The idea of the city and planning theories

• Autorzy: Zuziak Z. K.

Identyfikatory

DOI

10.4467/2353737XCT.15.370.4989

Warianty tytułu

PL

Idea miasta i teorie planowania

• Języki publikacji: EN PL

Abstrakty

EN

The main question put forward in this paper is whether it is possible to outline the main features expressing the idea of a metropolitan city in the late-modern Europe and to point out their relations with contemporary theories of urban planning. In order to identify and systematise “the common ideological indicators” of a contemporary European metropolis, the following criteria have been used: 1) universally recognised principles of urban development, 2) basic assessment criteria of the urban spatial structure and 3) the major modes of controlling urban development. The author has also attempted to systematise the major urban planning theories developed at the turn of the 20^th and 21^st century and the planning concepts corresponding to various models of spatial structure development that can be found in the new European metropolises. The observations have been illustrated with two examples of planning practice.

PL

W artykule postawiono pytanie o możliwość zarysowania najważniejszych cech wyrażających ideę europejskiej metropolii późnej nowoczesności i wskazania jej związków z głównymi nurtami współczesnej teorii planowania urbanistycznego. Aby wyartykułować i usystematyzować „ideowe wyznaczniki” europejskiego miasta metropolitalnego posłużono się następującymi kryteriami: 1) uznawane powszechnie zasady rozwoju urbanistycznego, 2) podstawowe kryteria oceny struktury funkcjonalno-przestrzennej miasta oraz 3) główne tryby sterowania jej zmianami. Podjęto też próbę usystematyzowania ważniejszych teorii planowania urbanistycznego z przełomu XX i XXI w. i planistycznych idei odpowiadających różnym modelom rozwoju struktury przestrzennej nowego metropolis. Rozważania te zilustrowano dwoma przykładami warsztatu planowania przestrzennego.

Słowa kluczowe

EN

contemporary urbanism; urban planning; theories of urban planning; contemporary urban planning ideologies; late-modern city

PL

urbanistyka współczesna; planowanie urbanistyczne; teorie planowania urbanistycznego; współczesne ideologie urbanistyczne; miasto późnej nowoczesności

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2015
• Tom: Y. 112, iss. 12-A
• Strony: 9--27
• Opis fizyczny: Bibliogr. 36 poz., tab., il.

Twórcy

autor

Zuziak Z. K.

• Institute of City and Regional Planning, Faculty of Architecture, Cracow University of Technology

