Courtyards of castles partially reconstructed in historic towns

• Autorzy: Boguszewska Kamila , Drobek Katarzyna

Identyfikatory

DOI

10.35784/odk.5616

Warianty tytułu

PL

Dziedzińce zamków częściowo odbudowanych w zabytkowych miastach

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The protection and development of castle courtyards in historical cities pose a complex conservation problem. This complexity arises from the necessity to reconcile the historical form of courtyards, often known only through relics, with contemporary and expanded functional needs. The aim of this article is a critical analysis of selected concepts for the modern development of castle courtyards.The research material consisted of contemporary implementations of the development of castle courtyards in European cities, including 36 complexes. The criterion for selecting objects was their location, closely tied to the spatial structure of the city. Another condition for choosing the analyzed examples was the form and scope of courtyard adaptation to various functions. Based on the conducted analysis, the authors of the article formulated conclusions regarding the conservation-oriented development of castle courtyards.

PL

Ochrona i zagospodarowanie dziedzińców zamków w historycznych miastach jest złożonym problemem konserwatorskim. Wynika to z konieczności połączenia historycznej formy dziedzińców (często znanej tylko z reliktów) ze współczesnymi (rozbudowanymi) potrzebami użytkowymi. Celem artykułu jest krytyczna analiza wybranych koncepcji współczesnego zagospodarowania dziedzińców zamkowych. Materiał badawczy stanowiły współczesne realizacje zagospodarowania dziedzińców zamków europejskich w liczbie 36 zespołów. Kryterium wyboru obiektów stanowiła ich lokalizacja – powiązana ze strukturą przestrzenną miasta. Następnym warunkiem wyboru przeanalizowanych przykładów była forma i zakres adaptacji dziedzińców do różnorakich funkcji. Na podstawie przeprowadzonej analizy autorzy artykułu sformułowali wnioski dotyczące konserwatorskiego zagospodarowania dziedzińców zamków.

Słowa kluczowe

EN

castle courtyard; spatial development; contemporary function; adaptations of historic objects

PL

dziedziniec zamkowy; adaptacja obiektów historycznych; zagospodarowanie przestrzenne

• Wydawca: Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS ; Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
• Czasopismo: Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
• Rocznik: 2023
• Tom: Nr 16
• Strony: 87--109
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., tab., fig.

Twórcy

autor

Boguszewska Kamila

• Department of Conservation of Monuments; Faculty of Civil Engineering and Architecture; Lublin University of Technology

• https://orcid.org/0000-0002-1513-2490

autor

Drobek Katarzyna

• Department of Conservation of Monuments; Faculty of Civil Engineering and Architecture; Lublin University of Technology

