Multimodalne węzły przesiadkowe w przestrzeni Wrocławia

• Autorzy: Małysz Michał

Warianty tytułu

EN

Multimodal interchanges in the Wrocław city space

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Pasażerski transport multimodalny może w przyszłości stanowić efektywny i wydajny sposób przemieszczania się ludności. W polskiej przestrzeni widoczne są inwestycje służące budowie węzłów przesiadkowych w wielu miastach, które umożliwiają wygodne przesiadanie się między różnymi środkami transportu. Ten rodzaj organizacji przewozów może być badany nie tylko w makroskali w przewozach międzyregionalnych, np. w drodze do kurortów nadmorskich i górskich, ale też w skali lokalnej w przypadku przesiadki np. z pociągu na środek transportu miejskiego. Celem artykułu jest identyfikacja multimodalnych węzłów przesiadkowych we Wrocławiu, określenie ich lokalizacji, stopnia multimodalności oraz zależności przestrzennych między nimi, co pozwoli wskazać węzły funkcjonujące efektywnie oraz te, wymagające usprawnień. Do wykorzystanych metod należą przede wszystkim obserwacje, analizy sieciowe oraz analizy przestrzenne oparte na autokorelacji przestrzennej. Efektem badań są zarówno charakterystyki najważniejszych węzłów, jak i mapy przedstawiające ich przepustowość. Za węzły multimodalne zostały uznane zespoły przystanków umożliwiających przesiadkę między transportem: lotniczym, kolejowym, autobusowym, tramwajowym i rowerowym oraz autobusami regionalnymi i dalekobieżnymi, a także miejsca umożliwiające zmianę własnego samochodu na inne środki transportu. W końcowej części artykułu zaproponowane zostały rozwiązania usprawniające funkcjonowanie węzłów przesiadkowych we Wrocławiu, z uwzględnieniem spodziewanych inwestycji rozwojowych w zakresie transportu publicznego.

EN

Multimodal passenger transport may, in the future, be an effective way of traveling. In the Polish space, there are visible investments in the construction multimodal interchanges in many cities which enable comfortable change between various means of transport. This type of transport organization can be tested not only on a macroscale in interregional transport, for example on the way to seaside and mountain resorts, but also on |a local scale, for example a change from a train to urban transport. The aim of this article is to identify multimodal interchanges in Wrocław, to determine their location, the degree of multimodality and spatial dependencies between them, which will allow to identify effective nodes and those which require improvement. The methods include, first of all, observations, network analyzes and spatial analyzes based on spatial autocorrelation. The results of the research are both the characteristics of the most important interchange and maps showing their capacity as far as travelling around Wrocław is concerned. As multimodal nodes, the author classified groups of stops enabling a change between air, rail, bus, tram and bicycle transport as well as regional and long-distance buses and changing private car to another way of transport. In the final part of the article proposed investments were presented to improve the functioning of multimodal interchanges in Wrocław, taking into account the expected investments in the development of public transport.

Słowa kluczowe

PL

pasażerski transport multimodalny; węzeł multimodalny; węzeł przesiadkowy; Wrocław; transport miejski

EN

passenger multimodal transport; multimodal interchange; interchange; urban transport

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Komunikacji Rzeczpospolitej Polskiej
• Czasopismo: Transport Miejski i Regionalny
• Rocznik: 2020
• Tom: nr 12
• Strony: 20--29
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Małysz Michał

• Zakład Geografii Społeczno- -Ekonomicznej, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Wrocławski, pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław

