O zależności widm w podczerwieni zużytych olejów silnikowych od ich lepkości kinematycznej

• Autorzy: Sejkorová M. , Šarkan B. , Caban J. , Marczuk A.

Identyfikatory

DOI

10.15199/62.2018.1.5

Warianty tytułu

EN

On relationship between infrared spectra of worn out engine oils and their kinematic viscosity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Przedstawiono możliwość określania lepkości kinematycznej w temp. 100°C (LK100°C) zużytego mineralnego oleju silnikowego, wykorzystując spektroskopię w podczerwieni z transformacją Fouriera (FTIR) w kombinacji z metodą najmniejszych cząstkowych kwadratów PLS (partial least square). Uzyskaną wartość porównano z wynikiem otrzymanym standardową metodą (określoną normą ASTM). Najwłaściwszy okazał się algorytm FTIR-PLS pracujący z plikiem danych w zakresie spektralnym 1262-654 cm-1 bez matematycznej obróbki widm. Współczynnik korelacji pomiędzy wartościami LK100°C szacowanymi za pomocą FTIR-PLS a tymi oznaczonymi wg normy wynosił 0,99.

EN

IR spectrometry in combination with partial least square regression was used as an alternative method for detn. of the kinematic viscosity of a worn out engine oil at 100°C by the std. method. A suitable spectral area was the 1262-654 cm-1 without any math. adjustment of spectra. A very significant correlation was reached at R = 0.99 between the estimated values from the IR model and the lab. standardized values.

Słowa kluczowe

PL

lepkość kinematyczna; olej silnikowy; FTIR; metoda FTIR

EN

kinematic viscosity; engine oil; FTIR; FTIR method

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przemysł Chemiczny
• Rocznik: 2018
• Tom: T. 97, nr 1
• Strony: 49--54
• Opis fizyczny: Bibliogr. 34 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Sejkorová M.

• Department of Transport Means and Diagnostics, Faculty of Transport Engineering, University of Pardubice, Studentská 95, 532 10 Pardubice, Czech Republic

autor

Šarkan B.

• Uniwersytet w Žilinie (Słowacja)

