Wpływ więźby skały na mechanizm deformacji : studium przypadku wstęg deformacyjnych w piaskowcach otryckich (Bieszczady)

• Autorzy: Strzelecki Piotr Jan , Świerczewska Anna

Identyfikatory

DOI

10.7306/2023.20

Warianty tytułu

EN

The impact of rock fabric on deformation: a case study of deformation bands in the Otryt sandstone (Bieszczady Mountains, SE Poland)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Compaction is one of the fundamental modes of strain localization. Pure compaction bands are deformation structures that develop in granular rocks. The Otryt sandstone, a flysch sandstone, hosts naturally formed pure compaction bands that originated due to tectonic shortening. The pure compaction bands formed when the host rock was poorly indurated. The deformation bands are of the disaggregation or cataclastic type, with cataclasis occurring more frequently in coarser-grained sandstones. Additionally, in laminated fine-grained sandstones, disaggregation takes the form of micro-folding. Textural features of the host rock appear to control the microstructural type of pure compaction band.

Słowa kluczowe

PL

tekstura; ziarno; napięcie; diageneza; Karpaty Zewnętrzne

EN

texture; grain; strain; diagenesis; Outer Carpathians

• Wydawca: Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Przegląd Geologiczny
• Rocznik: 2023
• Tom: Vol. 71, nr 4
• Strony: 231--234
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., fot., rys.

Twórcy

autor

Strzelecki Piotr Jan

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30–059 Kraków

• https://orcid.org/0000-0003-0102-0719

autor

Świerczewska Anna

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska, al. Mickiewicza 30, 30–059 Kraków

• https://orcid.org/0000-0003-3464-6419

Bibliografia

• 1. AYDIN A. 1978 - Small Faults Formed as Deformation Bands in Sandstone. Pure Appl. Geophys., 116: 913-930.
• 2. BALLAS G., FOSSEN H., SOLIVA R. 2015 - Factors controlling permeability of cataclastic deformation bands and faults in porous sandstone reservoirs. J. Struct. Geol., 76: 1-21.
• 3. BEKE B., FODOR L., MILLAR L., PETRIK A. 2019 - Deformation band formation as a function of progressive burial: Depth calibration and mechanism change in the Pannonian Basin (Hungary). Mar. Pet. Geol., 105: 1-16.
• 4. BEKE B., SZŐCS E., HIPS K., SCHUBERT F., PETRIK A., MILOVSKÝ R., FODOR L. 2021 - Evolution of deformation mechanism and fluid flow in two pre-rift siliciclastic deposits (Pannonian Basin, Hungary). Glob. Planet. Change, 199: 103434.
• 5. BRANDES C., TANNER D.C., FOSSEN H., HALISCH M., MÜLLER K. 2022 - Disaggregation bands as an indicator for slow creep activity on blind faults. Commun. Earth Environ., 3: 1-10.
• 6. FOLK R.L., WARD W.C. 1957 - Brazos River bar [Texas]; a study in the significance of grain size parameters. J. Sediment. Res., 27: 3-26.
• 7. FOSSENH., SCHULTZ R.A., SHIPTON Z.K., MAIR K. 2007 -Deformation bands in sandstone: a review. J. Geol. Soc. London, 164: 755-769.
• 8. FOSSEN H., SCHULTZ R.A., TORABI A. 2011 - Conditions and implications for compaction band formation in the Navajo Sandstone, Utah. J. Struct. Geol., 33: 1477-1490.
• 9. KELLERHAL S R., SHAW J., ARORA V.K. 1975 - On Grain Size from Thin Sections. J. Geol., 83: 79-96.
• 10. KUŚMIEREK J., SEMYRKA R. 2003 - Zmienność cech zbiornikowych przestrzeni porowo-szczelinowej piaskowców karpackich i ich kwalifikacja naftowa. Prz. Geol., 51: 732-743.
• 11. LEŚNIAK G. 2005 - Diageneza piaskowców wschodniej części jednostki śląskiej a migracja węglowodorów Pr. Nauk. Inst. Naft. i Gazu, 131: 1-70.
• 12. RICE-BIRCHALL E., FAULKNER D., BEDFOR D J. 2021 - The effect of grain size and porosity on compaction localisation in high-porosity sandstones. J. Struct. Geol., 164: 104740.
• 13. ROBERT R., SOULOUMIAC P., ROBION P., DAVID C. 2019 - Numerical simulation of deformation band occurrence and the associated stress field during the growth of a fault-propagation fold. Geosciences 9: 1-17.
• 14. SCHULTZ R.A. 2009 - Scaling and paleodepth of compaction bands, Nevada and Utah. J. Geophys. Res., 114: B03407.
• 15. SHIDELER G.L., ŚLĄCZKA A., UNRUG R., WENDORF F M. 1975 - Textural and Mineralogical Sorting Relationships in Krosno Formation (Oligocene) Turbidites, Polish Carpathian Mountains. SEPM J. Sediment. Res., 45: 44-56.
• 16. STRZELECKI P.J., ŚWIERCZEWSKA A., KOPCZEWSKA K., FHEED A., TARASIUK J., WROŃSKI S. 2021 - Decoding rocks: an assessment of geomaterial microstructure using X-ray microtomography, image analysis and multivariate statistics. Materials, 14 (12): 3266.
• 17. STRZELECKI P., ŚWIERCZEWSKA A. 2023 - Pure compaction bands in the naturally deformed flysch sandstones of the Silesian Nappe (SE Poland): early markers of tectonic shortening. EGU General Assembly 2023, EGU23-14083, https://doi.org/10.5194/egusphere-egu23-14083
• 18. WONG T., DAVID C., ZHU W. 1997 - The transition from brittle faulting to cataclastic flow in porous sandstones: Mechanical deformation. J. Geophys. Res. Solid Earth, 102: 3009-3025.

Uwagi

Opracowanie rekordu ze środków MEiN, umowa nr SONP/SP/546092/2022 w ramach programu "Społeczna odpowiedzialność nauki" - moduł: Popularyzacja nauki i promocja sportu (2022-2024)