Projekt SoLaPack – zapobieganie migracji substancji szkodliwych z opakowań pochodzenia celulozowego

• Autorzy: Bal K. , Kaszuba A.

Warianty tytułu

EN

SoLaPack Project – Preventing Migration of Toxic Substances from Paper Based Packaging Materials

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Opakowania, oprócz podstawowej funkcji ochronnej, coraz częściej spełniają funkcję narzędzia informacyjnego, marketingowego i reklamowego. Jednym ze sposobów wyróżnienia opakowania jest jego wielobarwne zadrukowanie oraz lakierowanie zewnętrznej powierzchni. Papier i tektura nie stanowią wystarczającej bariery do zatrzymania migracji szkodliwych substancji i istnieje ryzyko zagrożenia bezpieczeństwa zdrowotnego znajdującego się w nich produktu spożywczego. Obecne w opakowaniach różne resztkowe środki pomocnicze, kleje, barwniki, rozjaśniacze optyczne oraz inne substancje uszlachetniające dodawane w procesie produkcyjnym, a także wprowadzane powierzchniowo z farb drukowych i lakierów mogą przedostawać się do żywności. Skutecznym sposobem zabezpieczenia produktów spożywczych może być zastosowanie odpowiednich warstw barierowych naniesionych na wewnętrzną stronę opakowania. Opracowanie warstwy sorpcyjnej pomiędzy opakowaniem a produktem spożywczym jest celem międzynarodowego projektu badawczego SoLaPack (Sorption Layers for Paperbased Packaging Materials), realizowanego w ramach inicjatywy CORNET przez jednostki naukowo-badawcze z Polski, Niemiec i Belgii. Powłoki barierowe wytwarzane są z różnorodnych substancji sorpcyjnych dopuszczonych do kontaktu z żywnością, takich jak: zeolity, cyklodekstryny, zmodyfikowane ziarna skrobi, glinokrzemianybetonity oraz mieszaniny krzemionki koloidalnej i wodorotlenku glinu. Jako substancje krytyczne wybrane zostały do badań cztery substancje szkodliwe dla zdrowia: benzofenon, bisfenol A, ftalany i oleje mineralne, mogące występować w opakowaniach celulozowych. Opakowania przeznaczone do kontaktu z żywnością wykazały bardzo zróżnicowaną zawartość substancji krytycznych (benzofenon, bisfenol A, ftalany i oleje mineralne), w niektórych przypadkach wynosiła ona kilkadziesiąt a nawet kilkaset mg/kg. Badania te potwierdziły celowość opracowania materiałów opakowaniowych z naniesioną warstwą sorpcyjną spełniającą rolę bariery ochronnej. Badania migracji specyficznej benzofenonu i bisfenolu A do Tenaxu® pozwoliły na wytypowanie materiałów z naniesionymi powłokami sorpcyjnymi o najlepszych własnościach barierowych. Stwierdzono, że wprowadzenie warstwy sorpcyjnej nie pogarsza właściwości fizyko-mechanicznych materiałów celulozowych.

EN

Packaging, in addition to basic protective function, serves increasingly as an information, marketing and advertising tool. This is achieved by a multi-colour printing of the packaging and coating the outer surface of the package. Paper and paperboard are not sufficient barriers to stop migration of harmful substances and therefore it is a risk to health safety for food product which is packed in. Contained in packaging, various residual additives, adhesives, dyes, optical brighteners and other materials added in the production process, as well as applied to the surface printing inks and coatings may cause them to migrate into food. An effective way of protecting food products can be use of suitable barrier layers applied to the inside of the packaging. Development of a sorption layer between packaging and food product is the goal of an international research project SoLaPack realized in the framework of the CORNET by research groups from Poland, Germany and Belgium. Barrier coatings are made of various sorptive substances approved for food contact such as zeolites, cyclodextrins, modified starch granules, aluminosilicates – bentonites and mixtures of colloidal silica and aluminum hydroxide. Four harmful substances were selected as critical for testing: benzophenone, bisphenol A, phthalates and mineral oils, which may be present in the cellulosic packaging. Packaging for food contact have demonstrated a very varied content of criticalsubstances (benzophenone, bisphenol A, phthalates and mineral oils), in some cases it was dozens or even hundreds of mg/kg. These studies have confirmed the desirability of the development of packaging materials coated with the adsorbent layer serving as a protective barrier. Research of specific migration of benzophenone and bisphenol A to Tenaxu ® allowed for predicting materials with the best barrier properties. It has been found that the introduction of the sorptive layers does not worsen the properties of physico-mechanical properties of cellulosic materials.

