Problemy ergonomiczne i jakościowe w różnych fazach istnienia wyrobów technicznych

• Autorzy: Gruszka J. , Tytyk E.

Identyfikatory

DOI

10.21008/j.0239-9415.2018.077.05

Warianty tytułu

EN

Ergonomic and quality problems in different phases of the life cycle of technical products

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem rozważań podjętych w artykule jest ukazanie złożoności problematyki jakości i ergonomii oraz jej zbieżności na gruncie inżynierskim. Te cechy powodują, że konieczne jest stosowanie systemowego i holistycznego podejścia podczas badania, analizowania i podejmowania inżynierskich działań zmierzających do podwyższania poziomu całkowitej jakości (w tym: ergonomicznej) procesów wytwarzania oraz wyrobów technicznych W artykule skupiono się na podstawowych problemach należących do tzw. inżynierii ergonomicznej oraz inżynierii jakości, charakterystycznych dla zdefiniowanych faz istnienia wyrobów technicznych (LCA – Life Cycle Analysis). Klasę wyrobów technicznych ograniczono do maszyn, narzędzi ręcznych oraz urządzeń stosowanych do realizacji podstawowych technologii stosowanych w budowie i eksploatacji maszyn. Ukazano zależności problematyki ergonomicznej i jakościowej występujące w różnych fazach istnienia wyrobu. Zwrócono uwagę na często zbyt powierzchowne traktowanie (z punktu widzenia ergonomii i ekologii) fazy likwidacji wyrobu. Ważnym aspektem są związki problematyki ergonomicznej i jakościowej z ekonomiczną oraz ekologiczną (w jej ramach – strategia 3R), którą należy objąć wszystkie fazy istnienia wyrobu.

EN

The paper discusses the basic problems of ergonomic engineering and quality engineering, specific to the defined phases of the life cycle of technical products (LCA). The range of technical products was limited to machines, hand tools and equipment used to implement basic technologies in the construction and operation of machines. The relationship between the ergonomic and quality issues in the identified phases of the product life cycle was presented. Attention was paid to overgeneralization (in the ergonomic and ecological context) in the product’s decommissioning phase. It is important to highlight the significance of the relationship between ergonomics and quality, and economic and ecological issues (such as the 3R strategy), which should be included in all of the phases of the product’s life cycle.

Słowa kluczowe

PL

inżynieria ergonomiczna; inżynieria jakości; fazy istnienia wyrobu

EN

ergonomic engineering; quality engineering; product life cycle

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Organizacja i Zarządzanie
• Rocznik: 2018
• Tom: Nr 77
• Strony: 65--83
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Gruszka J.

• Wydział Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej

autor

Tytyk E.

• Wydział Inżynierii Zarządzania Politechniki Poznańskiej

Bibliografia

• 1. Adamczyk, W. (red.) (2002). Ekologiczne problemy jakości wyrobów. Kraków: Wydawnictwo Naukowe PTTŻ.
• 2. Bielawna, A. (2011). Postrzeganie i rozumienie jakości – przegląd definicji jakości. Studia i prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, 21.
• 3. Cempel, C., Kasprzak, J., Kłos, Z. Eko-inżynieria. Ku holistycznemu projektowaniu i zarządzaniu środowiskiem. Pobrano z: http://www.kee.ae.wroc.pl (30.06.2006).
• 4. Chodyński, A. (red.) (2000). Zarządzanie, jakość i wartość jako czynniki rozwoju firmy, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Marketingu i Zarządzania w Bielsku-Białej, Bielsko--Biała.
• 5. Chodyński, A. (2003). Jakość, innowacyjność i ekologiczność w strategii firmy. Problemy Jakości, 6.
• 6. Gołaś, H., Mazur, A. (2010). Zasady, metody i techniki wykorzystywane w zarządzaniu jakością. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
• 7. Grieves, M. (2006). Product Lifecycle Management – Driving the Next Generation of Lean Thinking. McGraw-Hill, New York.
• 8. Gruszka, J. (2013). Business process model in quality management on the example of global enterprises. In: Zarządzanie przedsiębiorstwem: perspektywa klienta i procesów wewnętrznych. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
• 9. Gruszka, J. (1997). Analiza kierunków rozwoju wymagań jakościowych w branży przemysłu motoryzacyjnego. In: A. Jednoróg (red.), Kierunki rozwoju zarządzania jakością. Prace Naukowe ITMiA Politechniki Wrocławskiej, Seria: Konferencje, 29.
• 10. Hamrol, A. (2007). Zarządzanie jakością z przykładami. Warszawa: WNT.
• 11. Jabłoński, J. (red.) (2006). Ergonomia produktu. Ergonomiczne zasady projektowania produktów. wyd. 1. Poznań: Wyd. Politechniki Poznańskiej.
• 12. Kowalski, Z., Kulczycka, J., Góralczyk, M. (2007). Ekologiczna ocena cyklu życia procesów wytwórczych (LCA). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 13. Legutko, S. (2007). Eksploatacja maszyn. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
• 14. Lenart, A. Zarządzanie cyklem życia produktu a system ERP. Pobrano z http://076 Lenart_a2.pdf (30.09.2017).
• 15. Łunarski, J. (2008). Zarządzanie jakością – standardy i zasady. Warszawa: WNT.
• 16. Mantura, W. (2010). Zarys kwalitologii. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
• 17. Olejnik, T., Wieczorek, R. (1982). Kontrola i sterowanie jakością (w przemyśle elektromaszynowym). Warszawa–Poznań: PWN.
• 18. Pacholski, L. (1995). Macroergonomic evaluation of the work process quality of the multiagent manufacturing system. In: Ergonomics Design: Interfaces – Products – Information. Rio de Janeiro: ABEGRO.
• 19. PN-EN ISO 9001:2016. Systemy zarządzania jakością. Wymagania. Warszawa: Polski Komitet Normalizacyjny.
• 20. Stefanowicz, T. (1996). Wstęp do ekologii i ochrony środowiska. Poznań: Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej.
• 21. Szatkowski, K. (2008). Przygotowanie produkcji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• 22. Tytyk, E. (2001). Projektowanie ergonomiczne. Warszawa–Poznań: Wyd. Naukowe PWN.
• 23. Tytyk, E. (2009). Inżynieria ergonomiczna jako komponent inżynierii zarządzania jakością warunków pracy. In: M. Fertsch (red.), Ergonomia – Technika i Technologia – Zarządzanie. Poznań: Wyd. Politechniki Poznańskiej.
• 24. Tytyk, E. (2015). Ergonomia w ujęciu mikro, mezo i makro. In: J. Charytonowicz (red.), Zastosowania Ergonomii. Wybrane kierunki badań ergonomicznych w 2015 roku. Wrocław: Wyd. Polskiego Towarzystwa Ergonomicznego PTErg Oddz. we Wrocławiu.
• 25. Tytyk E. (2017). Intelektualizacja i humanizacja pracy jako istotne czynniki postępu cywilizacyjnego. In: M.A. Paszkowicz, A. Hrynienko, A. Kolot, B. Pietrulewicz (red. nauk), Człowiek – Społeczeństwo – Gospodarka. Intelektualizacja i humanizacja pracy, 4. Zielona Góra: Wyd. Uniwersytet Zielonogórski, Instytut Inżynierii Bezpieczeństwa i Nauk o Pracy oraz Kijowski Narodowy Uniwersytet Ekonomiczny, Katedra Ekonomiki Pracy, 15-38.