Firsts post-tensioned slab bridges in Poland: the bridge in Pawia Street in Lublin

• Autorzy: Karaś S.

Identyfikatory

DOI

10.24425/ace.2020.131810

Warianty tytułu

PL

Pierwsze płytowe mosty kablobetonowe w Polsce, most na ulicy Pawiej w Lublinie

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The analysis was focused on three post-tensioned slab bridges, constructed in 1950s. Two of them function normally and will probably achieve the life span of 100 years required by the relevant regulations. The third one will likely be demolished soon and replaced with a new reinforced concrete frame bridge. To its degradation contributed the faulty diagnosis of its technical condition during its periodic technical inspections. The introduction briefly characterises the development of the prestressed structure theories reviewing papers on concrete rheology and monographs looking into prestressing. The paper is based on the existing fragments of the technical design documents concerning the bridges in question. The bridges were designed by Polish civil engineers.

PL

Przedmiotem artykułu są pierwsze polskie mosty kablobetonowe, przy czym w szczególności są opisane mosty na Lubelszczyźnie. Pretekstem do podjęcia tej tematyki jest historia mostów przez rzekę Czerniejówkę na ulicy Pawiej w Lublinie. We wstępie zostały przypomniane podstawowe publikacje z okresu rozwoju koncepcji sprężania. Przegląd bibliograficzny posłużył do ukazania powodzeń i niepowodzeń sprężania belek i płyt betonowych. Początkowo stosowano kable sprężające wykonane ze zwykłej stali. Pierwszym udanym sprężeniem było naśladownictwo łuku ze ściągiem przeprowadzone przez Jacksona, który połączył bloki betonowe przy użyciu pręta metalowego. Dziś brzmi to dziwnie, ale największym osiągnięciem w rozwoju teorii betonu była konstatacja E. Freyssineta, że kable sprężające muszą być wykonane ze stali o wysokich wytrzymałościach (fu ≥ 1500 MPa), przy jednocześnie niskiej relaksacji tj. nie większej niż 2.5%. W przypadku betonu konieczny był rozwój teorii pełzania betonu do stopnia, który zapewniał występowanie efektywnej siły sprężającej po uwzględnieniu odkształceń sprężystych i lepkosprężystych ściskanego betonu. Początkowa teorię Dischingera rozwinął Trost i Zerna. Wzór Trosta ma znaczenie podstawowe podstawowy i jest na tyle sprawny, że obecnie został zapisany w Eurokodzie. Spośród monografii dotyczących teorii sprężania należy wyróżnić książki Guyona i Jakubowskiego, które miały w Polsce duży wpływ na środowiska inżynierskie. Pierwszą monografią w języku polskim była praca Kaufmana pt. Mosty sprężone.

Słowa kluczowe

EN

concrete bridge; maintenance; post-tensioned bridge; history; Poland; Lublin

PL

utrzymanie; most betonowy; most kablobetonowy; historia; Polska; Lublin

• Wydawca: Komitet Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN ; Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Lądowej
• Czasopismo: Archives of Civil Engineering
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 66, nr 2
• Strony: 285--301
• Opis fizyczny: Bibliogr. 32 poz., il.

Twórcy

autor

Karaś S.

• Lublin University of Technology, Faculty of Civil Engineering and Architecture, Lublin, Poland

