Zależność granicy płynności iłów od zewnętrznej powierzchni właściwej i składu kationów wymiennych

• Autorzy: Olchawa A. , Gorączko A.

Warianty tytułu

EN

Investigations into influence of exchangeable cations concentration and external surface area on liquid limit of clayey soils

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dotychczasowe wyniki badań dotyczące granicy płynności gruntów spoistych wskazują na wyraźną zależność jej wartości od wielkości sił międzycząsteczkowych, tj. ciśnienia odpychania warstw dyfuzyjnych oraz ciśnienia przyciągania London van der Waalsa. Siły te uzależnione są przede wszystkim od zewnętrznej powierzchni właściwej gruntu oraz zawartości kationów wymiennych w naturalnym kompleksie sorpcyjnym i od całkowitej pojemności wymiennej. Celem prezentowanego artykułu jest znalezienie zależności funkcyjnej określającej wpływ tych właściwości na wartość granicy płynności. Przedstawiono wyniki badań granic płynności, zewnętrznej powierzchni właściwej oraz zawartości kationów w naturalnym kompleksie sorpcyjnym i całkowitej pojemności wymiennej dla czternastu gruntów ilastych modelowych i naturalnych. Przeprowadzono analizę statystyczną, potwierdzającą istnienie poszukiwanych związków funkcyjnych dla badanych gruntów. Zależność uzyskana dla przykładowych iłów, po weryfikacji dla większej grupy różnorodnych genetycznie i mineralogicznie typów gruntów ilastych, może być podstawą do sformułowania funkcji.

EN

The liquid limit, the external surface area, the concentration of exchangeable cations and the cation exchange capacity of fourteen clayey soils were determined. The correlation of the liquid limit with external surface area and exchangeable cations concentration was the aim of this research. The results of this study point to significant statistical relationship between these three properties. This relationship indicates that interparticle forces have a prominent role in determining liquid limit of clayey soils.

Słowa kluczowe

PL

granica płynności; zewnętrzna powierzchnia właściwa; kationy wymienne w naturalnym kompleksie sorpcyjnym

EN

liquid limit; external surface area; exchangeable cations

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 446 (2)
• Strony: 379--384
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., tab., wykr.

Twórcy

autor

Olchawa A.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Katedra Geotechniki, ul. Sylwestra Kalickiego 7, 85-796 Bydgoszcz

autor

Gorączko A.

• Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, Katedra Geotechniki, ul. Sylwestra Kalickiego 7, 85-796 Bydgoszcz

Bibliografia

• 1. CHEN F.H., 1988 — Foundations on expansive soils. Dev. In. Geot. Eng. Elsevier, Amsterdam.
• 2. HEAD K.H., 1992 — Manual of Soil Laboratory Testing: Soil Classification and Compaction Tests, 1. London.
• 3. KUMOR M.K., 1985 — Zmiany wytrzymałości i struktury iłu plioceńskiego pod wpływem zamrażania. Arch. Hydrotech., 32, 3/4: 461-473.
• 4. LUTENEGGER A.J., CERATO A.B., 2001 — Surface area and engineering properties of fine-grained soils. The Proceeding of the 15th International Conference on Soil Mechanics and Foundation Engineering Istambul, Turkey: 603-606.
• 5. MUNHUNTAN B., 1991 — Liquid limit and surface area of clays. Geotechnique, 41: 135-138.
• 6. NOWAK R., 2002 — Statystyka dla fizyków. PWN, Warszawa.
• 7. OLCHAWA A., 1994 — Określanie powierzchni właściwej gruntów iłowych na podstawie wilgotności desorpcyjnej. Wiad. IMUZ, 17, 1: 107-118.
• 8. PN-88/B-04481 — Grunty budowlane. Badania próbek gruntu. PKN, Warszawa.
• 9. PN-ISO 9277: 2000 Oznaczanie powierzchni właściwej ciał stałych przez adsorpcję gazu metodą BET. PKN, Warszawa.
• 10. PN-ISO 13536:2002 — Jakość gleby. Oznaczanie potencjalnej pojemności wymiennej kationowej i kationów wymiennych z zastosowaniem zbuforowanego roztworu chlorku baru o pH = 8,1. PKN, Warszawa.
• 11. SRIDHARAN A., RAO S.M., MURTHY N.S., 1988 — Liquid limit of kaolinitic soils. Geotechnique, 38, 2: 191-198.,
• 12. STĘPKOWSKA-PASZYC E., 1960 — Wpływ rodzaju jonu wymiennego na własności fizyko-mechaniczne bentonitu. Arch. Hydrotech., 7, 2: 143-213.
• 13. VAN DER MERWE D.H., 1964 — The prediction of heave from the plasticity index and percentage clay fraction of soils. Trans. S. Afr. Inst. Civ. Eng., 6, 6: 103-107.
• 14. YUKSELEN-AKSOY Y., KAYA A., 2010 — Method dependency of relationships between specific surface area and soil physico-chemical properties. Appl. Clay Sci., 50: 182-190.

Uwagi

PL

Artykuł w części: Geologiczno-inżynierskie i geotechniczne badania podłoża budowlanego

EN

Article in the part: Engineering-geological and geotechnical research of subsoil