Bibliografia

• [1] Alexander Ch., 2008, Generative Codes: the Path to Building Welcoming, Beautiful, Sustainable Neighborhood, [in:] Haas T. (ed.), New Urbanism and Beyond. Designing Cities for the Future, Rizzoli International Publications, New York.
• [2] Ashworth G.J., 1996, Realizable potential but hidden problems: a heritage tale from five Central European cities, [w:] J. Purchla (ed.), The Historical Metropolis: A Hidden Potential, International Cultural Centre, Kraków.
• [3] Ashworth G.J., 1991, Heritage planning: conservation as the management of urban change, Geo Pers, Groningen, the Netherlands.
• [4] Aysar A., 2008, Quantum Urbanism, Urban design in The Post-Cartesian Paradigm, [in;] T. Haas (ed.), New Urbanism and Beyond. Designing Cities for the Future, Rizzoli International Publications, New York.
• [5] Bianchini F., Parkinson M. (eds.), 1993, Cultural Policy and Urban Regeneration: The West European Experience.
• [6] Boelens L., 2009, The Urban Connection. An actor – relational approach to urban planning, 010 Publishers, Rotterdam.
• [7] de Botton, A., Architektura szczęścia, 2006, 2010.
• [8] Bramanti A., Ratti R., 1997, The multi-facet dimensions of local development, [in:] R. Ratti, A. Bramanti, R. Gordon (ed.), The dynamics of innovative regions, Ashgate, Aldershot, 1997, 3­44.
• [9] Burkhard R., 2008, Visualizing Desires not Cities, [in:] A. Thierstein, A. Förster (eds), The Image and the Region – Making Mega City Regions Visible, Lars Müller Publishers, Baden, Switzerland, 168­179.
• [10] Calthrope P., 2008, The Urban Network, [in:] Haas T. (ed.), 2008, New Urbanism and Beyond. Designing Cities for the Future, Rizzoli International Publications, New York.
• [11] Castells M., 1996, Społeczeństwo sieci, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 2007. Information on the original publication: Manuel Castells, The Rise of Network Society, The Information Age: Economy, Society and Culture, Volume 1, Second Edition, Blackwell Publishing Ltd, Oxford.
• [12] Haas T. (ed.), 2008, New Urbanism and Beyond. Designing Cities for the Future, Rizzoli International Publications, New York.
• [13] Hannerz U., 2006 [1980], Odkrywanie miasta. Antropologia obszarów miejskich, Jagiellonian University Press, Kraków.
• [14] Harvey D., 2012, Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja, Fundacja Nowej Kultury Bęc Zmiana, Warszawa.
• [15] Harvey D., 1975 [1974], Social Justice and the City, The Johns Hopkins University Press, Baltimore, Maryland.
• [16] Hillier B., 2008, The New Science of Space and the Art of Place. Towards a Space-led Paradigm for Researching and Designing the City, [in:] Haas T. (ed.), 2008, New Urbanism and Beyond. Designing Cities for the Future, Rizzoli International Publications, New York.
• [17] Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2006, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• [18] Kochanowska D., Kochanowski M., 2012, W stronę miasta, Wyd. Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania, Warszawa.
• [19] Kosiński W., 2011, Miasto i piękno miasta, Politechnika Krakowska, Kraków.
• [20] Krier L., 2008, Settlements of the Future, [in:] Haas T. (ed.), 2008, New Urbanism and Beyond. Designing Cities for the Future, Rizzoli International Publications, New York.
• [21] Miczyńska­Kowalska M., 2013, Wartości w postmodernizmie, Wydawnictwo KUL, Lublin
• [22] Monestiroli A., 2009 [2002], Tryglif i metopa. Dziewięć wykładów o architekturze, Politechnika Krakowska, Kraków.
• [23] Mydel R., 2012, Rola szkolnictwa wyższego oraz działalności badawczo-rozwojowej w kształtowaniu struktur współczesnych miast – model miasta innowacyjnego, [in:] Z. Makieła i A. Szromnik (ed.), Miasto innowacyjne – wiedza – przedsiębiorczość – marketing, Studia KPZK PAN, Volume CXLI, Warszawa.
• [24] Paszkowski Z., 2011, Miasto idealne w perspektywie europejskiej i jego związki z urbanistyką współczesną, Universitas, Kraków.
• [25] Sassen S., 1998, Globalizacja. Eseje o nowej mobilności ludzi i pieniędzy, Jagiellonian University Press, 1st edition, Kraków 2007. Information on the original publication: Globalization and Its Discontents. Essays on The New Mobility of People and Money, The New Press, New York.
• [26] Stadtmachen.eu. Urbanity and the Planning Culture in Europe, 2008, Wüstenrot Stiftung, Ludwigsburg and Karl Krämer Verlag, Stuttgart.
• [27] Tomaszewski A., 2012, Ku nowej filozofii dziedzictwa, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
• [28] Thierstein A., 2009, The creative industries and metropolitan regions – contours of a systemic governance, TUM – Department of Architecture, Chair for Spatial Development, paper to the conference on: Creative Industries. Governance of Metropolitan Regions; Leipzig, November 13.
• [29] Rudnicki A., Zrównoważona mobilność a rozwój przestrzenny miasta, Czasopismo Techniczne, 1­A/2010, Issue 3, Year 107, Kraków.
• [30] Rykwert J., 2013, Pokusa miejsca, Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków.
• [31] Węcławowicz G., Geografia społeczna miast. Uwarunkowania społeczno-przestrzenne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• [32] Zipser T., Powiązania transportowe jako generatory struktury przestrzennej systemu osadniczego, Czasopismo Techniczne, 1­A/2010, Issue 3, Year 107, Kraków.
• [33] Zuziak W., 2012, Aksjologia Luisa Lavalle’a wobec ponowoczesnego kryzysu wartości, Wydawnictwo WAM, Kraków.
• [34] Zuziak Z.K., 2012, Planowanie przestrzenne i marketing metropolitalny, [in:] Z. Makieła i A. Szromnik (eds), Miasto innowacyjne – wiedza – przedsiębiorczość – marketing, Studia KPZK PAN, Volume CXLI, Warszawa.
• [35] Zuziak Z.K., 2010, Forma metropolitalna i zrównoważona mobilność, Czasopismo Techniczne, 1­A/2010, Issue 3, Year 107, Kraków.
• [36] Zuziak Z.K., 2008, O tożsamości urbanistyki, CUT Press, Kraków.