• https://orcid.org/0000-0003-3599-1169

Bibliografia

• 1. Brykowska M., Ochrona zabytkowych ruin – problemy badawcze i projektowe na przykładzie zamku w Sochaczewie, Ochrona Dziedzictwa Kulturowego, No. 6, 2018.
• 2. Bukal G., Ruiny zamków – studia ingerencji i ich efekty, [in:] Lewicka M. (ed.), Ochrona Zabytków Architektury Obronnej - Teoria a praktyka, Lublin – Warszawa, 2008.
• 3. Izaskun Chinchilla Architects, Refurbishment of Garcimuñoz Castle, Bartlett Design Research Folios, 2015.
• 4. Karwacka E., Croatto G., Architektura obronna – metodologiczna hipoteza działania w trudnych kwestiach ochrony zabytkowych obiektów, [in:] Lewicka M. (ed.), Ochrona Zabytków Architektury Obronnej - Teoria a praktyka, Lublin – Warszawa, 2008.
• 5. Kęsik G., Spór o rewitalizację zamku w Ciechanowie, Ciechanów 2011.
• 6. Kuczyński J., Archeologiczne przyczynki do badań nad architekturą i historią zamku Krzyżtopór w Ujeździe, pow. Opatów, Rocznik Muzeum Świętokrzyskiego 6, 1970.
• 7. Łobocki J.M., Średniowieczne zamki Polski północnej, Muzeum Zamkowe w Malborku, 1983.
• 8. Molski P., Wprowadzenie. Zasady postępowania konserwatorskiego z zamkami w ruinie jako problem badawczy, [in:] B. Szmygin, P. Molski (ed.) , Ochrona i konserwacja ruin zamkowych – wybrane problemy i przykłady, Warszawa – Lublin, 2013.
• 9. Musiaka Ł., Funkcja turystyczna średniowiecznych zamków i jej wpływ na miasta Pomorza, Warmii i Mazur,Łódź, 2013.
• 10. Piotrowski M., Przedstawienie wyników badań archeologicznych przeprowadzonych na obszarze Zamku Książąt Mazowieckich w Ciechanowie w 2008 r., [in:] M. Piotrowski (ed.) Zamek Książąt Mazowieckich w Ciechanowie – nowe spojrzenie, Ciechanów, 2017.
• 11. Różański A., Olszacki T., Badania terenowe zamków z obszaru Wielkopolski i Polski Centralnej w XXI wieku, [in:] A. Różański (ed.) Gemma Gemmarum. Studia dedykowane Profesor Hannie Kóćce-Krenz, Poznań 2017.
• 12. Szmygin B., Dostępność architektoniczna obiektów zabytkowych dla osób ze szczególnymi potrzebami, 2022.Szmygin B., Zabytkowa ruina /tak lub nie/, [in:] B. Szmygin, P. Molski (ed.), Zamki w ruinie - zasady postępowania konserwatorskiego, Warszawa – Lublin, 2012.
• 13. Tajchman J., Konserwacja ruin historycznych - uwagi o metodzie, Ochrona Zabytków, Vol. 4 , No. 4, 2005.
• 14. Zapłata R., Udostepnienie zamku Biskupów Krakowskich w Iłży dla ruchu turystycznego,https://zamek.ilza.pl/wydarzenia/udostepnienie-zamku-biskupow-krakowskich-w-ilzy-dla-ruchuturystycznego/?fbclid=IwAR3e4aIC88CbAg0_CIvV4I5EW5SPN_7P7AggXh249bDbuw7FYgisDrCv6wM, Access August 2023.
• 15. Pikulińska – Ciuk M., Badania zamku książęcego w Ciechanowie (1977-78).
• 16. Kleczkowski M., Konserwacja murów w obrębie przedbramia zamku książąt mazowieckich w Ciechanowie wraz z uporządkowaniem dziedzińca i otoczenia, projekt wykonawczy, Gdynia 2020.
• 17. Decyzja Nr 684/DC/2020 z dn. 24 sierpnia 2020 r. wydana przez WUOZ w Warszawie, Delegatura w Ciechanowie dotycząca wydania pozwolenia na prowadzenie prac konserwatorskich oraz robót budowlanych w związku z realizacja zadania „Konserwacja murów w obrębie przedbramia Zamku Książąt Mazowieckich w Ciechanowie wraz z uporządkowaniem dziedzińca i otoczenia”.
• 18. Dokumentacja naukowa - opis historii zamku w Ciechanowie, Archiwum MWKZ delegatura w Ciechanowie, sygn. 2385.
• 19. Załącznik nr 1b do Specyfikacji: Wytyczne do projektu remontu dziedzińców oraz schodów i pochylni terenowych w Pieskowej Skale. Zamówienie publiczne na wykonanie zadania: „Prace budowlane w zamku w pieskowej skale obejmujące modernizację nawierzchni dziedzińców wraz z wymianą instalacji, budowę zbiornika przeciwpożarowego, remont konserwatorski elewacji oficyny i obudowę studni zamkowej”.
• 20. Załącznik nr 2a - Wytyczne konserwatorskie dla wykonania konserwacji nawierzchni dziedzińca arkadowego Zamku Królewskiego na Wawelu, Zamówienie publiczne na wykonanie zadania „Konserwacja nawierzchni dziedzińca arkadowego oraz konserwacji ścian i sklepień „Sieni Berrecciego” w Zamku Królewskim na Wawelu” – znak sprawy: DZP-282-01/20, marzec 2020, https://wawel.krakow.pl/zamowienie/przetarg-nieograniczony-dzp-282-01-20.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2024).