Osady glifu krewasowego z miocenu Polski środkowej w okolicach Konina

Widera, M.; Chomiak, L.; Gradecki, D.; Wachocki, R.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Osady glifu krewasowego z miocenu Polski środkowej w okolicach Konina

Autorzy

Widera M. , Chomiak L. , Gradecki D. , Wachocki R.

Treść / Zawartość

Pełne teksty:

Pobierz

Identyfikatory

Warianty tytułu

Crevasse splay deposits from the Miocene of central Poland near Konin

Języki publikacji

Abstrakty

The paper presents results of a study of crevasse splay deposits from the Miocene of central Poland near Konin. These mineral deposits occur within the 1st Middle-Polish lignite seam of Middle Miocene age, which is exploited from the Tomislawice lignite opencast mine. They consist of fine-grained sands with an admixture of plant detritus at the top and bottom layers, where the muddy-sandy clasts are present. The investigated crevasse splay deposits are predominantly massive or horizontally stratified, and they occasionally reveal small- to large-scale (planar, trough and ripple) cross-stratification. Thus, they are interpreted as representing dense gravity flows, sheet flows, and channelized flows of variable energy. The crevasse splay was formed subaerially during sudden flood conditions on the floodplain covered by a low-lying mire with predominant herbaceous vegetation. The description of the crevasse splay deposits from the Miocene of central Poland can be helpful in better understanding the sedimentation conditions of relatively thick lignite seams.

Słowa kluczowe

glif krewasowy środowisko wodne węgiel brunatny środkowopolski pokład węgla brunatnego miocen Konin

crevasse splay fluvial environment 1st Middle-Polish lignite seam lignite Miocene Central Poland Konin region

Wydawca

Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy

Czasopismo

Przegląd Geologiczny

Rocznik

2017

Tom

Vol. 65, nr 4

Strony

251--258

Opis fizyczny

Bibliogr. 50 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Widera M.

widera@amu.edu.pl

Instytut Geologii UAM, ul. B. Krygowskiego 12, 61-680 Poznań

autor

Chomiak L.

Instytut Geologii UAM, ul. B. Krygowskiego 12, 61-680 Poznań

autor

Gradecki D.

PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Konin Spółka Akcyjna, ul. 600-lecia 9, 62-540 Kleczew
PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Adamów Spółka Akcyjna, ul. Warenka 23, 62-700 Turek

autor

Wachocki R.

PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Konin Spółka Akcyjna, ul. 600-lecia 9, 62-540 Kleczew

