Centrum handlowe a rzeka. Studium przypadku

• Autorzy: Łabuz Rita

Identyfikatory

DOI

10.4467/00000000PUA.20.012.13061

Warianty tytułu

EN

Shopping centre versus river – a case study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Rzeki wraz z otaczającą zielenią stanowią istotny element zielono-niebieskiej infrastruktury miejskiej. Ochrona tych naturalnych korytarzy ekologicznych jest jednym z zadań współczesnego planowania przestrzennego. Wraz z rozwojem miast zabudowa w obszarach zurbanizowanych coraz bardziej zbliża się do koryt rzecznych. W ich otoczeniu powstają różnego rodzaju obiekty, w tym wielkopowierzchniowe, jak np. centra handlowe. Niniejszy artykuł prezentuje badania dotyczące sposobów przekształcania otoczenia cieku wodnego, wynikających z budowy centrum handlowego. W pracy przedstawiono analizy funkcjonalno-przestrzenne terenów nadrzecznych położonych w sąsiedztwie trzech centrów handlowych z obszaru Europy Środkowej: „Forum Gdańsk” w Gdańsku, „Galerii Jurajskiej” w Częstochowie oraz „Šantovka” w Ołomuńcu. Zaprezentowano różne aspekty niektórych transformacji, polegających na wykorzystaniu atutów naturalnej zieleni lub jej zmarginalizowaniu, np. poprzez zasypanie lub obudowanie koryt cieków wodnych.

EN

Rivers together with the surrounding greenery constitute an important element of the green and blue infrastructure in the city. The protection of these natural ecological corridors is one of the tasks of modern spatial planning. Along with the development of cities, buildings in urban areas are becoming closer to river beds. Various types of facilities are erected in their surroundings, including large-area constructions, such as shopping centres. This article presents research on how the watercourse environment is transformed by building a shopping centre. The paper presents functional and spatial analyses of riverside areas located in the vicinity of three shopping centres in Central Europe: ‘Forum Gdańsk’ in Gdańsk, ‘Galeria Jurajska’ in Częstochowa and ‘Šantovka’ in Olomouc. Various aspects of some transformations are presented, consisting in the exploitation of the advantages of natural greenery or its marginalisation, e.g. by backfilling or the housing of watercourses.

Słowa kluczowe

PL

centrum handlowe; rzeka; przekształcenia terenów nadrzecznych

EN

shopping centre; river; transformation of riverside areas

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: PUA Przestrzeń Urbanistyka Architektura
• Rocznik: 2020
• Tom: Vol. 2
• Strony: 93--108
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., il.

