Infiltracja do wód podziemnych na podstawie pomiarów lizymetrycznych w Górach Sowich

• Autorzy: Staśko S. , Chodacki M.

Warianty tytułu

EN

Groundwater infiltration based on lysimeter measurements in the Sowie Mountains (SW Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Field research on effective infiltration has been carried out in the Sowie Mountains area in the Sudetes Mountains (SW Poland) in a lysimeter installed 0.9 m below the surface of the ground in a forest. The annual rainfall in 2011 has been measured in the range 520.9–644.8 mm for the three station, while the average precipitation of the long term observation indicate 880 mm. Air temperature was 2°C higher during experiment period from the typical to the region. During annual study (from April 2011 to May 2012) it has been measured effective infiltration volume as 78.1 mm of water in comparison total precipitation of 596.7 mm in nearest station. Groundwater recharge by infiltration is changing during the year as well as in longer period, occurs mainly in cool season (spring, autumn) and indicate impulsive nature. The highest rate was reported in the October-November period, infiltration has exceeded the 30% of the precipitation, what could be explained by the high degree of saturation of the aeration zone. The departure value recorded in the summer relates to the degree of saturation of the aeration zone and there is high rainfall of the order of 200 mm. Then at the turn of July and August there has been measured a 54 mm percolating water. However, in August and September when rainfall over 107 mm water percolation was only 0.5 mm. Recharge and water supply in summer precipitation requires an initialization precipitation value order of 30–50 mm to supplement the state of moisture contains and high transpiration of plants. Infiltrating water showed of nitrate-sulphate-bicarbonate-calcium-sodium chemical type. In the process of infiltration increase of total dissolved solids almost twice has been measured.Water are enriched in the ions+, Mg²⁺, K⁺, Ca²⁺, Cl^–, NO₃^–, SO₄^2– is observed while the reduction of the concentration of HCO₃^–and NH₄⁺. Chemical water composition is quite similar to the water in the stream located close to the lisymeter point.

Słowa kluczowe

PL

infiltracja; metody lizymetryczne; wody podziemne; Sudety

EN

infiltration; lysimeter method; groundwater; Sudetes

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2014
• Tom: Vol. 62, nr 8
• Strony: 414--419
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Staśko S.

• Zakład Hydrogeologii Podstawowej, Instytut Nauk Geologicznych, Uniwersytet Wrocławski, ul. Cybulskiego 30, 50-204 Wrocław

autor

Chodacki M.

• Drill-Lab, ul. Krośnieńska 7, Zielona Góra

Bibliografia

• 1. CHODACKI M. 2012 - Wielkość zasilania wód podziemnych na podstawie obserwacji lizymetrycznych w Górach Sowich. Praca magisterska. Archiwum Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• 2. DĄBROWSKI S., PRZYBYŁEK J. & GÓRSKI J. 2007 - Subregion Warty nizinnej. Hydrogeologia regionalna Polski. Państwowy Instytut Geologiczny, Warszawa: 369-407.
• 3. DE VRIES J.J. & SIMMERS I. 2002 - Groundwater recharge: an overview of processes and challenges. Hydrogeol. J., 10: 5-17.
• 4. GURWIN J. 2000 - Model hydrogeodynamiczny systemu wodonośnego pradoliny Odry w rejonie Głogowa. Acta Univ. Wratisl. Pr. Geol. Mineral. LXX, No 2215, Wrocław: 1-90.
• 5. KAJEWSKI I. 2005 - Ocena elementów bilansu wodnego zlewni przy zastosowaniu modelu WetSpass. Acta Univ. Wratisl., Hydrogeologia, 2729: 69-80.
• 6. KAJEWSKI I., KOWALSKI J. & MORYL A. 1989 - Ocena zagrożeń jakości wód podziemnych na terenach rolniczych na podstawie badań lizymetrycznych. Pr. Nauk. Inst. Geotechniki Politechniki Wrocławskiej, Wrocław: 425-430.
• 7. KIEŁCZAWA J. 2000 - Mapa hydrogeologiczna Polski w skali 1: 50 000, arkusz Dzierżoniów. Państw. Inst.Geol., Warszawa.
• 8. KONDRACKI J. 2002 - Geografia regionalna Polski. PWN, Warszawa.
• 9. KRAŚNICKI S. 2010 - Wielkość infiltracji w strefie aeracji rozwiniętej na skałach krystalicznych Sudetów i Przedgórza Sudeckiego. Prz. Geol., 58 (2): 146-153.
• 10. KRYZA R. 1981 - Migmatyzacja w gnejsach północnej części Gór Sowich. Geol. Sud., 16 (1): 7-93.
• 11. MAŁECKI J., POROWSKA D. & SZOSTAKIEWICZ M. 2007 - Charakterystyka hydrogeochemiczna wód podziemnych na stacji badawczej Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego WPH, vol. XIII: 123-134.
• 12. MICHALAK J. 2005 - Zwierciadło wody podziemnej jako metafora ontologiczna. Wsp. Probl. Hydrogeol., 12: 25-34.
• 13. PACZYŃSKI B. & SADURSKI A. (red.) 2007 - Hydrogeologia regionalna Polski. Państw. Inst. Geol., Warszawa.
• 14. PLECZYŃSKI J. 1981 - Odnawialność wód podziemnych. Wyd. Geolog., Warszawa.
• 15. POROWSKA D. & MAŁECKI J. 2009 - Analiza czynników formujących skład chemiczny wód podziemnych na stacjach badawczych w Warszawie i Radostowie. Biul. PIG, 436: 379-386.
• 16. SCANLON R.B., HEALY R.W. & COOK P.G. 2002 - Choosing appropriate techniques for quantifying groundwater recharge. Hydrogeol. J., 10 (1):18-39.
• 17. STAŚKO S. 1996 - Wody podziemne w skałach krystalicznych na podstawie badań wybranych obszarów Sudetów polskich. Acta Univ. Wratisl. Pr. Geol. Mineral., 53: 1-86.
• 18. STAŚKO S. & TARKA R. 2002 - Zasilanie i drenaż wód podziemnych w obszarach górskich na podstawie badań w masywie Śnieżnika. Acta Univ. Wratisl. Pr. Geol. Mineral., 2528: 1-86.
• 19. STAŚKO S., TARKA R. & OLICHWER T. 2012 - Groundwater recharge evaluation based on the infiltration method. Chapter 16, Ground- water Quality Sustainability. International Association of Hydrogeology Selected papers, 17, CRC Press a Balkema Book: 189-197.
• 20. STAŚKO S., TARKA R., OLICHWER T. & LUBCZYNSKI M. 2010 - Groundwater recharge in mountainous terrains - case study from Sudeten Mountains in SW Poland. Chapter 28, Global Groundwater Resources Management. Scientific Publisher Jodhpur: 451-474.
• 21. STAŚKO S. & WOJTKOWIAK A. 2004 - Występowanie i jakość wód podziemnych w skałach krystalicznych Sudetów na podstawie badań ujęć. Prz. Geol., 52 (1): 69-75.
• 22. TARKA R. 1997 - Zasilanie wód podziemnych w krystalicznych masywach górskich na przykładzie badań w masywie Śnieżnika. Acta Univ. Wratisl. Pr. Geol. Mineral, 56: 1-66.