ice extent; Northern Sea Route; Russian Arctic

• Wydawca: Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
• Czasopismo: Problemy Klimatologii Polarnej
• Rocznik: 2014
• Tom: Nr 24
• Strony: 73--99
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Marsz A. A.

• Katedra Meteorologii i Oceanografii Nautycznej, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni, ul. Sędzickiego 19, 81-374 Gdynia

autor

Pastusiak T.

• Katedra Nawigacji, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni, Al. Jana Pawła II 3, 81-345 Gdynia

autor

Styszyńska A.

• Katedra Meteorologii i Oceanografii Nautycznej, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni, ul. Sędzickiego 19, 81-374 Gdynia

Bibliografia

• 1. Alenius P., Makkonen L., 1981. Variability of the annual maximum ice extent of the Baltic Sea. Archives for meteorology, geophysics, and bioclimatology, Series B, Volume 29, Issue 4, pp 393-398.
• 2. Arikajnen A.I., 1990. Sudokhodstvo vo l’dakh Arktiki. Moskva “Transport”: 247 s.
• 3. Drent T., 1993. Commercial shipping on the Northern Sea Route. The Northern Mariner -Le Marin du nord, III, No. 2 (April 1993): 1-17.
• 4. Johannessen O.M., Bengtsson L., Miles M.W., Kuzmina S.I., Semenov V.A., Alekseev G.V., Nagurnyi A.P., Zakharov V.F., Bobylev L.P., Pettersson L.H., Hasselmann K., Cattle H.P., 2004. Arctic climate change: observed and modelled temperature and sea-ice variability. Tellus A, 56 (4); 328-341.
• 5. Fetterer F., Knowles K., 2004. Sea ice index monitors polar ice extent. EOS: Transactions of the American Geophysical Society, 16: 163.
• 6. Holland M. M., Bitz C. M., 2003. Polar amplification of climate change in coupled models. Climate Dynamics, 21; 221–232.
• 7. Limits of oceans and seas, 1953. S-23. International Hydrographic Organization: 40 s.
• 8. MANICE, 2005. Manual of Standard Procedures for Observing and Reporting Ice Conditions – MANICE. Revised Ninth Edition, June 2005: 146 s.
• 9. Marchenko N., 2012. Russian Arctic Seas. Navigational conditions and accidents. Springer-Verlag, Berlin-Heidelberg: 293 s.
• 10. Marsz A.A., 2008. Zmiany pokrywy lodów morskich Arktyki na przełomie XX i XXI wieku i ich związek z cyrkulacją atmosferyczną. Problemy Klimatologii Polarnej, 18; 7-33.
• 11. Marsz A.A., Styszyńska A., 2010. Współczesne zmiany pokrywy lodów morskich w strefach polarnych i ich konsekwencje dla żeglugi na akwenach arktycznych. Prace Wydziału Nawigacyjnego Akademii Morskiej w Gdyni, 24: 61-80.
• 12. Polyakov I.V., Alekseev G.V., Bekryaev R.V., Bhatt U., Colony R., Johnson M.A., Karklin V.P., Makshtas A.P., Walsh D., Yulin A.V., 2002. Observationally based assessment of polar amplification of global warming. Geophysical Research Letters, 29, 1878, doi: 1029/2001GL011111.
• 13. Polyakov I.V., Bhatt U.S., Colony R., Walsh D., Alekseev G.V., Bekryaev R.V., Karklin V.P., Yulin A.V., 2003. Long-Term Ice Variability in Arctic Marginal Seas. Journal of Climate, 16 (12): 2078–2085.
• 14. Rodrigues J., 2008. The rapid decline of the sea ice in the Russian Arctic, Elsevier, Cold Regions Science and Technology, 54: 124-142.
• 15. Rodrigues J., 2009. The increase in the length of the ice-free season in the Arctic, Elsevier, Cold Regions Science and Technology, 59: 78-101.
• 16. Seinä A., Palosuo E., 1993. The classification of the maximum annual extent of ice cover in the Baltic Sea 1720–1992. Meri 20: 5-20 (in Finnish).
• 17. Serreze M.C., Francis J.A., 2006. The Arctic Amplification Debate. Climatic Change, 76; 241–264. DOI: 10.1007/ s10584-005-9017-y.
• 18. Zakharov V.F., 1987. Morskie l’dy i klimat. [w:] Kotlyakov V.M., Grosvald M.G. (red.), Vzaimodeistvie oledeneniya s atmosferoi i okeanom. Nauka, Moskva: 66-90.
• 19. Zakharov V.F., 1996. Sea ice cover in climatic system. Gidrometeoizdat, St. Petersburg: 213 s.
• 20. Zakharov V.F., 1997. Sea Ice in the Climate System. Arctic Climate System Study, World Climate Research Programme, WMO/TD-No.782, World Meteorological Organization, Geneva: 80 s.