Słowa kluczowe

PL

opakowanie celulozowe; migracja substancji krytycznych; benzofenony; bisfenol A; ftalany; oleje mineralne; powłoka sorpcyjna

EN

cellulose packaging; migration of critical substances; benzophenone; bisphenol A; phthalates; mineral oils; sorptive coating

• Wydawca: Wydawnictwo SIGMA-NOT
• Czasopismo: Przegląd Papierniczy
• Rocznik: 2014
• Tom: R. 70, nr 2
• Strony: 79--83
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.

Twórcy

autor

Bal K.

• COBRO – Instytut Badawczy Opakowań, ul. Konstancińska 11, 02-942 Warszawa

autor

Kaszuba A.

• COBRO – Instytut Badawczy Opakowań, ul. Konstancińska 11, 02-942 Warszawa

Bibliografia

• 1. Recommendation of Bundesinstitut für Risikobewertung BfR XXXVI. Paper and board for food contact, 01.01.2012.
• 2. Rezolucja Rady Europy RESAP (2001)1: “Paper and board materials and articles intended to come into contact with food”, Version 2, 13.04.2005.
• 3. Bal K., Mielniczuk Z.: „Metody badania migracji szkodliwych substancji z opakowań do żywności”, Przegl. Papiern. 66, 8, 459-462 (2010).
• 4. Papilloud S., Baudraz D.: “Migration tests for substrates printed with UV ink systems in aqueous simulants”, Progress in Organic Coatings 45, 2-3, 231-237 (2002).
• 5. Ozaki A., Yamaguchi Y., Fujita T., Kuroda K., Endo G.: “Safety assessment of paper and board food packaging: Chemical analysis and genotoxicity of possible contaminants in packaging”, Food Additive Contam. 22, 10, 1053-1060 (2005).
• 6. Nerín C., Philo M.R., Salafranca J., Castle L.: “Determination of bisphenoltype contaminants from food packaging materials in aqueous foods by solid-phase microextraction – high performance liquid chromatography”, J. Chromatography A, 963, 375-380 (2002).
• 7. Anderson W.A.C., Castle L.: “Benzophenone in cartonboard packaging materials and the factor that influences its migration into food”, Food Additive Contam. 20, 6, 607-618 (2003).
• 8. Bal K., Mielniczuk Z., Pawlicka M.: „Zastosowanie chromatografii gazowej i spektrometrii mas do badania migracji benzofenonu i 4-metylobenzofenonu z zadrukowanych opakowań do żywności”, Opakowanie 12, 14-17 (2010).
• 9. Aurela B., Kumala H., Söderhjelm L.: “Phthalates in paper and board packaging and their migration into Tenax and sugar”, Food Additive Contam. 16, 12, 571-577 (1999).
• 10. Kaszuba A., Bal K., Pawlicka M.: „Badanie migracji plastyfikatorów do Tenaxu z opakowań przeznaczonych do kontaktu z żywnością”, Opakowanie 7, 72-79, (2013).
• 11. Biedermann M., Uematsu Y., Grob K.: “Mineral Oil Contents in Paper and Board Recycled to Paperboard for Food Packaging”, Packag. Technol. Sci. 24, 2, 61-73 (2011).
• 12. PN-EN 14338:2005 Papier i tektura przeznaczone do kontaktu z żywnością. Warunki oznaczania migracji z papieru i tektury z zastosowaniem modyfikowanego tlenku polifenylenu (MPPO) jako symulanta.
• 13. PN-EN ISO 536:1995 Papier i tektura. Oznaczanie oporu przy zginaniu.
• 14. PN-EN ISO 1924-2:2010 Papier i tektura. Oznaczanie właściwości przy działaniu sił rozciągających. Część 2. Badanie przy stałej prędkości rozciągania.