Bibliografia

1. ALLEN T.R.L. 1965 - A review of the origin and characteristics of recent alluvial sediments. Sedimentology, 5: 89-191.
2. BRISTOW C.S., SKELLY R.L. & ETHRIDGE F.G. 1999 - Crevasse splays from the rapidly aggrading, sand-bed, braided Niobrara River, Nebraska: Effect of base-level rise. Sedimentology, 46: 1029-1047.
3. BRZYSKI B., GRADZIŃSKI R. & KRZANOWSKA R. 1976 - Stojące pnie kalamitów w odsłonięciu cegielni Brynów i warunki ich pogrzebania. Rocz. Pol. Tow. Geol., 64: 159-182.
4. CARTER R.M. 1975 - A discussion and classification of subaqueous mass-transport with particular application to grain-flow, slurry-flow and fluxoturbidites. Earth Sci. Rev., 11: 145-177.
5. DADLEZ R., MAREK S. & POKORSKI T. 2000 - Mapa geologiczna Polski bez utworów kenozoiku 1 :1 000 000. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
6. DAVIES-VOLLUM K.S. & KRAUS M.T. 2001 - Arelationship between alluvial backswamps and avulsion cycles: an example from the Willwood Formation of the Bighorn Basin, Wyoming. Sediment. Geol., 140: 235-245.
7. DAVIES-VOLLUM K.S., GUION P.D., SATTERFIELD D.A. & SUTHREN R.T. 2012 - Lacustrine delta deposits and their effects on coal mining in a surface mine in Derbyshire, England. Inter. T. Coal Geol., 102: 52-74.
8. DOKTOR M. 2007 - Conditions of accumulation and sedimentary architecture of the upper Westphalian Cracow Sandstone Series (Upper Silesia Coal Basin, Poland). Ann. Soc. Geol. Pol., 77: 219-268.
9. DYTOR S. & SADOWSKA A. 1986 - Próba korelacji wydzieleń stratygraficznych i litostratygraficznych trzeciorzędu zachodniej części Niżu Polskiego i śląskiej części Paratetydy w nawiązaniu do projektu IGCP nr 25. Prz. Geol., 34 (7): 380-386.
10. FARRELL K.M. 2001 - Geomorphology, facies architecture, and high- -resolution, non-marine sequence stratigraphy in avulsion deposits, Cumberland Marshes, Saskatchewan. Sediment. Geol., 139: 93-150.
11. GĘBICAP. & SOKOŁOWSKI T. 2001 - Sedimentological interpretation of crevasse splays formed during the extreme 1997 flood in the upper Vistula river valley (South Poland). Ann. Soc. Geol. Pol., 71: 53-62.
12. GRADZIŃSKI R., DOKTOR M. & KĘDZIOR A. 2005 - Sedymentacja osadów węglonośnej sukcesji Górnośląskiego Zagłębia Węglowego: kierunki badań i aktualny stan wiedzy. Prz. Geol., 53 (9): 734-741.
13. GRADZIŃSKI R., DOKTOR M. & SŁOMKA T. 1995 - Depositional environments of the coal-bearing Cracow Sandstone Series (upper Westphalian), Upper Silesia, Poland. Stud. Geol. Pol., 108: 149-170.
14. GRADZIŃSKI R., KOSTECKA A., RADOMSKI A. & UNRUG R. 1986 - Zarys sedymentologii. Wyd. Geol., Warszawa: 1-628.
15. GRUSZKA B. & ZIELIŃSKI T. 1996 - Gravity flow origin of glaciolacustrine sediments in a tectonically active basin. Ann. Soc. Geol. Pol., 66: 59-81.
16. HORNE T.C., FERM T.C., CARUCCIO F.T. & BAGANZ B.P. 1978 - Depositional models in coal exploration and mine planning in Appalachian region. Am. Assoc. Petrol. Geol. Bull., 62: 2379-2411.
17. KASIŃSKI T.R. 1986 - Sedimentary models of small lignite deposits: examples from the Polish Neogene. Prz. Geol., 34 (4): 189-197.
18. KASIŃSKI T.R., CZAPOWSKI G. & GĄSIEWICZ A. 2002 - Marine-influenced and continental settings of the Poznań Clay Formation (Upper Neogene, Central and SW Poland). Northern European Cenozoic Stratigraphy; Proc. 8th Biann. Meet. RCNNS/RCNPS, 163-184.
19. KĘDZIOR A. 2001 - Identification of fluvial-channel tracts based on thickness analysis: Zabrze Beds (Namurian B) in the Main Anticline and Bytom-Dąbrowa Trough of Upper Silesia Coal Basin, Poland. Ann. Soc. Geol. Pol., 71: 21-34.
20. KORDOWSKI T. 2007 - Morfologia, struktury sedymentacyjne i geneza wstęg piaszczystych równiny zalewowej dolnej Wisły między Górskiem i Szynychem. Prz. Geol., 55 (9): 785-794.
21. KORDOWSKI T., GAMRAT W., GIERSZEWSKI P., KUBIAK-WÓT- CICKA K., SZMAŃDA T.B., TYSZKOWSKI S. & SOLARCZYK A. 2014 - Zapis procesów sedymentacji fluwialnej i biogenicznej w osadach dna Doliny Dolnej Wisły. Landform Analysis, 25: 77-93.
22. KOZULAR. 1999 - Dokumentacja geologiczna złoża węgla brunatnego „Tomisławice” w kategorii C1 i C2, Cześć I - tekst. Przed. Geol. PROXIMA, Wrocław.