autor

Caban J.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

autor

Marczuk A.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bibliografia

• [1] J. Kapusta, A. Kalasova, Mat. 15th Intern. Conf. on Transport Systems Telematics (TST), Wrocław 15-17 kwietnia 2015 r., Communications Computer Information Sci. (red. J. Mikulski) 2015, 531, 172.
• [2] B. Šarkan, J. Caban, A. Marczuk, J. Vrabel, J. Gnap, Przem. Chem. 2017, 96, nr 3, 675.
• [3] K. F. Abramek, T. Stoeck, T. Osipowicz, Strojniski Vestnik J. Mech. Eng. 2015, 61, nr 2, 91.
• [4] O. I. Balytskyi, K. F. Abramek, T. Stoeck, T. Osipowicz, Materials Sci. 2014, 50, nr 1, 156.
• [5] P. Droździel, L. Krzywonos, Eksploatacja Niezawodność, Maintenance Reliability 2009, 41, nr 1, 4.
• [6] E. Sendzikiene, A. Rimkus, M. Melaika, V. Makareviciene, S. Pukalskas, Fuel 2015, 162, 194.
• [7] A. L. Zharin, K. Pantasialeyeu, M. Opielak, P. Rogalski, Przegl. Elektrotech. 2016, 92, nr 11, 239.
• [8] A. Wolak, G. Zając, Eksploatacja Niezawodność, Maintenance Reliability 2017, 19, nr 2, 260.
• [9] T. Skrucany, J. Gnap, Mat. 6th Intern. Sci. Conf. on Dynamic of Civil Engineering and Transport Structures and Wind Engineering (DYNWIND), Applied Mechanics Materials (red. K. Kotrasova, J. Melcer), 2014, 617, 296.
• [10] Z. Matuszak, M. Jaśkiewicz, K. Ludwinek, Z. Gawęcki, Mat. Conf. on Selected Problems of Electrical Engineering and Electronics (WZEE), Kielce 17-19 września 2015 r.
• [11] J. Pošta, B. Peterka, Z. Aleš, M. Pexa, J. Pavlu, H. Vutan, MM Sci. J. 2016, 11, 1214.
• [12] J. Černý, N. Ladyka, Mat 18. ročníku konference REOTRIB 2012 kvalita paliv a maziv, Praha (Czechy) 2012, 55.
• [13] M. Sejkorová, Analýza motorových olejů pro dopravní prostředky instrumentálními metodami, Disertační práce, Univerzita Pardubice, 2014.
• [14] V. Kumbár, A. Polcar, J. Čupera, Acta Univ. Agriculturae Silvicult. Mendelianae Brunensis 2013, 61, nr 1, 115.
• [15] M. Trcka, L. Klimkova, B. Filipi, H. Veznikova, Chemicke Listy 2015, 109, nr 12, 957.
• [16] S. Marinović, M. Krištović, B. Špehar, V. Rukavina, A. Jukić, J. Anal. Chem. 2012, 67, nr 12, 939.
• [17] G. Parisotto, M. F. Ferrão, A. L. Müller, E. I. Müller, M. F. P. Santos, R. C. L. Guimaraes, J. C. C. Dias, E. M. M. Flores, Energ. Fuel. 2010, 24, nr 10, 5474.
• [18] M. A. Al-Ghouti, Y. S. Al-Degs, M. Amer, Talanta 2010, 81, nr 3, 1096.
• [19] K. Varmuza, P. Filzmoser, Introduction to multivariate statistical analysis in chemometrics, CRC Press, Boca Raton, Florida (USA) 2009.
• [20] A. Borin, R. J. Poppi, Vib. Spectrosc. 2005, 37, nr 1, 27.
• [21] S. Marinović, A. Jukić, D. Doležal, B. Špehar, M. Krištović, Goriva Maziva 2012, 51, nr 3, 205.
• [22] R. M. Balabin, R. Z. Safieva, E. I. Lomakina, Microchem. J. 2011, 98, nr 1, 121.
• [23] J. Glos, M. Svoboda, Mat. Intern. Conf. Transport Means, 2015, 103.
• [24] M. Sejkorová, Chemicke Listy 2013, 107, 643.
• [25] I. Helland, Encyclopedia of statistical sciences, Wiley, New York 2006.
• [26] C. N. C. Corgozinho, M.M.D.O. Carvalho, P.J.S. Barbeira, Energ. Fuel. 2009, 23, nr 4, 2136.
• [27] D. M. Haaland, E. V. Thomas, Anal. Chem. 1988, 60, nr 11, 1193.
• [28] I. Simkovic, Chemicke Listy 2017, 111, nr 1, 22.
• [29] M. Meloun, J. Militký M. Hill, Počítačová analýza vícerozměrných dat v příkladech, Academia, Praha 2005.
• [30] ČSN EN ISO 3104 (656216), Ropné produkty. Průhledné a neprůhledné kapaliny, Stanovení kinematické viskozity a výpočet dynamické viskozity, ČSNI, 1998.
• [31] Spektroskopický software TQ Analyst, Stručný návod, Nicolet CZ, 2007.
• [32] L. Jingyan, C. Xiaoli, T. Songbai, Energ. Fuel. 2012, 26, nr 9, 5633.
• [33] J. Briant, J. C. Hipeaux, Lubricant properties analysis & testing, Editions Technip, Paris 2000.
• [34] A. Marczuk, J. Caban, P. Savinykh, N. Turubanov, D. Zyryanov, Eksploatacja Niezawodność, Maintenance Reliability 2017, 19, nr 1, 121.

Uwagi

Opracowanie rekordu w ramach umowy 509/P-DUN/2018 ze środków MNiSW przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę (2018)