Ekspozycja na pole elektromagnetyczne w elektrowniach wiatrowych

• Autorzy: Gryz K. , Karpowicz J.

Identyfikatory

DOI

10.5604/01377043.1210089

Warianty tytułu

EN

Exposure to electromagnetic fields in wind power plants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Odnawialne źródła energii, m.in. elektrownie wiatrowe, odgrywają coraz większą rolę w systemie energetycznym. W Polsce eksploatowanych jest obecnie ponad 1000 elektrowni wiatrowych o łącznej mocy ok 4,6 GW, które rocznie produkują ok 4,5% krajowej energii elektrycznej (tj. niemal 8 TWh w 2015 r.). W artykule scharakteryzowano źródła pola elektromagnetycznego w elektrowniach wiatrowych ( generatory prądowe, przetworniki elektroenergetyczne, okablowanie, transformatory) i parametry wytwarzanego przez nie pola elektromagnetycznego (magnetostatycznego i elektromagnetycznego małej częstotliwości, o dominującej składowej 50 Hz lub 150 Hz. Zaprezentowano wyniki wykonanych w elektrowniach wiatrowych badań pola elektromagnetycznego, obejmujących pomiary rozkładu przestrzennego oraz indywidualny monitoring narażenia pracowników Wykazano, ze narażenie pracowników jest w granicach wymagań prawa pracy (natężenie pola elektrycznego E<500 V/m; należenie pola magnetycznego H<200 A/m, zasięgi stref ochronnych pola elektromagnetycznego nieprzekraczające jednego metra od jego źródeł, a narażenie pracowników podczas dnia pracy jedynie krótkotrwałe). Zidentyfikowano lokalne występowanie zagrożeń elektromagnetycznych istotnych dla pracowników szczególnie chronionych (kobiet w ciąży, pracowników młodocianych i użytkowników implantów medycznych), które powinny być uwzględnione w programie stosowania środków ochronnych.

EN

Renewable sources of energy, i.a. wind power plants, play an increasingly important role in the power system. Over 1000 wind power plants, with a total power of approx 4 6 GW, are in service in Poland. Every year, they produce approx 4.5% of domestic electrical energy( i.e. almost 8 TWh in 2015). This paper characterizes sources of electromagnetic fields in wind power plants. (current generators, power engineering converters, cables, transformers) and the parameters of the electromagnetic field they produce (static magnetic field, time-varying, low frequency electromagnetic field with the fundamental component of 50 Hz or 150 Hz). It presents results of investigations of electromagnetic fields in wind power plants, which covered spatial distribution and individual monitoring of worker exposure. It was found that the exposure of workers may be classified as compliant with provisions of the labour law (electric field strength E< 500V/m, magnetic field strength H<200 V/m, the range of protective zones of electromagnetic fields not exceeding one metre from the above-mentioned sources, temporary exposure of workers during a shift). The only electromagnetic hazards which require the application of protection measures involve localized exposure which exceeds the limits regarding workers at particular risk (pregnant women, young workers and people with medical implants).

Słowa kluczowe

PL

elektrownia wiatrowa; zagrożenia elektromagnetyczne; narażenie pracowników; bezpieczeństwo i higiena pracy

EN

wind power plants; electromagnetic hazards; worker exposure; occupational safety and health

• Wydawca: Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
• Rocznik: 2016
• Tom: nr 7
• Strony: 10--13
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Gryz K.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

autor

Karpowicz J.

• Centralny Instytut Ochrony Pracy - Państwowy Instytut Badawczy, ul. Czerniakowska 16, 00-701 Warszawa, Polska

Bibliografia

• [1] Gryz K., Karpowicz J. Narażenie na pola elektromagnetyczne przy instalacjach energetycznych odnawialnych źródeł energii(OZE). ‚„Bezpieczeństwo pracy. Środowisko. Zarządzanie” Red. D. Hadryś, Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach, 2015, t.3,s. 85-94
• [2] Mapa odnawialnych źródeł energii Urząd Regulacji Energetyki http://www.ure.gov.pl/uremapoze/mapa.html
• [3] Leśniewski Ł. Globalne i polskie tendencje w sektorze energetyki wiatrowej. Raport Energetyka wiatrowa w Polsce 2015. TPA Horwath, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych, BSJP 2015
• [4] Skolimowski M. Wpływ energetyki wiatrowej na polski rynek pracy Raport Energetyka wiatrowa w Polsce 2015. TPA Horwath, Polska Agencja In formacji i Inwestycji Zagranicznych, BSJP 2015
• [5] IARC Non -ionizing radiation, Part 1: Static and extremely low-frequency (ELF) electric and magnetic fields. IARC Monographs 80, IARC Press: Lyon 2002
• [6] Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 czerwca 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy. Dz.U. 2016, poz. 952
• [7] Rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 czerwca 2016 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach związanych z narażeniem na pole elektromagnetyczne. DzU 2016, poz. 950
• [8] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów. Dz.U. 2003, Nr 192 poz. 1883
• [9] Zradziński P., Gryz K., Leszko W., Karpowicz J. Bezpieczeństwa użytkowników aktywnych implantów medycznych przebywających w polach elektromagnetycznych infrastruktury elektroenergetycznej [w:] Ochrona przed promieniowaniem jonizującym i niejonizującym. Nowe uregulowania prawne, źródła, problemy pomiarowe. Red. Zmyślony M., Nowosielska E.M. WAT, Warszawa 2015
• [10] Gryz K., Karpowicz J. Pole elektryczne i magnetyczne sieci elektroenergetycznych wysokiego napięcia [w:] Środowiskowe narażenia zawodowe przy obsłudze sieci elektroenergetycznych wysokiego napięcia w Polsce. Red. J. Karpowicz, J. Bugajska. Warszawa, CIOP-PIB 2013
• [11] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 września 1996 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych kobietom Dz.U. Nr 114 poz. 545, 1996 i zm. Dz. U. Nr 127, poz. 1092, 2002
• [12] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 204 r. w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac U. Nr 200, poz. 2047, 2004

Uwagi

Opracowanie ze środków MNiSW w ramach umowy 812/P-DUN/2016 na działalność upowszechniającą naukę.