Bibliografia

• 1. Jackson P. H.: Arched girder. US Patent 265321, filed April 11, 1882, and issued October 3, 1882. Also: Nawy E. G.: Prestressed concrete, a fundamental approach. 5th ed. Prentice Hall, (2010).
• 2. Doehring, C. F.: Einrichtung zur Herstellung von mit Draht durchzogenen, zu dem unter No. 49024 paten retirten Abschluss für Balkenlangen zu verwendenden Latten. Prussian Patent 53548, abgelegt October 23, 1888, ausgegeben October 2, 1890.
• 3. Sanabra-Loewe M., Capellà-Llovera J.: The four ages of early prestressed concrete structures, "PCI Journal", Fall, pp. 94-121, 2014
• 4. Glanville W. H., The Creep or Flow of Concrete Under Load, Building ResearchTechnical Paper. Dept. of Scientific and Industrial Research, No. 12, London: , pp. 39, 1930.
• 5. McHenry, D.: A New Aspect of Creep in Concrete and Its Application to Design, "Proceedings, American Society for Testing and Materials", Vol. 43, pp. 1069-1084, 1943.
• 6. Dischinger F.: Large Span Structures, "Bauingenieur", Vol. 24, No. 7, (1940), pp. 193-199; Vol. 24, No. 9 (1949), pp. 257-280; Vol. 24, No. 10, pp. 308-314, 1949.
• 7. Freudenthal A. M.: The Inelastic Behaviorof Engineering Materials and Structures, New York: John Wiley & Sons, Inc., pp. 587, 1950.
• 8. Freyssinet E.: The Deformation of Concrete," Magazine of Concrete Research", Vol. 3, No. 8 (1951), pp. 49-56.
• 9. Trost H.: Auswirkungen des Superposicionsprinzips auf Kreich- und Relaxacionsprobleme bei Beton und Spannbeton, "Beton- und Stahlbetonbau" 10 . S. 230-238, 1967.
• 10. Freyssinet E.: Une révolution dans l'art de construire, Èd. Eyrolles, 1936.
• 11. Mörsch, E., Der Spannbetonträger. Seine Herstellung, Berechnung und Anwendung, Stuttgart: Konrad Wittwer, S. 129, 1943.
• 12. Ritter M., Lardy P.: Vorgespannter Beton. Zurich, Switzerland: Leeman, (1946); Le béton précontraint théorie - calcul - essais et réalisations suisses, Ed. Dunod, Paris, 1948.
• 13. Magnel G., Prestressed Concrete, Concrete Publications Ltd., London, United Kingdom, p. 251. (Conversions from the metric system by C.C.Zollman. London : Concrete Publications), 1948.
• 14. Abeles P. W.: The principles and practice of prestressed concrete, Crosby Lockwood, London, 1949.
• 15. Barets J., Freyssinet E.: Le Béton précontraint : Théorie et calculs, Paris, Èd. Eyrolles, 1950.
• 16. Guyon Y.: Béton précontraint: Étude théorique et expérimentale, Paris Èd. Eyrolles, p. 702, 1951.
• 17. Jakubovskij B.V.: Předpjatý beton v mostním stavitelství, Praha: SNTL, s. 194, 1954.
• 18. Leonhardt F.: Spannbeton für die Praxis, Berlin: Verlag von Wilhelm Ernst & Sohn, S. 472, 1955.
• 19. Kaufman S.: Mosty sprężone, WK, str. 352. (In Polish); Prestressed Bridges, 1956.
• 20. Olszak W., Kaufman S., Eimer Cz., Bychawski Z.: Teoria konstrukcji sprężonych, Warszawa, PWN, str. 1258. (In Polish); Theory of prestressed structures, 1961.
• 21. Kluz T., Ciok Z., Zieliński J.: Pierwsze konstrukcje z betonu sprężonego w budownictwie mostowym w Polsce. "Inżynieria i Budownictwo", Nr 2, str. 62-72. (In Polish); The first constructions of prestressed concrete in bridge construction in Poland, 1955.
• 22. Eimer Cz., Kwieciński J.: Doświadczenia z budowy eksperymentalnego mostu sprężonego. "lnżynieria i Budownictwo", Nr 11, str. 357-365. (In Polish); Experiences from the construction of an experimental prestressed bridge, 1955.
• 23. Czerski Z.: Rozwój sprężonych drogowych konstrukcji mostowych w Polsce, Konferencja Naukowa Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej, 6-7 marzec, str. 5-30, Wydawnictwo Katalogów i Cenników, 1978. (In Polish); The development of prestressed road bridge structures in Poland, Scientific Conference of the Faculty of Civil Engineering at the Warsaw Polytechnic, 6-7 March, pp. 5-30, Catalogs and Price Lists Publishing House. 1978.
• 24. Cieśla J., Biskup M., Gałat A., Skawiński M.: Prefabrykowane belki mostowe z betonu sprężonego w Polsce – historia i stan obecny, "Przegląd Budowlany" Nr 4, str. 19-25. (In Polish); Prefabricated bridge beams made of prestressed concrete in Poland - history and current condition, 2013.
• 25. Trochymiak, W.: Mosty betonowe z naprężanymi cięgnami - ewolucja form konstrukcyjnych i zasad obliczania, Prace Naukowe Politechniki Warszawskiej. Budownictwo, z. 154, str. 3-354. (In Polish); Concrete bridges with tensioned tendons - evolution of constructional forms and calculation principles, Scientific Papers of the Warsaw University of Technology. Construction, 2012.
• 26. Biliszczuk J.: Inżynieria mostowa w Polsce Niepodległej (1918-2018), Inżynieria i Budownictwo, str. 371-371-82, Nr 7-8/2018. (In Polish); Bridge engineering in Independent Poland (1918–2018), Engineering and Construction, pp. 371-371-82, No. 7-8 / 2018.
• 27. Karas S., Hypki M.: The changes of bridge loads during the long-term period, KSCE J Civ Eng, Vol. 20, 5, pp. 2007–2013; https://doi.org/10.1007/s12205-015-0355-7, 2016.
• 28. Projekt techniczny mostu drogowego kablobetonowego. Miejscowość: Puszcza Solska. Przeszkoda: Czarna Łada. Droga państwowa Biłgoraj-Tarnogród km 54+582,60, (1955). Archiwum Zarządu Dróg i Mostów w Lublinie. (In Polish); Technical project of a cable concrete road bridge. Town: Puszcza Solska. Obstacle: Black Lada River. The state road Biłgoraj-Tarnogród km 54 + 582.60. Archives of the Board of Roads and Bridges in Lublin, 1955.
• 29. Projekt techniczny mostu drogowego kablobetonowego przez kanał Wieprz-Krzna w Sosnowicy, (1957). Archiwum Zarządu Dróg Wojewódzkich z siedzibą w Lublinie (In Polish); Technical project of a cable road bridge through the Wieprz-Krzna canal in Sosnowica. Archive of the Provincial Roads Board with headquarter in Lublin, 1957.
• 30. Projekt mostu kablobetonowego przez rzekę Czerniejówkę na ulicy Pawiej w Lublinie. Archiwum Zarządu Dróg i Mostów w Lublinie. (In Polish); Project of a cable-concrete bridge over the Czerniejówka River on Pawia Street in Lublin, (1961). Archives of the Board of Roads and Bridges in Lublin, 1961.
• 31. PN 85/S-10030 Obiekty mostowe. Obciążenia. (In Polish); Bridge objects. Loads, 1985.
• 32. Swamy R. N.: The Alkali-Silica Reaction in Concrete, CRC Press, (1991), pp. 288.M. Hall, “The mechanisms of moisture ingress and migration in rammed earth walls”, PHD thesis, Sheffield Hallam University, UK, 2004.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MNiSW, umowa Nr 461252 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2020).