Bibliografia

• 1. Gadziński J., Beim M., Ewaluacja węzłów przesiadkowych poznańskiego lokalnego transportu publicznego, „Transport Miejski i Regionalny, 2009, nr 9.
• 2. Krukowski P., Olszewski P., Wapniarski M., Wskaźniki oceny węzłów przesiadkowych, http://www.ikku.pl/userfiles/file/NICHES+/NICHES__IKKU_Sem_WG2_Krukowski_fullpaper_PL.pdf, dostęp: 24.11.2020.
• 3. Krukowska H., Krukowski P., Olszewski P., Jak oceniać projektowane lub funkcjonujące węzły przesiadkowe?, „Biuletyn Komunikacji Miejskiej”, 2017, nr 143, Izba Gospodarcza Komunikacji Miejskiej.
• 4. Wachowiak W., Integracja podsystemów transportowych w węzłach przesiadkowych komunikacji publicznej Poznania w oparciu o kolejowe dworce miejskie, „Biuletyn KPZK”, 2018, nr 270, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju, PAN, Warszawa.
• 5. Alexander Ch., Język wzorców. A Pattern Language, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2018.
• 6. Załuski D., Zintegrowane węzły przesiadkowe przy małych dworcach kolejowych, „Technika Transportu Szynowego”, 2014, nr 7–8.
• 7. Kruszyna M., Dworzec kolejowy jako węzeł mobilności, „Przegląd Komunikacyjny”, 2012, nr 10.
• 8. Gadziński J., Ocena dostępności komunikacyjnej przestrzeni miejskiej na przykładzie Poznania, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Biuletyn Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Seria Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna, 2010, nr 13.
• 9. Żegluga Pasażerska Wrocław, http://www.statekpasazerski.pl, dostęp: 25.11.2020.
• 10. Kowalczyk K., Typologia multimodalnego potencjału linii kolejowych zlokalizowanych w strefach podmiejskich największych polskich aglomeracji, „Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG”, 2018, 21 (1).
• 11. Lotnisko we Wrocławiu z rekordowymi wynikami. Prezes: Przed nami kolejny rok rozwoju (cz. 1), Rynek Lotniczy, https://www.rynek-lotniczy.pl/wiadomosci/lotnisko-we-wroclawiu-zrekordowymi-wynikami-prezes-przed-nami-kolejny-rokrozwoju-cz-1–5593.html, dostęp: 25.11.2020.
• 12. Największe dworce kolejowe w Polsce. Wymiana pasażerska w transporcie kolejowym – podstawowe czynniki, znaczenie najważniejszych ośrodków, Urząd Transportu Kolejowego, https://utk.gov.pl/download/1/52698/NajwiekszedworcekolejowewPolsce.pdf, dostęp: 25.11.2020.
• 13. Największe dworce kolejowe w Polsce. Jak wypadł Wrocław Główny? [RAPORT], https://wroclife.pl/nasze-miasto/najwieksze-dworce-kolejowe-w-polsce/, dostęp: 25.11.2020.
• 14. Wrocławski Rower Miejski, https://wroclawskirower.pl/, dostęp: 25.11.2020.
• 15. Parkingi Park & Ride we Wrocławiu, Wrocław, https://www.wroclaw.pl/park-and-ride-we-wroclawiu, dostęp: 25.11.2020.
• 16. Koźlak A., Kolej aglomeracyjna jako podstawa systemu komunikacyjnego obszarów metropolitalnych w Polsce, [w:] Michałowska M., Współczesne uwarunkowania rozwoju transportu w regionie, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2013.
• 17. Kostrubiec B., Analiza zjawisk koncentracji w sieci osadniczej. Problemy metodyczne, „Prace Geograficzne”, 1972, nr 93, Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii, Warszawa.
• 18. Jażdżewska I., Zmiana położenia środka ciężkości miast i ludności miejskiej w Polsce w XX wieku, „Przegląd Geograficzny”, 2006, 78 (4).
• 19. Longley P.A., Goodchild M.F., Maguire D.J., Rhind D.W., GIS. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006.
• 20. Małysz M., Tomczak P., Kolej pasażerska we Wrocławiu i na Dolnym Śląsku – problemy i wyzwania, „Rozprawy Naukowe Instytutu Geografii i Rozwoju Regionalnego”, 2020, nr 50, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2021).