23. KRAMARSKA R., KASIŃSKI T.R., CZAPOWSKI G., PIWOCKIM. & SŁODKOWSKAB. 2015 - Referencyjny profil osadów neogenu Pomorza Wschodniego w Łęczycach koło Lęborka (północna Polska). Biul. Państw. Inst. Geol., 461: 193-250.
24. LOWE D.R. & GUY M. 2000 - Slurry flow deposits in the Brittania Formation (lower Cretaceous) North Sea: a new perspective on the turbidity current and debris flow problem. Sedimentology, 47: 31-70.
25. MAKASKEB. 2001 -Anastomosing rivers: are view of their classification, origin and sedimentary products. Earth-Sci. Rev., 53: 149-196.
26. MARKIC M. & SACHSENHOFER R.F. 1997 - Petrographic composition and depositional environments of the Pliocene Velenje lignite seam (Slovenia). Inter. T. Coal Geol., 33: 229-254.
27. MCCABE PJ. 1984 - Depositional models of coal and coal-bearing strata. [W:] Rahmani R.A. & Flores R.M. (red.), Sedimentology of coal and coal-bearing sequences. Int. Ass. Sediment., Spec. Publ., 7: 13-42.
28. MIALL A.D. 1977 - Areview of the braided-river depositional environment. Earth-Sci. Rev., 13: 1-62.
29. PÉREZ-ARLUCEA M. & SMITH N.D. 1999 - Depositional patterns following the 1870s avulsion of the Saskatchewan River (Cumberland Marshes, Saskatchewan, Canada). T. Sediment. Res., 69: 62-73.
30. PIEŃKOWSKI G. 2004 - Sołtyków - unikalny zapis paleoekologiczny wczesnojurajskich utworów kontynentalnych. Vol. Jurassica, 2 (1): 1-16.
31. PIWOCKI M. & ZIEMBIŃSKA-TWORZYDŁO M. 1995 - Litostratygrafia i poziomy sporowo-pyłkowe neogenu na Niżu Polskim. Prz. Geol., 43 (11): 916-927.
32. SADOWSKA A. & GIŻA B. 1991 - Flora i wiek węgla brunatnego z Pątnowa. Acta Palaebot., 31 (1-2): 201-214.
33. SMITH N.D., CROSS T.A., DUFFICY J.P. & CLOUGH S.R. 1989 - Anatomy of an avulsion. Sedimentology, 36: 1-23.
34. STOUTHAMER E. & BERENDSEN H.T.A. 2001 - Avulsion frequency, avulsion duration, and interavulsion period of Holocene channel belts in the Rhine-Meuse delta, The Netherlands: T. Sediment. Res., 71: 589-598.
35. TEICHMŮLLER M. 1958 - Rekonstruktion verschiedener Moortypen des Hauptflozes der niederrheinischen Braunkohle. Fortschrift in der Geologie von Rheinland und Westfalen, 2: 599-612.
36. TEICHMÜLLER M. 1989 - The genesis of coal from the viewpoint of coal petrology. Inter. T. Coal Geol., 12: 1-87.
37. VAN LOON A.T. 2009 - Soft-sediment deformation structures in siliciclastic sediments: an overview. Geologos, 15: 3-55.
38. WACHOCKI R. 2013 - Geologia obszaru złoża węgla brunatnego Tomisławice. Pr. magister. Arch. Inst. Geol. UAM, Poznań: 1-85.
39. WAŻYŃSKA H. (red.) 1998 - Palynology and palaeography of the Neogene in Polish Lowlands. Prace PIG, 160: 1-41.
40. WIDERA M. 2002 - Próba wyznaczenia współczynnika konsolidacji torfów dla pokładów węgla brunatnego. Prz. Geol., 50 (1): 42-48.
41. WIDERA M. 2007 - Litostratygrafia i paleotektonika kenozoiku pod- plejstoceńskiego Wielkopolski. Seria Geologia, 18, Wyd. Nauk. UAM, Poznań: 1-224.
42. WIDERA M. 2012a - Fluwialna geneza ogniwa wielkopolskiego na podstawie danych z obszaru środkowej Polski. Górn. Odkrywk., 53 (1-2): 109-118.
43. WIDERA M. 2012b - Macroscopic lithotype characterisation of the 1st Middle-Polish (1st Lusatian) Lignite Seam in the Miocene of central Poland. Geologos, 18 (1): 1-11.
44. WIDERA M. 2013 - Sand- and mud-filled fluvial palaeochannels in the Wielkopolska Member of the Neogene Poznań Formation, central Poland. Ann. Soc. Geol. Pol., 83: 19-28.
45. WIDERA M. 2016a - Depositional environments of overbank sedimentation in the lignite-bearing Grey Clays Member: New evidence from Middle Miocene deposits of central Poland. Sediment. Geol., 335: 150-165.
46. WIDERA M. 2016b - An overview of lithotype associations forming the exploited lignite seams in Poland. Geologos, 22 (3): 213-225.
47. WIDERA M. & KITA A. 2007 - Paleogene marginal marine sedimentation in central-western Poland. Geol. Quart., 51 (1): 79-90.
48. WIŁUNZ. 1987 -Zarys geotechniki. Wyd. Komun. i Łączn., Warszawa: 1-723.
49. ZIELIŃSKI T. 2014 - Sedymentologia. Osady rzek i jezior. Wyd. Nauk. UAM, Poznań: 1-594.
50. ZWOLIŃSKI Z. 1985 - Sedymentacja osadów przyrostu pionowego na terasie zalewowej Parsęty. Bad. Fiz. Pol. Zach., 35 (A): 205-238.

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę (zadania 2017).

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-38904eef-220e-4cae-97d1-c212d35b9034