Twórcy

autor

Łabuz Rita

• Katedra Planowania Przestrzennego, Projektowania Urbanistycznego i Ruralistycznego, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• 1. Arbeit M., Christie I., Where is history today? New ways of representing the past, Palacký University Olomouc, Olomouc 2015.
• 2. Cushman & Wakefield, Shopping centre development pipeline remains strong in Central Europe, [online] http://www.cushmanwakefield.cz/en-gb/news/2013/12/ce-sc-development-continues-czechrep (dostęp: 23.01.2020).
• 3. http://www.olomouc.eu/o-meste/uzemni-planovani/mpr-olomouc (dostęp: 23.01.2020).
• 4. https://www.nid.pl/pl/Informacje_ogolne/Zabytki_w_Polsce/Pomniki_historii/Lista_miejsc/ miejsce.php?ID=259 (dostęp: 13.01.2020).
• 5. https://forumgdansk.pl/pl/o-forum (dostęp: 11.01.2020).
• 6. https://trojmiasto.wyborcza.pl/trojmiasto/7,35612,23621872,0-5-mln-zl-kary-dla-inwestora-forum-gdansk.html (dostęp: 20.01.2020).
• 7. https://radiogdansk.pl/wiadomosci/item/103253-koryto-kanalu-raduni-w-forum-gdansk-nareszcie-wypelnione-woda-ale-efekt-jest-dziwny-z-daleka-wyglada-jak-w-rzece-ganges/103253-koryto-kanalu-raduni-w-forum-gdansk-nareszcie-wypelnione-woda-ale-efekt-jest-dziwny-z-daleka-wyglada-jak-w-rzece-ganges (dostęp: 20.01.2020).
• 8. https://www.retailmap.pl/pl/centra-handlowe/czestochowa/galeria-jurajska-115 (dostęp: 22.01.2020).
• 9. https://czestochowa.simis.pl/index.php?Galeria-Jurajska---budowa&www=Modules/czestochowa-z-lotu-ptaka_sz&akcja=zlotuptaka&katg=437 (dostęp: 22.01.2020).
• 10. https://olomoucky.denik.cz/zpravy_region/santovka-tower-dostala-uzemni-rozhodnuti-20190614.html (dostęp: 24.01.2020).
• 11. https://www.architectsdatafile.co.uk/news/benoy-designed-galerie-santovka-wins-building-of-the-year/ (dostęp: 23.01.2020).
• 12. https://www.galeriesantovka.cz/o-centru/galerie-santovka/ (dostęp: 23.01.2020).
• 13. https://www.idnes.cz/olomouc/zpravy/sochorova-kasarna-olomouc.A160531_2250180_olomouc-zpravy_stk (dostęp: 24.01.2020).
• 14. Jagiełło-Kowalczyk M., Piwowar K., Rewitalizacja obszarów nadrzecznych w przestrzeniach miejskich, Środowisko Mieszkaniowe 2018, 24, 13–25.
• 15. Ledwoń S., Wpływ współczesnych obiektów handlowych na strukturę śródmieść, rozprawa doktorska, Politechnika Gdańska, Gdańsk 2008.
• 16. Łysień M., Problemy miejskich terenów nadrzecznych, Czasopismo Techniczne 2012, 3-A, 299–304.
• 17. Nowacka-Rejzner U., Małe rzeki i potoki jako wartość zagrożona i zagrożenie w przestrzeni miejskiej. Na przykładzie potoku Sudół Dominikański w Krakowie, Czasopismo Techniczne 2011, 6-A, 71–78.
• 18. Nowacka-Rejzner U., River and riverside areas in the context of shaping the urban space – case study, IOP Conference Series: Materials Science and Engineering 2019, 471, 1–10.
• 19. Pluta K., Woda w kompozycji współczesnych rozwiązań urbanistycznych i krajobrazowych. Środowisko Mieszkaniowe 2018, 24, 60–73.
• 20. Rochmińska A., Shopping Centers as Elements of the Functional and Spatial Structures of Cities. Location, Impact, Change Tendencies, Development Perspectives, Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy 2017, 15(2), 55–65.
• 21. Rocznik. Muzeum Papiernictwa, t. II, J.Bałchan, M. Szymczyk, P. Pregiel (red.),Duszniki Zdrój 2008.
• 22. Seruga W., Zieleń i woda we współczesnych założeniach architektoniczno-urbanistycznych, Środowisko Mieszkaniowe 2018, 22, 174–249.
• 23. Szczepański J., Kunszt Wodny, [w:] Encyklopedia Gdańska, [online] https://www.gedanopedia.pl/gdansk/?title=KUNSZT_WODNY (dostęp: 13.01.2020).
• 24. Śliwiński B., Kanał Raduni, [w:] Encyklopedia Gdańska, [online] https://www.gedanopedia.pl/gdansk/?title=KANA%C5%81_RADUNI (dostęp: 13.01.2020).
• 25. Twardzik M., Centrum handlowe w procesie kształtowania struktury miasta, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2018.
• 26. Wantuch-Matla D., Przestrzeń publiczna 2.0. Miasto u progu XXI wieku, Księży Młyn Dom Wydawniczy, Łódź 2016.